MERSİN (AA) - MUSTAFA ÜNAL UYSAL - Mersin'de 2021 yılında sahile vurduktan sonra Mersin Üniversitesi (MEÜ) Yenişehir Kampüsü'ne gömülen 14 metrelik Fin balinasının iskeleti, bilimsel çalışmalarda kullanılmak üzere topraktan çıkarılacak.
Yürütücülüğünü MEÜ Su Ürünleri Fakültesi İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Ayas'ın yaptığı proje kapsamında, 1-8 Ekim'de balinanın gömüldüğü alanda kazı çalışması yapılacak.
İncelemede balinanın, deniz aracının çarpması sonucu telef olduğunu belirlediklerini dile getiren Ayas, kaza sonrasında deniz canlısının iç organlarında büyük hasarlar oluştuğunu tespit ettiklerini anlattı.
Çalışmamız 3 aşamadan oluşacak. İlk aşamada kafa ve çene kemikleri, daha sonra göğüs bölgesindeki omurlar ve kaburgalar çıkarılacak. En sonunda da kuyruk omurları çıkarılacak ve tüm aşamalar numaralandırılacak.
Fin balinalarının yaşam döngüsü şu şekilde özetlenebilir:
Üreme: Fin balinaları, kış mevsiminde ekvatora yakın ılıman sularda çiftleşir 1. Erkekler 7-10, dişiler ise 5-10 yaş arasında olgunlaşır ve üreme dönemine girer 3.
Doğum: Yeni doğmuş bir yavru fin balinasının boyu 11-12 metreye ulaşabilir 1. Doğum genellikle sıcak sularda gerçekleşir ve kuyruk kısmı önde olduğu için yavrular boğulmadan nefes alabilir 35.
Yavruların Gelişimi: Yavrular, 6-7 aya kadar anneleriyle birlikte kalır ve anneden emdikleri sütle beslenir 15. Daha sonra bağımsız olarak avlanmaya başlarlar 1.
Yaşam Süresi: Ortalama yaşam süreleri 60-100 yıl arasında değişir, bazı bireyler 100 yılı aşabilir 12.
Beslenme: Süzerek beslenme yöntemiyle plankton, kril ve küçük balıkları avlarlar 14. Yetişkin bir fin balinası günde 1800 kiloya kadar yiyecek tüketebilir 1.
Davranışlar: Fin balinaları, birlikte yaşamaya düşkündür ve gruplar halinde avlanırlar 1. Ayrıca, saatte 37-40 kilometre hıza ulaşabilirler 1.
Fin balinaları, 20. yüzyılda kontrolsüz avlanma nedeniyle sayıları azalmış ve koruma altındaki türler arasında yer almışlardır 13.
5 kaynak
Deniz kazaları deniz ekosistemini nasıl etkiler?
Deniz kazaları, deniz ekosistemini çeşitli şekillerde olumsuz etkiler:
Petrol sızıntıları: Tanker kazaları ve gemilerden kaynaklanan petrol sızıntıları, deniz yüzeyini kaplayarak oksijen alışverişini engeller ve deniz yaşamını ciddi şekilde tehdit eder 14. Bu sızıntılar, yıllarca etkisini sürdürür ve deniz ekosisteminin toparlanması çok uzun zaman alır 1.
Kimyasal ve toksik atıklar: Fabrikaların ve endüstriyel tesislerin denizlere boşalttığı kimyasal atıklar, ağır metaller ve toksik maddeler, deniz canlılarına zarar verir ve ekosistem dengesini bozar 125.
Plastik kirliliği: Plastik atıklar, deniz canlıları tarafından besin sanılır ve bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açar 14. Mikroplastikler, su kaynaklarına ve deniz ürünlerine karışarak insan sağlığını da tehdit eder 1.
Ekosistem dengesizliği: Deniz kazalarının yol açtığı kirlilik, denizdeki türler arasındaki dengeleri değiştirir ve alg patlamalarına neden olarak oksijen seviyesini düşürür 13.
Bu olumsuz etkileri azaltmak için uluslararası işbirliği, katı atık yönetimi, atık su arıtma tesisleri ve eğitim gibi önlemler alınmalıdır 12.
5 kaynak
MEÜ'nün bilimsel çalışmaları nelerdir?
Mersin Üniversitesi'nin (MEÜ) bazı bilimsel çalışmaları şunlardır:
Akademik Yayıncılık: MEÜ, 22 hakemli ve açık erişimli dergi ile bilimsel yayıncılık alanında faaliyet göstermektedir 4. Bu dergiler, Scopus, TR Dizin, DOAJ, A&HCI, EBSCO ve ERIH Plus gibi prestijli akademik veri tabanlarında taranmaktadır 4.
Araştırma Merkezleri: MEÜ bünyesinde Deniz Canlıları Müzesi, Deniz Araştırmaları ile Hidrografik Ölçmeler ve İnsansız Deniz-Hava Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi gibi birçok araştırma merkezi bulunmaktadır 12.
Bilimsel Projeler: MEÜ, TÜBİTAK ve TÜSEB destekli projelerin avans, satın alma, bursiyer ve proje teşvik ikramiyeleri gibi işlemlerini yürütmektedir 1.
Bilimsel Çalışmalar: Örneğin, 2021 yılında sahile vuran Fin balinasının iskeleti, bilimsel çalışmalarda kullanılmak üzere topraktan çıkarılmaktadır 3.
