Doğrudan görüntüleme ile ötegezegen keşfinin zor olmasının bazı nedenleri:
Yıldızın parlaklığı: Yıldızlar, gezegenlerden çok daha büyük ve parlaktır, bu da gezegenlerin ışığını ayırt etmeyi zorlaştırır 15.
Mesafe: Ötegezegenler genellikle çok uzak mesafelerde bulunur, bu da detaylı gözlemleri zorlaştırır 3.
Teknik zorluklar: Güçlü teleskoplar ve özel cihazlar gereklidir 35.
Arka plan paraziti: Ötegezegen kaynaklı ışık ile yıldızın tüm arka plan ışığının ayırt edilmesi gerekir 3.
Buna rağmen, bazı özel durumlarda doğrudan görüntüleme mümkün olabilmektedir 2. Örneğin, yıldızı geniş bir yörüngede dönen büyük ötegezegenler, yıldızdan uzak bir noktadayken doğrudan görüntülenebilir 4.
5 kaynak
TESS görevi hangi gezegenleri keşfetti?
TESS görevi, özellikle büyüklüğü Dünya ile Neptün arasında olan, yıldızına uygun uzaklıkta bulunan ve yaşam barındırma potansiyeline sahip gezegenleri keşfetmiştir1.
TESS görevi ile keşfedilen ötegezegen sayısı Ekim 2024 itibarıyla 564’e ulaşmıştır 4.
TESS görevi ile keşfedilen bazı ötegezegenler şunlardır:
TOI 700 e5. Yunus (Dorado) Takımyıldızı'nın "yaşama elverişli bölgesinde" bulunan, Dünya büyüklüğünde ve kayalık bir ötegezegendir 5.
WASP-1, WASP-4, WASP-6 ve WASP-174. Bu sistemlere ait geçiş derinliği daha yüksek olan Kepler-6 ve Kepler-12 sistemleri hedef sistemler olarak seçilmiştir 4.
TESS'in keşfettiği ötegezegenlerin tam listesine aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir:
Kepler görevi, NASA tarafından diğer yıldızların etrafında dolanan Dünya benzeri karasal gezegenleri araştırmak ve algılamak amacıyla tasarlanmıştır 2.
Çalışma prensibi:
Gözlem: Kepler, 100.000'in üzerindeki yıldızı her 30 dakikada bir ışık değişimleri açısından gözlemleyebilir 2.
Gezegen geçişi tespiti: Bir gezegen, yıldız ile gözlemci arasından geçtiğinde, ışık değerinde azalma ölçülür 2. Bu azalma, gezegenin kütlesi ve yörüngesi hakkında bilgi verir 2.
Veri analizi: Işık değerindeki azalmanın derecesi ve geçişler arası süreler hesaplanarak gezegenin yörüngesi ve sıcaklığı belirlenir 2.
Kepler uzay aracı, Dünya-takipli günmerkezli bir yörüngeye sahiptir, bu sayede Dünya'nın görüş alanını engellememesi ve atmosferden kaynaklanan ışık yansımalarının etkisini en aza indirmesi sağlanır 2. Görev, 9 yıl sürdükten sonra aracın iticilerinin yakıtı tükendi ve 30 Ekim 2018'de NASA tarafından sonlandırıldı 2.
5 kaynak
Radyal hız yöntemi nasıl uygulanır?
Radyal hız yöntemi, bir yıldız etrafında dolanan gezegenlerin varlığını, yıldızın hafif sallanmasını gözlemleyerek belirler 34. Bu yöntem şu şekilde uygulanır:
Spektral Analiz: Yıldızdan gelen ışığın renk değişimleri analiz edilir 13. Bir yıldız Dünya'ya yaklaştığında spektrumu maviye, uzaklaştığında ise kırmızıya kayar 13.
Periyodik Değişimlerin Tespiti: Bu spektral kaymalar, gezegenin kütleçekimi etkisiyle yıldızın periyodik olarak sallandığını gösterir 13.
Ölçüm ve Hesaplama: Sallanmanın karakteristik eğrisi ve genliği ölçülerek gezegenin minimum kütlesi hesaplanır 1.
Radyal hız yöntemi, özellikle yıldızına yakın yörüngelerde dolanan büyük kütleli gezegenlerin keşfinde etkilidir 3.
5 kaynak
Ötegezegen keşifleri neden önemlidir?
Ötegezegen keşiflerinin önemli olmasının bazı nedenleri:
Dünya dışı yaşam arayışı: Özellikle bir yıldızın yaşanabilir bölgesinde yörüngede dolanan gezegenler, sıvı suyun yüzeyde var olabileceği yerler olarak kabul edilir ve bu, yaşam için bir ön koşul olarak görülür 12.
Evren ve Güneş Sistemi'ne dair bilgiler: Ötegezegenlerin incelenmesi, gezegen oluşumu ve evrimi süreçleri hakkında fikir verir 5. Ayrıca, bazı ötegezegenlerin yıldızlarına çok yakın olması, Güneş Sistemi'ndeki gezegenlerin oluşum sonrası hareket etmiş olabileceğini gösterir 5.
Drake Denklemi: Ötegezegenlerin keşfi, evrendeki dünya dışı uygarlıkların sayısını hesaplamaya yarayan Drake Denklemi’nin çözülmesine katkı sağlar 5.
Bilimsel ilerleme: Ötegezegen araştırmaları, yeni gözlemsel yöntemlerin geliştirilmesine ve teleskopların daha etkili kullanılmasına yol açar 34.
