• New York'taki BM Genel Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında konuşan Guterres, BM Güvenlik Konseyi reformuyla ilgili tartışmalara değindi. 
    1
    17 Eylül
    Guterres, özellikle büyük insan hakları ihlallerinin veya benzeri dramatik vakaların yaşandığı durumlarda Konseyin daimi üyelerinin veto hakkının sınırlandırılmasına yönelik öneriler bulunduğunu, ancak bunları ciddiye almanın yine üye devletlerin sorumluluğunda olduğunu söyledi. 
    2
    16 Eylül
    Güvenlik Konseyi, veto yetkisine sahip 5 daimi üye olan ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile her iki yılda bir seçilen 10 geçici ülkeyle toplam 15 üyeden oluşuyor. 
    3
    16 Eylül
    Guterres, Konseyin tarihsel olarak 1945 yapısına dayandığını vurgulayarak, bunun yalnızca bir meşruiyet sorunu olmadığını aynı zamanda verimlilik sorunu da yarattığını söyledi. 
    4
    16 Eylül

    Diğer konular

    İçerik konuları

  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Antonio Guterres, BM Güvenlik Konseyi'nin reforme edilmesi gerektiğini savunmaktadır 12.
    Guterres, mevcut yapının 1945 koşullarını yansıttığını ve günümüz dünyasına uygun olmadığını belirterek bu durumun hem meşruiyet hem de etkinlik açısından sorunlar yarattığını ifade etmektedir 12.
    Özellikle büyük insan hakları ihlallerinin yaşandığı durumlarda, Konseyin daimi üyelerinin veto hakkının sınırlandırılmasına yönelik önerilere "sempatiyle" yaklaştığını dile getirmiştir 12.
    Guterres, Güvenlik Konseyi'nde reform için çalışan bir komite olduğunu ve bazı daimi üyelerin Afrika'nın daimi üyelik hakkına sahip olması gerektiğini kabul ettiğini, ancak nihai kararın yalnızca üye devletler tarafından alınabileceğini de vurgulamıştır 1.
    5 kaynak
    Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi reformu için öne sürülen bazı öneriler şunlardır:
    • Veto hakkının sınırlandırılması veya kaldırılması 14. Veto yetkisi, hayati ulusal güvenlik sorunlarıyla sınırlanabilir veya birden fazla koşulun sağlanması şartı getirilebilir 1.
    • Daimi üye sayısının artırılması 125. Bazı öneriler, yeni daimi üyelerin eklenmesini ve bu üyelerin veto yetkisinden yoksun olmasını öngörmektedir 125.
    • Geçici üye sayısının artırılması 125. Daha fazla ülkenin BM'nin askeri müdahale ve diğer yaptırım kararlarına katılmasını sağlamak için geçici üyelik genişletilebilir 15.
    • Bölgesel temsilin iyileştirilmesi 123. Güvenlik Konseyi'nin, dünyanın her bölgesini kapsayacak şekilde daha adil bir temsil sağlaması hedeflenmektedir 123.
    Güvenlik Konseyi'nde yapılacak herhangi bir reform, BM üye ülkelerinin en az üçte ikisinin Genel Kurul'da oy kullanmasını ve üye devletlerin üçte ikisinin onayını gerektirir 1. Ayrıca, veto hakkına sahip daimi üyelerin de onay vermesi gerekir 1.
    5 kaynak
    Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) tarihsel gelişimi şu şekilde özetlenebilir:
    • 1945: BM Şartı, 50 ülke tarafından San Francisco'da imzalandı ve BM Teşkilatı resmen faaliyete geçti 23. Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri için veto ilkesi kabul edildi 3.
    • 1946: BMGK, 15 üye ülkeyle çalışmaya başladı 1.
    • 1993: BMGK, Eski Yugoslavya için Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY) ve Ruanda için Uluslararası Ceza Mahkemesi'ni (ICTR) kurdu 4.
    BMGK'nın bazı özellikleri:
    • Kararları, tüm üye ülkeler için bağlayıcıdır 125.
    • 5 daimi (ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa) ve 10 geçici üye bulunur 125.
    • Geçici üyeler, her iki yılda bir Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yapılan seçimlerle belirlenir 15.
    • Konsey başkanlığı, ayda bir üye ülkeler arasında el değiştirir 15.
    5 kaynak
    Birleşmiş Milletler (BM), küresel güvenlikte çeşitli roller üstlenmektedir:
    • Barışın korunması: BM, uluslararası barış ve güvenliği korumakla görevlidir 145. Bu amaçla, uyuşmazlıkları barışçıl yollarla çözmeye çalışır ve gerektiğinde güç kullanımına izin verebilir 14.
    • Silahsızlanma ve silah kontrolü: Nükleer, biyolojik ve kimyasal silahların yayılmasını önleme gibi konularda çalışmalar yapar 14.
    • Uluslararası hukuk kurallarının geliştirilmesi: Sağlık, çevre, eğitim ve insan hakları gibi alanlarda uluslararası antlaşmalar ve normlar oluşturur 14.
    • İnsani yardım ve acil durum müdahalesi: Doğal afetler ve silahlı çatışmalar gibi acil durumlarda insani yardım sağlar 5.
    • Yeni güvenlik alanlarının yönetimi: Çevre güvenliği, sağlık güvenliği, gıda güvenliği gibi yeni güvenlik alanlarında çalışmalar yürütür 14.
    Ancak, BM'nin küresel güvenliği korumadaki etkinliği, özellikle Güvenlik Konseyi'ndeki veto yetkisi nedeniyle eleştirilmektedir 45.
    5 kaynak
    Daimi üyelerin veto hakkının tartışmalı olmasının bazı nedenleri:
    • Eşitlik ilkesinin ihlali 14. Daimi üyeler arasındaki bu ayrım, diğer ülkelerin sesini kısıtlamakta ve uluslararası ilişkilerde eşitsizlik yaratmaktadır 14.
    • Kendi çıkarlarına hizmet etme 14. Daimi üyeler, veto haklarını kendi çıkarları doğrultusunda kullanarak uluslararası toplumu etkileyebilir ve bu durum BM’nin asıl amacına zarar verebilir 14.
    • Barışa engel olma 14. Veto hakkı, uluslararası barışın önüne engel olarak çıkmakta ve savaş karşıtı kararların alınmasını engellemektedir 14.
    • İnsan haklarına aykırılık 4. Veto yetkisine sahip daimi üyeler, insan haklarına ve savaş suçlarına karşı alınan kararlara karşı çıkmamaktadır 4.
    Ayrıca, bazı araştırmacılar BM'nin yapısındaki kusurlar nedeniyle çökmeye doğru ilerlediğini ve daimi üyelerin veto hakkından vazgeçmesinin gerekliliğini savunmaktadır 5.
    5 kaynak