Bu çalışmalar, MEÜ'nün sağlık, fen, sosyal bilimler ve sanat gibi geniş bir yelpazede bilimsel üretkenliğini göstermektedir 4.
5 kaynak
Mersin'de başka hangi deniz canlıları bulundu?
Mersin'de bulunan bazı deniz canlıları:
Fosil midyeler1. Mersin'in Silifke ilçesindeki Toros Dağları Aksıfat Vadisi'nde 35 milyon yıllık deniz canlısı midye fosili bulunmuştur 1.
Deniz kestaneleri ve yıldızları2. Mersin Körfezi'ndeki Boğsak Adası çevresinde yapılan dalışlarda bu canlılar gözlemlenmiştir 2.
Çeşitli balık türleri24. Bivalvialar, gastropodlar ve ahtapotlar da bölgede yaşayan deniz canlıları arasındadır 24.
Yunus ve köpekbalığı iskeletleri5. Mersin Üniversitesi Deniz Canlıları Müzesi'nde bu türlerin iskeletleri de sergilenmektedir 5.
Ayrıca, Mersin'de yapay resiflerin bırakıldığı alanlarda yengeç, sargoz ve lahoz gibi balık türlerinin yaşadığı gözlemlenmiştir 4.
5 kaynak
Balina iskeletleri nasıl korunur?
Balina iskeletleri, bilimsel çalışmalarda kullanılmak üzere çeşitli yöntemlerle korunur:
Toprak altında saklama: Mersin'de 2021 yılında sahile vuran Fin balinasının iskeleti, bilimsel araştırmalara katkı sağlaması amacıyla nekropsinin ardından toprak altında tutulmuştur 4.
Müzelerde sergileme: Balina iskeletleri, birleştirme sürecinin ardından bilimsel araştırmalar ve deniz canlılarının korunmasına yönelik farkındalık oluşturulması için müzelerde sergilenir 4.
Ayrıca, balina iskeletleri yüzyıllarca okyanusun dibinde kalarak CO2 tüketmeye devam eder 3.
{"gb0a0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://gs.yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://gs.yandex.com.tr/gundem/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"agenda","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"news","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-news"},"retpath":"https%3A%2F%2Fgs.yandex.com.tr%2Fgundem%2Fscience%2Fmersin-de-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-3745860%3Flr%3D213%26ncrnd%3D75432","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Gündem içinde","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"news_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://gs.yandex.com.tr/gundem/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"3532727621758268707","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1758268707642077-6019599442753272762-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-141-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gb0aw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"header"}}}}},"type":"portal","subtype":"header"},"gb0a1":{"state":{"links":[{"id":"gundem","title":"Ana Sayfa","url":"https://yandex.com.tr/gundem","target":"_self"},{"id":"sports","title":"Spor","url":"https://yandex.com.tr/sports/","target":"_self"},{"id":"turkey","title":"Türkiye","url":"https://yandex.com.tr/gundem/turkey","target":"_self"},{"id":"world","title":"Dünya","url":"https://yandex.com.tr/gundem/world","target":"_self"},{"id":"politics","title":"Siyaset","url":"https://yandex.com.tr/gundem/politics","target":"_self"},{"id":"incidents","title":"Günün içinden","url":"https://yandex.com.tr/gundem/incidents","target":"_self"},{"id":"business","title":"İş","url":"https://yandex.com.tr/gundem/business","target":"_self"},{"id":"science","title":"Bilim","url":"https://yandex.com.tr/gundem/science","target":"_self"},{"id":"entertainment","title":"Eğlenceler","url":"https://yandex.com.tr/gundem/entertainment","target":"_self"}],"activeLinkId":"science","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gb0aw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"newstr","subtype":"header-categories"},"gb0a2":{"state":{"title":"Mersin'de 4 yıl önce gömülen Fin balinasının iskeleti bilimsel çalışma için çıkarılacak","titleUrl":"https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","breadcrumbs":[{"text":"gundem","url":"/gundem/"},{"text":"science","url":"/gundem/science"}],"isLoggedIn":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"Gundem вертикаль: Сюжеты","title":"Sonuçlarda yanlış olan nedir?","checkBoxLabels":[{"value":"Faydasız, kalitesiz içerik"},{"value":"Medya içeriği hikaye ile uyuşmuyor"},{"value":"Faydasız medya içeriği"},{"value":"Kalitesiz, bilgilendirici özelliği eksik hikaye başlığı"},{"value":"Şok edici, rahatsız edici içerik"},{"value":"Hikayede birden fazla olay konu ediliyor"},{"value":"Siteye erişilemiyor"},{"value":"Hikayede 18+ içerik konu ediliyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"useNativeShare":false,"hasShareButton":true,"badge":{"url":"https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","faviconSources":["https://www.cnnturk.com"],"textParts":[{"text":"cnnturk.com","bold":true},{"text":"Dün"}],"divider":false},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gb0aw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"page_header"}}}}},"type":"newstr","subtype":"page_header"},"gb0a3":{"state":{"storyId":"374586_0","isLoggedIn":false,"mainStory":{"id":"374586_0","otherSources":0,"totalSources":4,"header":{"url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","text":"Mersin'de 4 yıl önce gömülen Fin