{"1j5i0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://gs.yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://gs.yandex.com.tr/gundem/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"agenda","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"news","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-news"},"retpath":"https%3A%2F%2Fgs.yandex.com.tr%2Fgundem%2Fscience%2Fgunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti-3769420%3Flr%3D213%26ncrnd%3D66478","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Gündem içinde","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"news_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://gs.yandex.com.tr/gundem/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"9779347471758400210","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1758400210792428-16882231029277934747-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-135-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1j5iw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"header"}}}}},"type":"portal","subtype":"header"},"1j5i1":{"state":{"links":[{"id":"gundem","title":"Ana Sayfa","url":"https://yandex.com.tr/gundem","target":"_self"},{"id":"sports","title":"Spor","url":"https://yandex.com.tr/sports/","target":"_self"},{"id":"turkey","title":"Türkiye","url":"https://yandex.com.tr/gundem/turkey","target":"_self"},{"id":"world","title":"Dünya","url":"https://yandex.com.tr/gundem/world","target":"_self"},{"id":"politics","title":"Siyaset","url":"https://yandex.com.tr/gundem/politics","target":"_self"},{"id":"incidents","title":"Günün içinden","url":"https://yandex.com.tr/gundem/incidents","target":"_self"},{"id":"business","title":"İş","url":"https://yandex.com.tr/gundem/business","target":"_self"},{"id":"science","title":"Bilim","url":"https://yandex.com.tr/gundem/science","target":"_self"},{"id":"entertainment","title":"Eğlenceler","url":"https://yandex.com.tr/gundem/entertainment","target":"_self"}],"activeLinkId":"science","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1j5iw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"newstr","subtype":"header-categories"},"1j5i2":{"state":{"title":"Güneş Sistemi dışındaki gezegen sayısı 6 bini geçti","titleUrl":"https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","breadcrumbs":[{"text":"Gündem","url":"/gundem/"},{"text":"Bilim","url":"/gundem/science"}],"isLoggedIn":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"Gundem вертикаль: Сюжеты","title":"Sonuçlarda yanlış olan nedir?","checkBoxLabels":[{"value":"Faydasız, kalitesiz içerik"},{"value":"Medya içeriği hikaye ile uyuşmuyor"},{"value":"Faydasız medya içeriği"},{"value":"Kalitesiz, bilgilendirici özelliği eksik hikaye başlığı"},{"value":"Şok edici, rahatsız edici içerik"},{"value":"Hikayede birden fazla olay konu ediliyor"},{"value":"Siteye erişilemiyor"},{"value":"Hikayede 18+ içerik konu ediliyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"useNativeShare":false,"hasShareButton":true,"badge":{"url":"https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","faviconSources":["https://www.trthaber.com"],"textParts":[{"text":"trthaber.com","bold":true},{"text":"Dün"}],"divider":false},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1j5iw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"page_header"}}}}},"type":"newstr","subtype":"page_header"},"1j5i3":{"state":{"storyId":"376942_0","isLoggedIn":false,"mainStory":{"id":"376942_0","otherSources":0,"totalSources":5,"header":{"url":"https://www.muhalif.com.tr/bilim-teknoloji/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti/716676","text":"Güneş Sistemi dışındaki gezegen sayısı 6 bini geçti","badge":{"url":"https://www.muhalif.com.tr/bilim-teknoloji/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti/716676","faviconSources":["https://www.muhalif.com.tr"],"textParts":[{"text":"muhalif.com.tr","bold":true},{"text":"Dün"}],"divider":false}},"logAttrs":{"id":"376942_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.muhalif.com.tr/bilim-teknoloji/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti/716676","https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","https://www.diken.com.tr/nasa-gunes-sistemi-disinda-6-bin-gezegen-bulundu/","https://www.sokgazetesi.com.tr/sicak-jupiterler-demir-yagmuru-buz-dunyalari-nasa-6-bin-gezegen-kesfetti","https://www.muhalif.com.tr/bilim-teknoloji/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti/716676","https://www.bursahakimiyet.com.tr/teknoloji/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6-000-gezegen-kesfedildi-1498511"],"summarizationTexts":["Güneş Sistemi dışındaki gezegen sayısı 6 bini geçti","NASA’nın Kepler ve TESS görevleriyle birlikte sayı hızla arttı.","2015’te Kepler’in 1000’inci ötegezegeni doğrulandı, 2016’da sadece bir yılda 1500 gezegen bulundu.","Bir gezegen, yıldızının önünden geçtiğinde parlaklıkta meydana gelen azalma ölçülerek bugüne kadar 4 bin 500’den fazla gezegen keşfedildi.","Radyal hız yöntemi ile yıldızın hafif sallanması gözlenerek yaklaşık 1140 gezegen bulundu.","Doğrudan görüntüleme ile ise şimdiye kadar 100’den az gezegen görüntülenebildi."],"newsFreshness":[true,true,true,true,true]},"items":[{"type":"carousel","items":[{"id":"13818305046801506379_2","url":"https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019960463b9d80ceb82466c7bc8b37//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://trthaberstatic.cdn.wp.trt.com.tr/resimler/2046000/lp-791-18-d-otegezegen-nasa-2047167.jpg"},"badge":{"url":"https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","faviconSources":["https://www.trthaber.