• Kayyım atamasının iptaliyle ilgili yapılan başvuruya ilişkin kararını açıklayan Anayasa Mahkemesi (AYM), düzenlemenin yalnızca belediye başkanlarına ilişkin bölümünü esastan inceleme kararı aldı. 
    1
    10 Temmuz
    İstanbul 9. İdare Mahkemesi, Ekim 2024'te görevinden uzaklaştırılan Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer’in yerine kayyum atanması işlemlerine karşı açılan davada Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu. 
    2
    10 Temmuz
    Başvuruda, terör suçuyla yargılanan veya tutuklanan Belediye Başkanının yerine İçişleri Bakanlığı ya da Vali tarafından kayyum atanması düzenlemesini içeren Belediye Kanunu'nun 45'inci maddesine 2016’da, 6758 sayılı Kanunun 34 maddesiyle eklenen 2'nci fıkrasının Anayasa'ya aykırı olduğu öne sürülmüştü. 
    3
    10 Temmuz
    Eksikliklerin giderilmesinin ardından esasa ilişkin rapor hazırlandıktan sonra düzenlemenin iptal istemi esastan görüşülerek karara bağlanacak. 
    4
    10 Temmuz

    Diğer konular

    İçerik konuları

  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Kayyım atamalarının hukuki dayanakları şunlardır:
    • Türk Medeni Kanunu (TMK) Madde 426: Fiil ehliyeti olmayan veya kısıtlanan bireyler için kayyım atanmasına karar verir 12.
    • TMK Madde 427: Malvarlığının korunması veya hukuki temsilin gerektiği durumlarda kayyım atanmasını öngörür 1.
    • Türk Ticaret Kanunu (TTK) Madde 435: Anonim şirketlerde genel kurulun uzun süre toplanamaması veya yönetim kurulunun seçilememesi gibi durumlarda kayyım atanmasına imkan tanır 4.
    • Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) Madde 133: Soruşturma ve kovuşturma sürecinde, suçun şirketin faaliyeti çerçevesinde işlendiği durumlarda, maddi gerçeğin ortaya çıkarılması için kayyım atanmasını sağlar 45.
    Kayyım atamaları, yalnızca mahkeme kararı ile mümkün olup, keyfi bir atama söz konusu olamaz 2.
    5 kaynak
    Belediye Kanunu'nun 45. maddesi, 2016 yılında olağanüstü hâl (OHAL) kapsamında yapılan düzenleme ile İçişleri Bakanı'na belediye başkanını görevlendirme yetkisi tanıması nedeniyle tartışmalıdır 24. Bu durum, merkezi idarenin yerel yönetimler üzerindeki müdahale alanını genişletmiş ve yerel yönetimlerin özerkliği ile halkın iradesini yansıtma kapasitesini zayıflatmıştır 2.
    Madde, ayrıca şu açılardan da eleştirilmektedir:
    • Hukukun üstünlüğü ilkesine aykırılık: Kayyum atamaları, yargı kararı olmaksızın seçilmiş belediye başkanlarının görevlerine son verilmesine ve yönetimlerin merkezi idare tarafından atanmalarla sürdürülmesine yol açmaktadır 2.
    • Merkezi idare ile mahalli idare ayrımının belirsizleşmesi: Bu düzenleme, merkezi idare ile mahalli idare kavramları arasındaki ayrımı belirsizleştirmektedir 2.
    • Demokratik yönetim anlayışının zedelenmesi: Yerel yönetimlerin merkezi idare tarafından kontrol edilmesi, halkın iradesinin yok sayılması ve yerel yönetimlerin demokratik bir organ olmaktan uzaklaşması anlamına gelmektedir 2.
    5 kaynak
    Kayyım atamaları şu durumlarda yapılır:
    • Ergin bir kişinin hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri bir sebeple ivedi bir işini kendisi görememesi veya bir temsilci atayamaması 1.
    • Yasal temsilcinin menfaatinin, küçüğün veya kısıtlının menfaatiyle çatışması 1.
    • Yasal temsilcinin görevini yerine getirmesine bir engel olması 1.
    • Bir kimsenin uzun süreden beri bulunamaması ve oturduğu yerin bilinememesi 35.
    • Bir terekede mirasçılık haklarının henüz belli olmaması 1.
    • Bir tüzel kişinin gerekli organlardan yoksun kalması ve yönetiminin başka yoldan sağlanamaması 15.
    • Bir hayır işi veya genel yarar amacı güden başka bir iş için halktan toplanan para ve sair yardımın yönetilmesinin veya harcanmasının sağlanamaması 15.
    • Usulsüzlük yapılan şirketlere ve özel kurumlara devletin tedbir amaçlı el koyması 45.
    Kayyım atamaları, vesayet makamı olan sulh hukuk mahkemeleri tarafından yapılır 14.
    5 kaynak
    Anayasa Mahkemesi (AYM) kararları, Resmî Gazete'de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer 2. Ancak, AYM, iptal kararlarının yürürlüğe gireceği tarihi bir yıla kadar erteleyebilir 24. Bu durumda, yeni bir kural ihdası için kanun koyucuya yeterli süre verilir 24.
    AYM kararlarının uygulanması, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlar 25. Anayasa ve kanunlar, bu kararların yerine getirilmesi için herhangi bir mercie dosya gönderme yetkisi vermez 5.
    Devam eden davalarda AYM kararlarının etkisi şu şekilde değerlendirilir:
    • İptal kararları, bir kanun hükmündeki sakatlığı ortaya koyar 2. Bu kararlar, ilgili davalar için de uygulanır 2.
    • Bireysel hak ihlali kararları, ihlali ve sonuçlarını ortadan kaldıracak şekilde uygulanır 5.
    AYM kararlarının uygulanmaması, etkili başvuru hakkının ihlali anlamına gelir 5.
    5 kaynak
    31 Mart 2024 yerel seçimlerinde CHP'den Esenyurt Belediye Başkanı seçilen Prof. Dr. Ahmet Özer, 30 Ekim 2024 tarihinde "PKK/KCK terör örgütü üyeliği" iddiasıyla başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alınmış ve 4 Kasım'da tutuklanmıştır 134.
    İçişleri Bakanlığı kararıyla yerine İstanbul Vali Yardımcısı Can Aksoy kayyum olarak atanmıştır 14.
    Özer, 7 yıl 6 aydan 15 yıla kadar hapis istemiyle yargılanmaktadır 3. Ancak, Beşiktaş Belediyesi'ne açılan "ihaleye fesat karıştırma ve rüşvet" davasından da tutuklu olduğu için tahliye edilmeyecektir 3.
    5 kaynak