balinasının iskeleti bilimsel çalışma için çıkarılacak","badge":{"url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","faviconSources":["https://www.milliyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"milliyet.com.tr","bold":true},{"text":"Dün"}],"divider":false}},"logAttrs":{"id":"374586_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","https://www.haberler.com/guncel/mersin-universitesi-nde-fin-balinasinin-iskeleti-bilime-kazandiriliyor-19056389-haberi/","https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637"],"summarizationTexts":["Mersin'de 4 yıl önce gömülen Fin balinasının iskeleti bilimsel çalışma için çıkarılacak","MERSİN (AA) - MUSTAFA ÜNAL UYSAL - Mersin'de 2021 yılında sahile vurduktan sonra Mersin Üniversitesi (MEÜ) Yenişehir Kampüsü'ne gömülen 14 metrelik Fin balinasının iskeleti, bilimsel çalışmalarda kullanılmak üzere topraktan çıkarılacak.","Yürütücülüğünü MEÜ Su Ürünleri Fakültesi İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Ayas'ın yaptığı proje kapsamında, 1-8 Ekim'de balinanın gömüldüğü alanda kazı çalışması yapılacak.","İncelemede balinanın, deniz aracının çarpması sonucu telef olduğunu belirlediklerini dile getiren Ayas, kaza sonrasında deniz canlısının iç organlarında büyük hasarlar oluştuğunu tespit ettiklerini anlattı.","Çalışmamız 3 aşamadan oluşacak. İlk aşamada kafa ve çene kemikleri, daha sonra göğüs bölgesindeki omurlar ve kaburgalar çıkarılacak. En sonunda da kuyruk omurları çıkarılacak ve tüm aşamalar numaralandırılacak."],"newsFreshness":[true,true,true,true]},"items":[{"type":"carousel","items":[{"id":"1890356777961319841_2","url":"https://www.sondakika.com/guncel/haber-mersin-deki-fin-balinasi-iskeleti-cikariliyor-19056485/","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a000001995c814d5242d425cdda07eaae91//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://foto.sondakika.com/haber/2025/09/17/tam-14-metre-uzunlugunda-4-yil-boyunca-toprak-19056389_6719_amp.jpg"},"badge":{"url":"https://www.sondakika.com/guncel/haber-mersin-deki-fin-balinasi-iskeleti-cikariliyor-19056485/","faviconSources":["https://www.sondakika.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"8953478267890430058_2","url":"https://www.aa.com.tr/tr/yesilhat/bilim/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak/1827236","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a000001995e2c33e33f58b465e1b7703a92//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdnuploads.aa.com.tr/uploads/greenline/Contents/2025/09/17/thumbs_b_c_e321f2beb7c34c812223f8d15482045b.jpg"},"badge":{"url":"https://www.aa.com.tr/tr/yesilhat/bilim/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak/1827236","faviconSources":["https://www.aa.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"3236831946478807682_2","url":"https://www.hurriyet.com.tr/gundem/sahile-vurduktan-sonra-universite-kampusunun-bahcesine-gomulmustu-4-yil-sonra-iskeleti-cikarilacak-14-metrelik-canli-incelemeye-aliniyor-42951548","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019956edfe5f9c3678cdbf2089422e//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://image.hurimg.com/i/hurriyet/90/0x0/68ca78092f37b45b0d34d78d.jpg"},"badge":{"url":"https://www.hurriyet.com.tr/gundem/sahile-vurduktan-sonra-universite-kampusunun-bahcesine-gomulmustu-4-yil-sonra-iskeleti-cikarilacak-14-metrelik-canli-incelemeye-aliniyor-42951548","faviconSources":["https://www.hurriyet.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"9840517354017455866_2","url":"https://www.yeniakit.com.tr/haber/tam-14-metre-o-balik-mezardan-cikarilacak-1954331.html","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199575099c9fc94b8919f90257575//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn.yeniakit.com.tr/images/news/625/tam-14-metre-o-balik-mezardan-cikarilacak-h1758105855-f6a5e1.jpg"},"badge":{"url":"https://www.yeniakit.com.tr/haber/tam-14-metre-o-balik-mezardan-cikarilacak-1954331.html","faviconSources":["https://www.yeniakit.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"8943608134307705205_2","url":"https://www.haberturk.com/mersin-de-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-cikarilacak-3823092","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019957af887e22de38bdbcca3bed71//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://im.haberturk.com/l/2025/09/17/ver1758112449/3823092/jpg/1920x1080"},"badge":{"url":"https://www.haberturk.com/mersin-de-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-cikarilacak-3823092","faviconSources":["https://www.haberturk.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"16711314989011096629_2","url":"https://www.ntv.com.tr/turkiye/dort-yil-once-topraga-gomulmustu-simdi-cikarilacak-boyu-tam-14-metre,MjPLuuPJ6kWR-wqFT5Rdug","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a000001995701fadd021359dc615af4dc7e//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn1.ntv.com.tr/gorsel/qyOMq12TUkuB3nEGZsKxmw.jpg?width=1080&mode=crop&scale=both"},"badge":{"url":"https://www.ntv.com.tr/turkiye/dort-yil-once-topraga-gomulmustu-simdi-cikarilacak-boyu-tam-14-metre,MjPLuuPJ6kWR-wqFT5Rdug","faviconSources":["https://www.ntv.