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"7468711432922080951_2","url":"https://www.donanimhaber.com/nasa-dan-tarihi-kesif-6-000-inci-otegezegen-kayitlara-gecti--196313","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199689bd7169cd83cf3b6ce24913d//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://www.donanimhaber.com/images/images/haber/196313/src_340x1912xnasa-dan-tarihi-kesif-6-000-inci-otegezegen-kayitlara-gecti.jpg"},"badge":{"url":"https://www.donanimhaber.com/nasa-dan-tarihi-kesif-6-000-inci-otegezegen-kayitlara-gecti--196313","faviconSources":["https://www.donanimhaber.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"5898879302564415920_2","url":"https://www.mynet.com/gunes-sistemi-disinda-6-bin-gezegen-kesfedildi-190101294283","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019961aef37135ed6d999c6bc7ca6a//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://imgrosetta.mynet.com.tr/file/21345155/21345155-1200x675.jpg"},"badge":{"url":"https://www.mynet.com/gunes-sistemi-disinda-6-bin-gezegen-kesfedildi-190101294283","faviconSources":["https://www.mynet.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"12383150955039119781_2","url":"https://www.bursahakimiyet.com.tr/teknoloji/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6-000-gezegen-kesfedildi-1498511","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a000001996085c0c43bfaf7a76da8312d81//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://www.bursahakimiyet.com.tr/static/2025/09/19/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6-000-gezegen-kesfedildi-1758260798-945_large.webp"},"badge":{"url":"https://www.bursahakimiyet.com.tr/teknoloji/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6-000-gezegen-kesfedildi-1498511","faviconSources":["https://www.bursahakimiyet.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"16059449203384513088_2","url":"https://www.gundemkibris.com/nasa-gunes-sisteminin-otesinde-6-bin-gezegen-kesfedildi","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a000001996184f1d845e8c78f6bcb6c46e9//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://gundemkibriscom.teimg.com/crop/1280x720/gundemkibris-com/uploads/2025/09/gezegen-1.jpg"},"badge":{"url":"https://www.gundemkibris.com/nasa-gunes-sisteminin-otesinde-6-bin-gezegen-kesfedildi","faviconSources":["https://www.gundemkibris.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"12009995816926482123_2","url":"https://www.sokgazetesi.com.tr/sicak-jupiterler-demir-yagmuru-buz-dunyalari-nasa-6-bin-gezegen-kesfetti","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199608dcad892e11541b0b235c164//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://sokgazetesicomtr.teimg.com/crop/1280x720/sokgazetesi-com-tr/uploads/2025/09/kapak-111808.webp"},"badge":{"url":"https://www.sokgazetesi.com.tr/sicak-jupiterler-demir-yagmuru-buz-dunyalari-nasa-6-bin-gezegen-kesfetti","faviconSources":["https://www.sokgazetesi.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"17705301740720926070_2","url":"https://www.muhalif.com.tr/bilim-teknoloji/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti/716676","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019960a097e4c730178d9f69f611da//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://www.muhalif.com.tr/cropImages/1280x720/uploads/haberler/2025/9/5527-gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti.jpg"},"badge":{"url":"https://www.muhalif.com.tr/bilim-teknoloji/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti/716676","faviconSources":["https://www.muhalif.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"1920610620635474657_2","url":"https://www.diken.com.tr/nasa-gunes-sistemi-disinda-6-bin-gezegen-bulundu/","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199607ac8582eef58a0090b8fbd54//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://www.diken.com.tr/wp-content/uploads/2016/07/uc-gunesli-gezegen-1.jpg"},"badge":{"url":"https://www.diken.com.tr/nasa-gunes-sistemi-disinda-6-bin-gezegen-bulundu/","faviconSources":["https://www.diken.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"6110656210657959835_2","url":"https://www.gazeteilksayfa.com/halkalari-acan-bebek-bir-gezegen-kesfedildi-7409yy.htm","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019960dafe63a9fa548e83ec6c8228//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn.gazeteilksayfa.com/author/103_b.jpg"},"badge":{"url":"https://www.gazeteilksayfa.com/halkalari-acan-bebek-bir-gezegen-kesfedildi-7409yy.htm","faviconSources":["https://www.gazeteilksayfa.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"7756932188067297690_2","url":"https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/otegezegen-sayisi-6-bini-asti-baska-dunyalar-var-42953804","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019960e21de864948750e885a8ea99//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://image.hurimg.com/i/hurriyet/90/0x0/68cd0634b24bc830b62cfdee.jpg"},"badge":{"url":"https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/otegezegen-sayisi-6-bini-asti-baska-dunyalar-var-42953804","faviconSources":["https://www.hurriyet.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}}]},{"type":"text","id":"2655907387403704249","url":"https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","text":{"text":"NASA’nın Kepler ve TESS görevleriyle birlikte sayı hızla arttı.","badge":{"url":"https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","textParts":[{"text":"1","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"Dün"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"NASA’nın Kepler ve TESS görevleriyle birlikte sayı hızla arttı."}}},{"type":"text","url":"https://www.diken.com.tr/nasa-gunes-sistemi-disinda-6-bin-gezegen-bulundu/","text":{"text":"2015’te Kepler’in 1000’inci ötegezegeni doğrulandı, 2016’da sadece bir yılda 1500 gezegen bulundu.","badge":{"url":"https://www.diken.com.tr/nasa-gunes-sistemi-disinda-6-bin-gezegen-bulundu/","textParts":[{"text":"2","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"Dün"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"2015’te Kepler’in 1000’inci ötegezegeni doğrulandı, 2016’da sadece bir yılda 1500 gezegen bulundu."