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"2352910195065744466_2","url":"https://haberglobal.com.tr/yasam/2021-yilinda-gomulen-fin-balinasi-cikariliyor-calisma-hazirlandi-479157","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a000001995713245cd4075c4014c0ab10d6//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://i.haberglobal.com.tr/storage/files/images/2025/09/17/2021-yilinda-gomulen-fin-balinasi-cikariliyor-calisma-hazirlandi-jpox.jpg"},"badge":{"url":"https://haberglobal.com.tr/yasam/2021-yilinda-gomulen-fin-balinasi-cikariliyor-calisma-hazirlandi-479157","faviconSources":["https://haberglobal.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"14282164605340332759_2","url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019956c5e8705820b36e3b536ad44c//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://image.milimaj.com/i/milliyet/75/600x600/5c5c174fcb145171243deea1.jpg"},"badge":{"url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","faviconSources":["https://www.milliyet.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"16817245118819142148_2","url":"https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019956ca02b0c991634b9b76ee0e9a//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://image.cnnturk.com/i/cnnturk/75/1200x675/57834bf8f0dc1e53e4fccb9d.jpg"},"badge":{"url":"https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","faviconSources":["https://www.cnnturk.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"5846024986584090898_2","url":"https://anlatilaninotesi.com.tr/20250917/mersinde-4-yil-once-gomulmustu-14-metrelik-balina-topraktan-cikariliyor-1099436328.html","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000199572f852245c7425adbfd711fe3//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/images/sharing/article/tur/1099436328.jpg?10994371411758103978"},"badge":{"url":"https://anlatilaninotesi.com.tr/20250917/mersinde-4-yil-once-gomulmustu-14-metrelik-balina-topraktan-cikariliyor-1099436328.html","faviconSources":["https://anlatilaninotesi.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}}]},{"type":"text","id":"16290514311714098390","url":"https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","text":{"text":"MERSİN (AA) - MUSTAFA ÜNAL UYSAL - Mersin'de 2021 yılında sahile vurduktan sonra Mersin Üniversitesi (MEÜ) Yenişehir Kampüsü'ne gömülen 14 metrelik Fin balinasının iskeleti, bilimsel çalışmalarda kullanılmak üzere topraktan çıkarılacak.","badge":{"url":"https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","textParts":[{"text":"1","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"Dün"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"MERSİN (AA) - MUSTAFA ÜNAL UYSAL - Mersin'de 2021 yılında sahile vurduktan sonra Mersin Üniversitesi (MEÜ) Yenişehir Kampüsü'ne gömülen 14 metrelik Fin balinasının iskeleti, bilimsel çalışmalarda kullanılmak üzere topraktan çıkarılacak."}}},{"type":"text","id":"7972850771962017996","url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","text":{"text":"Yürütücülüğünü MEÜ Su Ürünleri Fakültesi İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Ayas'ın yaptığı proje kapsamında, 1-8 Ekim'de balinanın gömüldüğü alanda kazı çalışması yapılacak.","badge":{"url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","textParts":[{"text":"2","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"Dün"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Yürütücülüğünü MEÜ Su Ürünleri Fakültesi İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Ayas'ın yaptığı proje kapsamında, 1-8 Ekim'de balinanın gömüldüğü alanda kazı çalışması yapılacak."}}},{"type":"text","url":"https://www.haberler.com/guncel/mersin-universitesi-nde-fin-balinasinin-iskeleti-bilime-kazandiriliyor-19056389-haberi/","text":{"text":"İncelemede balinanın, deniz aracının çarpması sonucu telef olduğunu belirlediklerini dile getiren Ayas, kaza sonrasında deniz canlısının iç organlarında büyük hasarlar oluştuğunu tespit ettiklerini anlattı.","badge":{"url":"https://www.haberler.com/guncel/mersin-universitesi-nde-fin-balinasinin-iskeleti-bilime-kazandiriliyor-19056389-haberi/","textParts":[{"text":"3","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"Dün"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"İncelemede balinanın, deniz aracının çarpması sonucu telef olduğunu belirlediklerini dile getiren Ayas, kaza sonrasında deniz canlısının iç organlarında büyük hasarlar oluştuğunu tespit ettiklerini anlattı."}}},{"type":"text","id":"16290514311714098390","url":"https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","text":{"text":"Çalışmamız 3 aşamadan oluşacak. İlk aşamada kafa ve çene kemikleri, daha sonra göğüs bölgesindeki omurlar ve kaburgalar çıkarılacak. En sonunda da kuyruk omurları çıkarılacak ve tüm aşamalar numaralandırılacak.","badge":{"url":"https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","textParts":[{"text":"4","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"Dün"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Çalışmamız 3 aşamadan oluşacak. İlk aşamada kafa ve çene kemikleri, daha sonra göğüs bölgesindeki omurlar ve kaburgalar çıkarılacak. En sonunda da kuyruk omurları çıkarılacak ve tüm aşamalar numaralandırılacak."}}}]},"sources":[{"url":"https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","displayName":"cnnturk.com"},{"url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","displayName":"milliyet.com.tr"},{"url":"https://www.haberler.com/guncel/mersin-universitesi-nde-fin-balinasinin-iskeleti-bilime-kazandiriliyor-19056389-haberi/","displayName":"haberler.com"},{"url":"https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","displayName":"cnnturk.com"}],"otherNewsProps":{"layout":"multicolumn","title":"Diğer konular","items":[{"id":"5115753095161374960","url":"https://www.sondakika.com/guncel/haber-mersin-deki-fin-balinasi-iskeleti-cikariliyor-19056485/","target":"_blank","title":{"text":"Tam 14 metre uzunluğunda! 4 yıl boyunca toprak altında kaldı, şimdi yeniden çıkarılacak","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"5115753095161374960","hasSummarization":false,"url":"https://www.sondakika.com/guncel/haber-mersin-deki-fin-balinasi-iskeleti-cikariliyor-19056485/","isFresh":true},"badge":{"url":"https://www.sondakika.com/guncel/haber-mersin-deki-fin-balinasi-iskeleti-cikariliyor-19056485/","faviconSources":["https://www.sondakika.com"],"textParts":[{"text":"sondakika.com","bold":true},{"text":"Dün"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"},{"id":"7972850771962017996","url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","target":"_blank","title":{"text":"Mersin'de 4 yıl önce gömülen Fin balinasının iskeleti bilimsel çalışma için çıkarılacak","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"7972850771962017996","hasSummarization":false,"url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","isFresh":true},"badge":{"url":"https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","faviconSources":["https://www.milliyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"milliyet.com.tr","bold":true},{"text":"Dün"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"}]},"nextId":"8953478267890430058_2","snippetOptions":{"forceOrientation":"vertical","isRetina":false,"titleProps":{"lines":2}},"baseVisibleOtherSources":2,"relatedTopics":[{"id":"3241781512689727139_0","title":"Kazi Calismasi","url":"/gundem/topic/kazi-calismasi-32417815126897271390","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"3241781512689727139_0","url":"gundem/topic/kazi-calismasi-32417815126897271390"}}},{"id":"11847652000019529531_0","title":"Mersin","url":"/gundem/topic/mersin-118476520000195295310","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"11847652000019529531_0","url":"gundem/topic/mersin-118476520000195295310"}}}],"video":{"embedUrl":"https://www.youtube.com/embed/7WWyhHJmvv4?enablejsapi=1&wmode=opaque","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019957bbd9d4bea9f6afa628817b6a/S820x410","size":{"width":820,"height":410},"originalUrl":"https://avatars.mds.yandex.net/get-video_thumb_fresh/1965930/8e591970c9eb491e32e123e61d6ce75a0917_rt/orig"}}},"isHermione":false,"socialPosts":[{"url":"https://twitter.com/sputnik_TR/status/1968276247626264772","text":"🐋Mersin’de 4 yıl önce gömülmüştü: 14 metrelik balina topraktan çıkarılıyor 🔸Sahile vurduktan sonra üniversite kampüsüne gömülen 14 metrelik Fin balinasının iskeleti, topraktan çıkarılacak 👉İskelet üzerinde bilimsel inceleme yapılacak ","badge":{"url":"https://twitter.com/sputnik_TR/status/1968276247626264772","faviconSources":["https://twitter.com"],"textParts":[{"text":"x.com","bold":true},{"text":"Dün"}],"divider":false},"author":{"name":"Sputnik Türkiye","username":"@sputnik_TR","url":"https://twitter.com/sputnik_TR","avatar":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199580551c2786fa2cd77a8931867//orig"},"id":"9813648849134868329","logNode":{"name":"news-social-post","attrs":{"type":"twitter","id":"9813648849134868329","url":"https://twitter.com/sputnik_TR/status/1968276247626264772","authorUrl":"https://twitter.com/sputnik_TR"}}}],"disabledAjax":false,"logAttrs":{"isRoot":true,"isStory":true,"id":"374586_0","hasVideo":true,"hasSearchVideoLink":false,"hasSearchBroadcastLink":false,"hasSearchSeriesLink":false,"hasTwitterPosts":true,"hasSummarization":true,"hasRelatedTopics":true,"location":"gundem/science/mersin-de-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-3745860","newsUrls":["https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362","https://www.haberler.com/guncel/mersin-universitesi-nde-fin-balinasinin-iskeleti-bilime-kazandiriliyor-19056389-haberi/","https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637","https://www.sondakika.com/guncel/haber-mersin-deki-fin-balinasi-iskeleti-cikariliyor-19056485/","https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-is-7447362"],"videoUrls":["https://www.youtube.com/embed/7WWyhHJmvv4?enablejsapi=1&wmode=opaque"],"topicUrls":["/gundem/topic/kazi-calismasi-32417815126897271390","/gundem/topic/mersin-118476520000195295310"]},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gb0aw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"story_summarization"}}}}},"type":"newstr","subtype":"story_summarization"},"gb0a4":{"state":{"answers":[{"id":0,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.bilisimduragi.com/balinalar-nasil-yasar/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://animal-files.com/tr/balinalar/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.milliyet.com.tr/galeri/en-buyuk-ikinci-canli-oluklu-balinalar-dissiz-balinalarin-alt-takimindalar-7186163?