}}},{"type":"text","url":"https://www.sokgazetesi.com.tr/sicak-jupiterler-demir-yagmuru-buz-dunyalari-nasa-6-bin-gezegen-kesfetti","text":{"text":"Bir gezegen, yıldızının önünden geçtiğinde parlaklıkta meydana gelen azalma ölçülerek bugüne kadar 4 bin 500’den fazla gezegen keşfedildi.","badge":{"url":"https://www.sokgazetesi.com.tr/sicak-jupiterler-demir-yagmuru-buz-dunyalari-nasa-6-bin-gezegen-kesfetti","textParts":[{"text":"3","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"Dün"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Bir gezegen, yıldızının önünden geçtiğinde parlaklıkta meydana gelen azalma ölçülerek bugüne kadar 4 bin 500’den fazla gezegen keşfedildi."}}},{"type":"text","url":"https://www.muhalif.com.tr/bilim-teknoloji/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti/716676","text":{"text":"Radyal hız yöntemi ile yıldızın hafif sallanması gözlenerek yaklaşık 1140 gezegen bulundu.","badge":{"url":"https://www.muhalif.com.tr/bilim-teknoloji/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti/716676","textParts":[{"text":"4","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"Dün"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Radyal hız yöntemi ile yıldızın hafif sallanması gözlenerek yaklaşık 1140 gezegen bulundu."}}},{"type":"text","url":"https://www.bursahakimiyet.com.tr/teknoloji/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6-000-gezegen-kesfedildi-1498511","text":{"text":"Doğrudan görüntüleme ile ise şimdiye kadar 100’den az gezegen görüntülenebildi.","badge":{"url":"https://www.bursahakimiyet.com.tr/teknoloji/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6-000-gezegen-kesfedildi-1498511","textParts":[{"text":"5","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"Dün"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Doğrudan görüntüleme ile ise şimdiye kadar 100’den az gezegen görüntülenebildi."}}}]},"sources":[{"url":"https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","displayName":"trthaber.com"},{"url":"https://www.diken.com.tr/nasa-gunes-sistemi-disinda-6-bin-gezegen-bulundu/","displayName":"diken.com.tr"},{"url":"https://www.sokgazetesi.com.tr/sicak-jupiterler-demir-yagmuru-buz-dunyalari-nasa-6-bin-gezegen-kesfetti","displayName":"sokgazetesi.com.tr"},{"url":"https://www.muhalif.com.tr/bilim-teknoloji/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti/716676","displayName":"muhalif.com.tr"},{"url":"https://www.bursahakimiyet.com.tr/teknoloji/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6-000-gezegen-kesfedildi-1498511","displayName":"bursahakimiyet.com.tr"}],"otherNewsProps":{"layout":"multicolumn","title":"Diğer konular","items":[{"id":"2655907387403704249","url":"https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","target":"_blank","title":{"text":"NASA Doğruladı: Güneş sistemimizin ötesinde 6.000 gezegen keşfedildi","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"2655907387403704249","hasSummarization":false,"url":"https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","isFresh":true},"badge":{"url":"https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","faviconSources":["https://www.trthaber.com"],"textParts":[{"text":"trthaber.com","bold":true},{"text":"Dün"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"},{"id":"4603173315604664402","url":"https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/otegezegen-sayisi-6-bini-asti-baska-dunyalar-var-42953804","target":"_blank","title":{"text":"Ötegezegen sayısı 6 bini aştı: Başka dünyalar var","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"4603173315604664402","hasSummarization":false,"url":"https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/otegezegen-sayisi-6-bini-asti-baska-dunyalar-var-42953804","isFresh":true},"badge":{"url":"https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/otegezegen-sayisi-6-bini-asti-baska-dunyalar-var-42953804","faviconSources":["https://www.hurriyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"hurriyet.com.tr","bold":true},{"text":"Dün"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"}]},"nextId":"7468711432922080951_2","snippetOptions":{"forceOrientation":"vertical","isRetina":false,"titleProps":{"lines":2}},"baseVisibleOtherSources":2,"relatedTopics":[{"id":"642111432323154178_0","title":"Uzay","url":"/gundem/topic/uzay-6421114323231541780","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"642111432323154178_0","url":"gundem/topic/uzay-6421114323231541780"}}},{"id":"1075769004575835605_0","title":"Uzay Haberleri","url":"/gundem/topic/uzay-haberleri-10757690045758356050","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"1075769004575835605_0","url":"gundem/topic/uzay-haberleri-10757690045758356050"}}},{"id":"9889310080819680432_0","title":"James Webb Uzay