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.keyiflibilgi.com/balina-turleri-ve-balinalarin-ozellikleri/?size=16&stub=1"],"title":"Fin balinasının yaşam döngüsü nasıldır?","markdown":"**Fin balinalarının yaşam döngüsü** şu şekilde özetlenebilir:\n\n* **Üreme**: Fin balinaları, kış mevsiminde ekvatora yakın ılıman sularda çiftleşir [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina). Erkekler 7-10, dişiler ise 5-10 yaş arasında olgunlaşır ve üreme dönemine girer [```3```](https://animal-files.com/tr/balinalar/).\n* **Gebelik**: Gebelik süresi 11-12 ay sürer [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina)[```5```](https://www.keyiflibilgi.com/balina-turleri-ve-balinalarin-ozellikleri/).\n* **Doğum**: Yeni doğmuş bir yavru fin balinasının boyu 11-12 metreye ulaşabilir [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina). Doğum genellikle sıcak sularda gerçekleşir ve kuyruk kısmı önde olduğu için yavrular boğulmadan nefes alabilir [```3```](https://animal-files.com/tr/balinalar/)[```5```](https://www.keyiflibilgi.com/balina-turleri-ve-balinalarin-ozellikleri/).\n* **Yavruların Gelişimi**: Yavrular, 6-7 aya kadar anneleriyle birlikte kalır ve anneden emdikleri sütle beslenir [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina)[```5```](https://www.keyiflibilgi.com/balina-turleri-ve-balinalarin-ozellikleri/). Daha sonra bağımsız olarak avlanmaya başlarlar [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina).\n* **Yaşam Süresi**: Ortalama yaşam süreleri 60-100 yıl arasında değişir, bazı bireyler 100 yılı aşabilir [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina)[```2```](https://www.bilisimduragi.com/balinalar-nasil-yasar/).\n* **Beslenme**: Süzerek beslenme yöntemiyle plankton, kril ve küçük balıkları avlarlar [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina)[```4```](https://www.milliyet.com.tr/galeri/en-buyuk-ikinci-canli-oluklu-balinalar-dissiz-balinalarin-alt-takimindalar-7186163). Yetişkin bir fin balinası günde 1800 kiloya kadar yiyecek tüketebilir [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina).\n* **Davranışlar**: Fin balinaları, birlikte yaşamaya düşkündür ve gruplar halinde avlanırlar [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina). Ayrıca, saatte 37-40 kilometre hıza ulaşabilirler [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina).\n\nFin balinaları, 20. yüzyılda kontrolsüz avlanma nedeniyle sayıları azalmış ve koruma altındaki türler arasında yer almışlardır [```1```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Oluklu_balina)[```3```](https://animal-files.com/tr/balinalar/)."},{"id":1,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.salom.com.tr/haber/135614/denizlerin-kirliligine-dur-deme-zamani?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://karsem.karatay.edu.tr/kimyasal-atiklar-ve-deniz-kirliligi-sorunlar-ve-cozumler?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://fikirgazetesi.org/2024/09/05/denizlerden-soframiza-uzanan-tehlike-ege-denizindeki-kirliligin-kaynagi-ne-nasil-onlenir/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.garantibbva.com.tr/blog/deniz-kirliligi-hakkinda-her-sey?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/Deniz_kirlili%C4%9Fi?size=16&stub=1"],"title":"Deniz kazaları deniz ekosistemini nasıl etkiler?","markdown":"**Deniz kazaları, deniz ekosistemini çeşitli şekillerde olumsuz etkiler:**\n\n* **Petrol sızıntıları**: Tanker kazaları ve gemilerden kaynaklanan petrol sızıntıları, deniz yüzeyini kaplayarak oksijen alışverişini engeller ve deniz yaşamını ciddi şekilde tehdit eder [```1```](https://www.salom.com.tr/haber/135614/denizlerin-kirliligine-dur-deme-zamani)[```4```](https://www.garantibbva.com.tr/blog/deniz-kirliligi-hakkinda-her-sey). Bu sızıntılar, yıllarca etkisini sürdürür ve deniz ekosisteminin toparlanması çok uzun zaman alır [```1```](https://www.salom.com.tr/haber/135614/denizlerin-kirliligine-dur-deme-zamani).\n* **Kimyasal ve toksik atıklar**: Fabrikaların ve endüstriyel tesislerin denizlere boşalttığı kimyasal atıklar, ağır metaller ve toksik maddeler, deniz canlılarına zarar verir ve ekosistem dengesini bozar [```1```](https://www.salom.com.tr/haber/135614/denizlerin-kirliligine-dur-deme-zamani)[```2```](https://karsem.karatay.edu.tr/kimyasal-atiklar-ve-deniz-kirliligi-sorunlar-ve-cozumler)[```5```](https://tr.wikipedia.org/wiki/Deniz_kirlili%C4%9Fi).