Teleskobu","url":"/gundem/topic/james-webb-uzay-teleskobu-98893100808196804320","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"9889310080819680432_0","url":"gundem/topic/james-webb-uzay-teleskobu-98893100808196804320"}}},{"id":"18364084394803822405_0","title":"NASA","url":"/gundem/topic/nasa-183640843948038224050","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"18364084394803822405_0","url":"gundem/topic/nasa-183640843948038224050"}}}],"isHermione":false,"socialPosts":[],"disabledAjax":false,"logAttrs":{"isRoot":true,"isStory":true,"id":"376942_0","hasVideo":false,"hasSearchVideoLink":false,"hasSearchBroadcastLink":false,"hasSearchSeriesLink":false,"hasTwitterPosts":false,"hasSummarization":true,"hasRelatedTopics":true,"location":"gundem/science/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti-3769420","newsUrls":["https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","https://www.diken.com.tr/nasa-gunes-sistemi-disinda-6-bin-gezegen-bulundu/","https://www.sokgazetesi.com.tr/sicak-jupiterler-demir-yagmuru-buz-dunyalari-nasa-6-bin-gezegen-kesfetti","https://www.muhalif.com.tr/bilim-teknoloji/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti/716676","https://www.bursahakimiyet.com.tr/teknoloji/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6-000-gezegen-kesfedildi-1498511","https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html","https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/otegezegen-sayisi-6-bini-asti-baska-dunyalar-var-42953804"],"videoUrls":[],"topicUrls":["/gundem/topic/uzay-6421114323231541780","/gundem/topic/uzay-haberleri-10757690045758356050","/gundem/topic/james-webb-uzay-teleskobu-98893100808196804320","/gundem/topic/nasa-183640843948038224050"]},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1j5iw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"story_summarization"}}}}},"type":"newstr","subtype":"story_summarization"},"1j5i4":{"state":{"answers":[{"id":0,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/transit-yontemi-ile-otegezegen-gozlemi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.kuark.org/2017/04/bir-otegezegenin-ilk-fotografi-ve-otegezegenlerin-dogrudan-goruntulenmesi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://evrimagaci.org/alpha-centauri-anin-yasanabilir-bolgesinde-dogrudan-goruntuleme-yontemiyle-bir-ote-gezegen-kesfedilmis-olabilir-10384?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://evrenatlasi.com.tr/kultur/otegezegen/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.fizikist.com/gok-bilimciler-dogrudan-buyuk-bir-otegezegen-tespit-ettiler-yontem-dunya-otesinde-yasam-arayisini-degistirebilir?size=16&stub=1"],"title":"Doğrudan görüntüleme neden zordur?","markdown":"**Doğrudan görüntüleme ile ötegezegen keşfinin zor olmasının bazı nedenleri**:\n\n* **Yıldızın parlaklığı**: Yıldızlar, gezegenlerden çok daha büyük ve parlaktır, bu da gezegenlerin ışığını ayırt etmeyi zorlaştırır [```1```](https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/transit-yontemi-ile-otegezegen-gozlemi)[```5```](https://www.fizikist.com/gok-bilimciler-dogrudan-buyuk-bir-otegezegen-tespit-ettiler-yontem-dunya-otesinde-yasam-arayisini-degistirebilir).\n* **Mesafe**: Ötegezegenler genellikle çok uzak mesafelerde bulunur, bu da detaylı gözlemleri zorlaştırır [```3```](https://evrimagaci.org/alpha-centauri-anin-yasanabilir-bolgesinde-dogrudan-goruntuleme-yontemiyle-bir-ote-gezegen-kesfedilmis-olabilir-10384).\n* **Teknik zorluklar**: Güçlü teleskoplar ve özel cihazlar gereklidir [```3```](https://evrimagaci.org/alpha-centauri-anin-yasanabilir-bolgesinde-dogrudan-goruntuleme-yontemiyle-bir-ote-gezegen-kesfedilmis-olabilir-10384)[```5```](https://www.fizikist.com/gok-bilimciler-dogrudan-buyuk-bir-otegezegen-tespit-ettiler-yontem-dunya-otesinde-yasam-arayisini-degistirebilir).\n* **Arka plan paraziti**: Ötegezegen kaynaklı ışık ile yıldızın tüm arka plan ışığının ayırt edilmesi gerekir [```3```](https://evrimagaci.org/alpha-centauri-anin-yasanabilir-bolgesinde-dogrudan-goruntuleme-yontemiyle-bir-ote-gezegen-kesfedilmis-olabilir-10384).\n\nBuna rağmen, bazı özel durumlarda doğrudan görüntüleme mümkün olabilmektedir [```2```](https://www.kuark.org/2017/04/bir-otegezegenin-ilk-fotografi-ve-otegezegenlerin-dogrudan-goruntulenmesi/). Örneğin, yıldızı geniş bir yörüngede dönen büyük ötegezegenler, yıldızdan uzak bir noktadayken doğrudan görüntülenebilir [```4```](https://evrenatlasi.com.tr/kultur/otegezegen/)."},{"id":1,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/otegezegen-avcisi-tess-uzay-teleskobu?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/nasanin-tess-uydusu-kesif-gorevinin-ilk-yilini-tamamladi/1542237?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.trthaber.com/haber/bilim-teknoloji/nasanin-arastirma-uydusu-1-yilda-21-ote-gezegen-kesfetti-424590.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4123299?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.haberturk.com/nasa-dunyadan-100-isik-yili-mesafede-yasama-elverisli-bir-gezegen-kesfetti-dunya-haberleri-3555408?size=16&stub=1"],"title":"TESS görevi hangi gezegenleri keşfetti?","markdown":"**TESS görevi, özellikle büyüklüğü Dünya ile Neptün arasında olan, yıldızına uygun uzaklıkta bulunan ve yaşam barındırma potansiyeline sahip gezegenleri keşfetmiştir** [```1```](https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/otegezegen-avcisi-tess-uzay-teleskobu).\n\nTESS görevi ile keşfedilen ötegezegen sayısı Ekim 2024 itibarıyla 564’e ulaşmıştır [```4```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4123299).\n\nTESS görevi ile keşfedilen bazı ötegezegenler şunlardır:\n\n* **TOI 700 e** [```5```](https://www.haberturk.com/nasa-dunyadan-100-isik-yili-mesafede-yasama-elverisli-bir-gezegen-kesfetti-dunya-haberleri-3555408). Yunus (Dorado) Takımyıldızı'nın \"yaşama elverişli bölgesinde\" bulunan, Dünya büyüklüğünde ve kayalık bir ötegezegendir [```5```](https://www.haberturk.com/nasa-dunyadan-100-isik-yili-mesafede-yasama-elverisli-bir-gezegen-kesfetti-dunya-haberleri-3555408).\n\n* **WASP-1, WASP-4, WASP-6 ve WASP-17** [```4```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4123299). Bu sistemlere ait geçiş derinliği daha yüksek olan Kepler-6 ve Kepler-12 sistemleri hedef sistemler olarak seçilmiştir [```4```](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4123299).\n\n\n\nTESS'in keşfettiği ötegezegenlerin tam listesine aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir:\n\n* tess.gsfc.nasa.gov [```1```](https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/otegezegen-avcisi-tess-uzay-teleskobu);\n* tess.mit.edu [```1```](https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/otegezegen-avcisi-tess-uzay-teleskobu)."},{"id":2,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.youtube.com/watch%3fv=ppmHoflXgb8?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://web.archive.org/web/20230207215500/https://tr.wikipedia.org/wiki/Kepler_uzay_teleskobu?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.elektrikport.com/teknik-kutuphane/evrenin-gizleri-kepler/6797?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.worldhistory.org/trans/tr/1-19491/johannes-kepler-kimdir/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bilimvegelecek.com.tr/index.php/2019/08/04/bilimin-onculeri-johannes-kepler-1571-1630/?size=16&stub=1"],"title":"Kepler görevi nasıl çalışır?","markdown":"**Kepler görevi**, NASA tarafından diğer yıldızların etrafında dolanan Dünya benzeri karasal gezegenleri araştırmak ve algılamak amacıyla tasarlanmıştır [```2```](https://web.archive.org/web/20230207215500/https://tr.wikipedia.org/wiki/Kepler_uzay_teleskobu). \n\n**Çalışma prensibi**:\n* **Gözlem**: Kepler, 100.000'in üzerindeki yıldızı her 30 dakikada bir ışık değişimleri açısından gözlemleyebilir [```2```](https://web.archive.org/web/20230207215500/https://tr.wikipedia.org/wiki/Kepler_uzay_teleskobu).\n* **Gezegen geçişi tespiti**: Bir gezegen, yıldız ile gözlemci arasından geçtiğinde, ışık değerinde azalma ölçülür [```2```](https://web.archive.org/web/20230207215500/https://tr.wikipedia.org/wiki/Kepler_uzay_teleskobu). Bu azalma, gezegenin kütlesi ve yörüngesi hakkında bilgi verir [```2```](https://web.archive.org/web/20230207215500/https://tr.wikipedia.org/wiki/Kepler_uzay_teleskobu).\n* **Veri analizi**: Işık değerindeki azalmanın derecesi ve geçişler arası süreler hesaplanarak gezegenin yörüngesi ve sıcaklığı belirlenir [```2```](https://web.archive.org/web/20230207215500/https://tr.wikipedia.org/wiki/Kepler_uzay_teleskobu).\n\nKepler uzay aracı, Dünya-takipli günmerkezli bir yörüngeye sahiptir, bu sayede Dünya'nın görüş alanını engellememesi ve atmosferden kaynaklanan ışık yansımalarının etkisini en aza indirmesi sağlanır [```2```](https://web.archive.org/web/20230207215500/https://tr.wikipedia.org/wiki/Kepler_uzay_teleskobu). Görev, 9 yıl sürdükten sonra aracın iticilerinin yakıtı tükendi ve 30 Ekim 2018'de NASA tarafından sonlandırıldı [```2```](https://web.archive.org/web/20230207215500/https://tr.wikipedia.org/wiki/Kepler_uzay_teleskobu)."},{"id":3,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/Doppler_spektroskopisi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.youtube.com/watch%3fv=nImgoeZkUx4?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://services.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf%3fdergiKodu=4&cilt=58&sayi=689&sayfa=46&yil=2025&ay=4&yaziid=50298?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://astronomi.istanbul.edu.tr/dersnotlari/astronotik/Astronotik_2014_7.pdf?size=16&stub=1"],"title":"Radyal hız yöntemi nasıl uygulanır?","markdown":"**Radyal hız yöntemi**, bir yıldız etrafında dolanan gezegenlerin varlığını, yıldızın hafif sallanmasını gözlemleyerek belirler [```3```](https://services.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf?dergiKodu=4&cilt=58&sayi=689&sayfa=46&yil=2025&ay=4&yaziid=50298)[```4```](https://www.trthaber.com/haber/dunya/nasa-dogruladi-gunes-sistemimizin-otesinde-6000-gezegen-kesfedildi-920343.html). Bu yöntem şu şekilde uygulanır:\n\n1. **Spektral Analiz**: Yıldızdan gelen ışığın renk değişimleri analiz edilir [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Doppler_spektroskopisi)[```3```](https://services.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf?dergiKodu=4&cilt=58&sayi=689&sayfa=46&yil=2025&ay=4&yaziid=50298). Bir yıldız Dünya'ya yaklaştığında spektrumu maviye, uzaklaştığında ise kırmızıya kayar [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Doppler_spektroskopisi)[```3```](https://services.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf?dergiKodu=4&cilt=58&sayi=689&sayfa=46&yil=2025&ay=4&yaziid=50298).\n2. **Periyodik Değişimlerin Tespiti**: Bu spektral kaymalar, gezegenin kütleçekimi etkisiyle yıldızın periyodik olarak sallandığını gösterir [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Doppler_spektroskopisi)[```3```](https://services.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf?dergiKodu=4&cilt=58&sayi=689&sayfa=46&yil=2025&ay=4&yaziid=50298).\n3. **Ölçüm ve Hesaplama**: Sallanmanın karakteristik eğrisi ve genliği ölçülerek gezegenin minimum kütlesi hesaplanır [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Doppler_spektroskopisi).\n\nRadyal hız yöntemi, özellikle yıldızına yakın yörüngelerde dolanan büyük kütleli gezegenlerin keşfinde etkilidir [```3```](https://services.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf?dergiKodu=4&cilt=58&sayi=689&sayfa=46&yil=2025&ay=4&yaziid=50298)."},{"id":4,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/nasanin-yeni-otegezegen-kesfi-neden-onemli?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%96tegezegen?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://evrimagaci.org/gecmisten-gunumuze-otegezegen-kesfi-2019-nobel-odulune-layik-gorulen-otegezegen-kesfinin-tarihi-ve-donum-noktalari-11086?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://astronomi.istanbul.edu.tr/sempozyum2010/pdf/o_onal.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://evrenatlasi.com.tr/kultur/otegezegen/?size=16&stub=1"],"title":"Ötegezegen keşifleri neden önemlidir?","markdown":"**Ötegezegen keşiflerinin önemli olmasının bazı nedenleri**:\n\n* **Dünya dışı yaşam arayışı**: Özellikle bir yıldızın yaşanabilir bölgesinde yörüngede dolanan gezegenler, sıvı suyun yüzeyde var olabileceği yerler olarak kabul edilir ve bu, yaşam için bir ön koşul olarak görülür [```1```](https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/nasanin-yeni-otegezegen-kesfi-neden-onemli)[```2```](https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%96tegezegen).