\n* **Plastik kirliliği**: Plastik atıklar, deniz canlıları tarafından besin sanılır ve bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açar [```1```](https://www.salom.com.tr/haber/135614/denizlerin-kirliligine-dur-deme-zamani)[```4```](https://www.garantibbva.com.tr/blog/deniz-kirliligi-hakkinda-her-sey). Mikroplastikler, su kaynaklarına ve deniz ürünlerine karışarak insan sağlığını da tehdit eder [```1```](https://www.salom.com.tr/haber/135614/denizlerin-kirliligine-dur-deme-zamani).\n* **Ekosistem dengesizliği**: Deniz kazalarının yol açtığı kirlilik, denizdeki türler arasındaki dengeleri değiştirir ve alg patlamalarına neden olarak oksijen seviyesini düşürür [```1```](https://www.salom.com.tr/haber/135614/denizlerin-kirliligine-dur-deme-zamani)[```3```](https://fikirgazetesi.org/2024/09/05/denizlerden-soframiza-uzanan-tehlike-ege-denizindeki-kirliligin-kaynagi-ne-nasil-onlenir/).\n\nBu olumsuz etkileri azaltmak için uluslararası işbirliği, katı atık yönetimi, atık su arıtma tesisleri ve eğitim gibi önlemler alınmalıdır [```1```](https://www.salom.com.tr/haber/135614/denizlerin-kirliligine-dur-deme-zamani)[```2```](https://karsem.karatay.edu.tr/kimyasal-atiklar-ve-deniz-kirliligi-sorunlar-ve-cozumler)."},{"id":2,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://mersin.edu.tr/idari/bilimsel-arastirma-projeleri-koordinasyon-birimi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://mersin.edu.tr/akademik/fen-bilimleri-enstitusu?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.mersinportal.com/mersin-universitesi-kuresel-bilim-dunyasinda-soz-sahibi-oluyor?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://dergipark.org.tr/tr/pub/mersinsbd/issue/33018/321987?size=16&stub=1"],"title":"MEÜ'nün bilimsel çalışmaları nelerdir?","markdown":"Mersin Üniversitesi'nin (MEÜ) bazı bilimsel çalışmaları şunlardır:\n\n* **Akademik Yayıncılık**: MEÜ, 22 hakemli ve açık erişimli dergi ile bilimsel yayıncılık alanında faaliyet göstermektedir [```4```](https://www.mersinportal.com/mersin-universitesi-kuresel-bilim-dunyasinda-soz-sahibi-oluyor). Bu dergiler, Scopus, TR Dizin, DOAJ, A&HCI, EBSCO ve ERIH Plus gibi prestijli akademik veri tabanlarında taranmaktadır [```4```](https://www.mersinportal.com/mersin-universitesi-kuresel-bilim-dunyasinda-soz-sahibi-oluyor).\n* **Araştırma Merkezleri**: MEÜ bünyesinde Deniz Canlıları Müzesi, Deniz Araştırmaları ile Hidrografik Ölçmeler ve İnsansız Deniz-Hava Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi gibi birçok araştırma merkezi bulunmaktadır [```1```](https://mersin.edu.tr/idari/bilimsel-arastirma-projeleri-koordinasyon-birimi)[```2```](https://mersin.edu.tr/akademik/fen-bilimleri-enstitusu).\n* **Bilimsel Projeler**: MEÜ, TÜBİTAK ve TÜSEB destekli projelerin avans, satın alma, bursiyer ve proje teşvik ikramiyeleri gibi işlemlerini yürütmektedir [```1```](https://mersin.edu.tr/idari/bilimsel-arastirma-projeleri-koordinasyon-birimi).\n* **Bilimsel Çalışmalar**: Örneğin, 2021 yılında sahile vuran Fin balinasının iskeleti, bilimsel çalışmalarda kullanılmak üzere topraktan çıkarılmaktadır [```3```](https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/mersin/mersinde-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-2336637).\n\nBu çalışmalar, MEÜ'nün sağlık, fen, sosyal bilimler ve sanat gibi geniş bir yelpazede bilimsel üretkenliğini göstermektedir [```4```](https://www.mersinportal.com/mersin-universitesi-kuresel-bilim-dunyasinda-soz-sahibi-oluyor)."},{"id":3,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.haberturk.com/mersin-de-35-milyon-yillik-fosil-bulundu-3537080/2?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.imecegazetesi.com/akdeniz-bogsak-adasi-cevresinde-zengin-biyocesitliligi-gozlendi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dunya.com/surdurulebilir-dunya/mersin-kiyilarinda-ekosistem-tehlikede-haberi-791530?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://mersin.bel.tr/haber/mersin-buyuksehirin-biraktigi-yapay-resiflerde-canli-yasami-basladi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.gucluanadolugazetesi.com/ogrenciler-bu-muzede-deniz-canlilariyla-tanisiyor?size=16&stub=1"],"title":"Mersin'de başka hangi deniz canlıları bulundu?","markdown":"Mersin'de bulunan bazı deniz canlıları:\n\n* **Fosil midyeler** [```1```](https://www.haberturk.com/mersin-de-35-milyon-yillik-fosil-bulundu-3537080/2). Mersin'in Silifke ilçesindeki Toros Dağları Aksıfat Vadisi'nde 35 milyon yıllık deniz canlısı midye fosili bulunmuştur [```1```](https://www.haberturk.com/mersin-de-35-milyon-yillik-fosil-bulundu-3537080/2).\n* **Deniz kestaneleri ve yıldızları** [```2```](https://www.imecegazetesi.com/akdeniz-bogsak-adasi-cevresinde-zengin-biyocesitliligi-gozlendi). Mersin Körfezi'ndeki Boğsak Adası çevresinde yapılan dalışlarda bu canlılar gözlemlenmiştir [```2```](https://www.imecegazetesi.com/akdeniz-bogsak-adasi-cevresinde-zengin-biyocesitliligi-gozlendi).\n* **Çeşitli balık türleri** [```2```](https://www.imecegazetesi.com/akdeniz-bogsak-adasi-cevresinde-zengin-biyocesitliligi-gozlendi)[```4```](https://mersin.bel.tr/haber/mersin-buyuksehirin-biraktigi-yapay-resiflerde-canli-yasami-basladi). Bivalvialar, gastropodlar ve ahtapotlar da bölgede yaşayan deniz canlıları arasındadır [```2```](https://www.imecegazetesi.com/akdeniz-bogsak-adasi-cevresinde-zengin-biyocesitliligi-gozlendi)[```4```](https://mersin.bel.tr/haber/mersin-buyuksehirin-biraktigi-yapay-resiflerde-canli-yasami-basladi).