\n* **Evren ve Güneş Sistemi'ne dair bilgiler**: Ötegezegenlerin incelenmesi, gezegen oluşumu ve evrimi süreçleri hakkında fikir verir [```5```](https://evrenatlasi.com.tr/kultur/otegezegen/). Ayrıca, bazı ötegezegenlerin yıldızlarına çok yakın olması, Güneş Sistemi'ndeki gezegenlerin oluşum sonrası hareket etmiş olabileceğini gösterir [```5```](https://evrenatlasi.com.tr/kultur/otegezegen/).\n* **Drake Denklemi**: Ötegezegenlerin keşfi, evrendeki dünya dışı uygarlıkların sayısını hesaplamaya yarayan Drake Denklemi’nin çözülmesine katkı sağlar [```5```](https://evrenatlasi.com.tr/kultur/otegezegen/).\n* **Bilimsel ilerleme**: Ötegezegen araştırmaları, yeni gözlemsel yöntemlerin geliştirilmesine ve teleskopların daha etkili kullanılmasına yol açar [```3```](https://evrimagaci.org/gecmisten-gunumuze-otegezegen-kesfi-2019-nobel-odulune-layik-gorulen-otegezegen-kesfinin-tarihi-ve-donum-noktalari-11086)[```4```](https://astronomi.istanbul.edu.tr/sempozyum2010/pdf/o_onal.pdf)."}],"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://gs.yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1758400210792428-16882231029277934747-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-135-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"logNode":{"name":"news-yazeka","attrs":{"isRoot":true,"isRelatedQueries":true}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1j5iw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"related_queries"}}}}},"type":"newstr","subtype":"related_queries"},"1j5i5":{"state":{"snippets":[{"id":"377391_0","totalSources":53,"url":"/gundem/science/tarihin-sifir-noktasinda-yeni-kesif-gobeklitepe-de-insan-heykeli-ortaya-cikti-3773910","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019961834c345b181ec511ba749099//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://i.10haber.net/wp-content/uploads/2025/09/image_68cd2fada85318.05708672.jpg"}},"logAttrs":{"id":"377391_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.ekonomim.com/gundem/gobeklitepede-insan-heykeli-bulundu-adak-oldugu-dusunuluyor-haberi-844121","https://10haber.net/kultur-sanat/arkeoloji/gobeklitepede-insan-heykeli-bulundu-adak-oldugu-dusunuluyor-638179/","https://www.milliyet.com.tr/gundem/gobeklitepede-heyecan-veren-yeni-kesif-cok-degerli-bir-buluntu-7448815","https://www.sokgazetesi.com.tr/tarihin-sifir-noktasinda-yeni-kesif-gobeklitepede-insan-heykeli-ortaya-cikti"],"summarizationTexts":["Göbeklitepe'de insan heykeli bulundu: Adak olduğu düşünülüyor","Şanlıurfa’nın Haliliye ilçesine bağlı Göbeklitepe’de duvara monte edilmiş insan heykeli bulundu.","Bu keşif, Neolitik Çağ'ın ritüellerine ve inanç dünyasına ışık tutacak çok değerli bir buluntu.","Yeni keşif, bölgenin Neolitik döneme ait dini ritüellerini anlamada önemli bir adım olarak görülüyor."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Göbeklitepe'de insan heykeli bulundu: Adak olduğu düşünülüyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://10haber.net/kultur-sanat/arkeoloji/gobeklitepede-insan-heykeli-bulundu-adak-oldugu-dusunuluyor-638179/","faviconSources":["https://10haber.net","https://www.milliyet.com.tr","https://www.sokgazetesi.com.tr"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"375245_0","totalSources":54,"url":"/gundem/science/yapay-zeka-gelecekteki-saglik-risklerini-ongorebiliyor-dis-haberler-3752450","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199609719c65c5a826d79ab8f4162//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://image.milimaj.com/i/milliyet/75/0x0/68ccf2832e00da8e9122acc0.jpg"}},"logAttrs":{"id":"375245_0","hasSummarization":false,"urls":["https://www.milliyet.com.tr/dunya/son-dakika-yapay-zeka-tipta-cigir-aciyor-1000den-fazla-hastaligi-tek-seferde-tahmin-ediyor-7448636","https://www.ntv.com.tr/dunya/yapay-zeka-ile-binden-fazla-hastalik-yillar-once-tahmin-edilebilecek,9A02VUeInE6hhyqdqP79JQ","https://www.mynet.com/yapay-zeka-ile-binden-fazla-hastalik-tahmin-edilebilecek-190101294288","https://www.yenisafak.com/teknoloji/yapay-zeka-ile-binden-fazla-hastalik-tahmin-edilebilecek-4750393"],"summarizationTexts":[],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true,true]},"title":{"text":"Yapay zeka, tıpta çığır açıyor! 1000'den fazla hastalığı tek seferde tahmin ediyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.milliyet.com.tr/dunya/son-dakika-yapay-zeka-tipta-cigir-aciyor-1000den-fazla-hastaligi-tek-seferde-tahmin-ediyor-7448636","faviconSources":["https://www.milliyet.com.tr","https://www.ntv.com.tr","https://www.mynet.com"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"375409_0","totalSources":44,"url":"/gundem/science/dunya-meteoroloji-orgutu-wmo-su-kaynaklari-artan-baski-altinda-3754090","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a000001995b2920a8ed152e8fb92233c73e//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://dokuzeylulcom.teimg.com/crop/1280x720/dokuzeylul-com/uploads/2025/09/image-903.jpeg"}},"logAttrs":{"id":"375409_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.aksiyon.com.tr/wmo-kuresel-su-kaynaklari-artan-baski-altinda-2024-kuresel-su-kaynaklari-durumu-raporu-193912","https://www.canligaste.com/dunya-meteoroloji-orgutu-dunyanin-su-kaynaklari-giderek-artan-bir-baski-altinda/713425/","https://www.dokuzeylul.com/dunya-meteoroloji-orgutu-raporu-su-kaynaklari-alarm-veriyor-risk-buyuyor","https://www.aksiyon.com.tr/wmo-kuresel-su-kaynaklari-artan-baski-altinda-2024-kuresel-su-kaynaklari-durumu-raporu-193912"],"summarizationTexts":["WMO: Küresel su kaynakları artan baskı altında — 2024 Küresel Su Kaynakları Durumu Raporu","Raporda, dünya genelinde su ile ilgili gelişmiş izleme ve veri paylaşımına olan kritik ihtiyaca da vurgu yapıldı.","Aynı zamanda 2024, küresel ölçekte buzul kayıplarının yaygın şekilde görüldüğü üçüncü yıl oldu.","İnsani ve sürdürülebilirlik boyutu BM Su Ajansı'na (UN Water) göre yaklaşık 3,6 milyar insan yılda en az bir ay suya yetersiz erişimle karşı karşıya; bu sayının 2050'ye kadar 5 milyarı aşması bekleniyor."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"WMO: Küresel su kaynakları artan baskı altında — 2024 Küresel Su Kaynakları Durumu Raporu","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.canligaste.com/dunya-meteoroloji-orgutu-dunyanin-su-kaynaklari-giderek-artan-bir-baski-altinda/713425/","faviconSources":["https://www.canligaste.com","https://www.dokuzeylul.com","https://www.aksiyon.com.tr"],"textParts":[{"text":"18 Eylül"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"375728_0","totalSources":22,"url":"/gundem/science/baba-vanga-dan-2026-yili-icin-urkuten-kehanetler-3757280","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199660fbf9dff82e040d326b57ad2//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://image.milimaj.com/i/milliyet/75/1200x675/68ce53172e00da8e9122b2bf.jpg"}},"logAttrs":{"id":"375728_0","hasSummarization":false,"urls":["https://www.milliyet.com.tr/dunya/son-dakika-baba-vangadan-tuyler-urperten-2026-kehanetleri-zaman-daraliyor-beklenmeyeni-bekleyin-7449261","https://www.sondakika.com/dunya/haber-baba-vanga-dan-2026-yili-icin-urkuten-kehanetler-19059642/","https://www.sozcu.com.tr/afetler-yapay-zeka-catismalar-iste-2026-nin-kehanetleri-p229003","https://www.posta.com.tr/galeri/baba-vanganin-2026-kehaneti-tuyler-urpertti-dunyanin-sonu-mu-geliyor-2911362","https://www.eskisehir.net/baba-vanganin-2026-kehaneti-ortaya-cikti-gerceklesirse-dunya-degisecek","https://www.haberler.com/dunya/baba-vanga-dan-2026-yili-icin-urkuten-kehanetler-19059641-haberi/","https://www.karar.com/guncel-haberler/tarih-verdi-korkutan-kehanet-geldi-baba-vangaya-gore-2026da-buyuk-1992486","https://www.sokgazetesi.com.tr/baba-vanganin-2026-kehanetleri-korkuttu-uzaylilarla-ilk-temas"],"summarizationTexts":[],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true,true,true,true,true,true]},"title":{"text":"Baba Vanga’dan tüyler ürperten 2026 kehanetleri! Zaman daralıyor, ‘beklenmeyeni bekleyin’","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.milliyet.com.tr/dunya/son-dakika-baba-vangadan-tuyler-urperten-2026-kehanetleri-zaman-daraliyor-beklenmeyeni-bekleyin-7449261","faviconSources":["https://www.milliyet.com.tr","https://www.sondakika.com","https://www.sozcu.com.tr"],"textParts":[{"text":"13 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"377230_0","totalSources":15,"url":"/gundem/science/turkiye-nin-ynilenebilir-enerji-kurulu-gucu-74-bin-megavati-gecti-3772300","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019961ac4f8abf72084c59a50eeaa6//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://trthaberstatic.cdn.wp.trt.com.tr/resimler/1832000/hidroelektrik-ruzgar-1832142.jpg"}},"logAttrs":{"id":"377230_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberet.com/ekonomi/turkiyenin-yenilenebilir-enerji-kurulu-gucu-74-bin-megavati-gecti-97194","https://www.canligaste.com/turkiye-nin-yenilenebilir-enerji-kurulu-gucu-agustosta-74-bin-megavati-gecti/714201/","https://www.trthaber.com/haber/ekonomi/turkiyenin-yenilenebilir-enerji-kurulu-gucu-74-bin-megavati-gecti-920372.html","https://www.haberport.com/ekonomi/turkiye-nin-yenilenebilir-enerji-kurulu-gucu-agustosta-74-bin-megavati-asti-267586h"],"summarizationTexts":["Türkiye'nin yenilenebilir enerji kurulu gücü 74 bin megavatı geçti","Ankara Haberleri - Türkiye'nin yenilenebilir enerji kurulu gücü ağustos sonunda 74 bin megavatı, yerli kaynaklardan üretilen elektrik kurulu gücü ise 85 bin megavatı geçti.","Hidroelektrik santralleri 32 bin 289 megavat kurulu güç ve yüzde 26,7'lik pay ile en yüksek kapasiteyi oluşturdu.","Güneş enerjisi: Hidroelektrikten sonra en büyük yenilenebilir kaynak olarak %19,8 pay ve 23 bin 877 megavat kurulu güce ulaştı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Türkiye'nin yenilenebilir enerji kurulu gücü 74 bin megavatı geçti","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.canligaste.com/turkiye-nin-yenilenebilir-enerji-kurulu-gucu-agustosta-74-bin-megavati-gecti/714201/","faviconSources":["https://www.canligaste.com","https://www.trthaber.com","https://www.haberport.com"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false}],"snippetParams":{"isRetina":false,"posterSizes":{"width":156,"height":100},"titleProps":{"size":"s"}},"title":"Bilim sicak gelişmeler","maxPageNumber":2,"ajaxUrl":"/hikaye/result/get_category_stories?story_category=science","layout":"column","extendFirstItem":false,"disabledAjax":false,"logNode":{"name":"news-top-stories-right","attrs":{"isRoot":true,"isRightColumnStories":true,"category":"science","location":"gundem/science/gunes-sistemi-disindaki-gezegen-sayisi-6-bini-gecti-3769420","storiesUrls":["/gundem/science/tarihin-sifir-noktasinda-yeni-kesif-gobeklitepe-de-insan-heykeli-ortaya-cikti-3773910","/gundem/science/yapay-zeka-gelecekteki-saglik-risklerini-ongorebiliyor-dis-haberler-3752450","/gundem/science/dunya-meteoroloji-orgutu-wmo-su-kaynaklari-artan-baski-altinda-3754090","/gundem/science/baba-vanga-dan-2026-yili-icin-urkuten-kehanetler-3757280","/gundem/science/turkiye-nin-ynilenebilir-enerji-kurulu-gucu-74-bin-megavati-gecti-3772300"]}},"nextId":"377185_0","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1j5iw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"additional_news"}}}}},"type":"newstr","subtype":"additional_news"},"1j5i6":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1j5iw07-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"footer"}}}}},"type":"portal","subtype":"footer"}}