\n* **Yunus ve köpekbalığı iskeletleri** [```5```](https://www.gucluanadolugazetesi.com/ogrenciler-bu-muzede-deniz-canlilariyla-tanisiyor). Mersin Üniversitesi Deniz Canlıları Müzesi'nde bu türlerin iskeletleri de sergilenmektedir [```5```](https://www.gucluanadolugazetesi.com/ogrenciler-bu-muzede-deniz-canlilariyla-tanisiyor).\n\nAyrıca, Mersin'de yapay resiflerin bırakıldığı alanlarda yengeç, sargoz ve lahoz gibi balık türlerinin yaşadığı gözlemlenmiştir [```4```](https://mersin.bel.tr/haber/mersin-buyuksehirin-biraktigi-yapay-resiflerde-canli-yasami-basladi)."},{"id":4,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.youtube.com/watch%3fv=DHnFuCfL3Cw?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://evrimagaci.org/balina-ve-yunuslarin-evrimi-karadan-denize-evrimsel-bir-destan-ve-balinalarin-kol-ve-bacak-kemiklerinin-evrimi-1103?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://geridonusumekonomisi.com.tr/iklimi-korumak-icin-balinalari-koru.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.haberturk.com/mersin-de-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-cikarilacak-3823092?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://onedio.com/haber/dunyanin-en-buyuk-canlisi-olan-balinalar-hakkinda-25-sasirtici-gercek-735086?size=16&stub=1"],"title":"Balina iskeletleri nasıl korunur?","markdown":"Balina iskeletleri, **bilimsel çalışmalarda kullanılmak üzere** çeşitli yöntemlerle korunur:\n\n* **Toprak altında saklama**: Mersin'de 2021 yılında sahile vuran Fin balinasının iskeleti, bilimsel araştırmalara katkı sağlaması amacıyla nekropsinin ardından toprak altında tutulmuştur [```4```](https://www.haberturk.com/mersin-de-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-cikarilacak-3823092).\n* **Müzelerde sergileme**: Balina iskeletleri, birleştirme sürecinin ardından bilimsel araştırmalar ve deniz canlılarının korunmasına yönelik farkındalık oluşturulması için müzelerde sergilenir [```4```](https://www.haberturk.com/mersin-de-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-cikarilacak-3823092).\n\nAyrıca, balina iskeletleri yüzyıllarca okyanusun dibinde kalarak CO2 tüketmeye devam eder [```3```](https://geridonusumekonomisi.com.tr/iklimi-korumak-icin-balinalari-koru.html)."}],"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://gs.yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1758268707642077-6019599442753272762-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-141-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"logNode":{"name":"news-yazeka","attrs":{"isRoot":true,"isRelatedQueries":true}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gb0aw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"related_queries"}}}}},"type":"newstr","subtype":"related_queries"},"gb0a5":{"state":{"snippets":[{"id":"375245_0","totalSources":37,"url":"/gundem/science/yapay-zeka-gelecekteki-saglik-risklerini-ongorebiliyor-dis-haberler-3752450","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019959614762c50acb9677d0652754//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://im.haberturk.com/l/2025/09/17/ver1758138074/3823182/jpg/1920x1080"}},"logAttrs":{"id":"375245_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberport.com/gundem/delphi-2m-yapay-zeka-10-yillik-hastalik-riskini-tahmin-ediyor-266790h","https://www.haberturk.com/yapay-zeka-gelecekteki-saglik-risklerini-ongorebiliyor-3823182","https://www.haberport.com/gundem/delphi-2m-yapay-zeka-10-yillik-hastalik-riskini-tahmin-ediyor-266790h","https://www.star.com.tr/saglik/saglik-alaninda-devrim-gibi-adim-10-yil-icinde-yakalanabilecek-hastaliklari-ongorebiliyor-haber-1965902/"],"summarizationTexts":["Delphi-2M: Yapay Zeka 10 Yıllık Hastalık Riskini Tahmin Ediyor","Avrupa Moleküler Biyoloji Laboratuvarı, Almanya Kanser Araştırma Merkezi (DKFZ) ve Kopenhag Üniversitesi nden araştırmacıların geliştirdiği Delphi-2M isimli yapay zeka modeli, kişilerin tıbbi kayıtlarındaki verileri kullanarak 10 yıl içinde yakalanabileceği hastalıkları öngörebiliyor.","Model, sağlık hizmetlerinde erken teşhis ve planlama potansiyeli taşıyor.","İngiltere'deki 400 binden fazla kişiden toplanan anonim tıbbi kayıtlar üzerinde geliştirilen yazılım, daha sonra başka katılımcılar ve Danimarka'da 1,9 milyon kişiye ait veriler kullanılarak test edildi."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Delphi-2M: Yapay Zeka 10 Yıllık Hastalık Riskini Tahmin Ediyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haberturk.com/yapay-zeka-gelecekteki-saglik-risklerini-ongorebiliyor-3823182","faviconSources":["https://www.haberturk.com","https://www.haberport.com","https://www.star.com.tr"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"374420_0","totalSources":39,"url":"/gundem/science/avrupa-da-sicaklar-nedeniyle-olumler-uc-kat-artti-3744200","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019956a477e614f8ff2317ca4a58be//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://media-cdn.t24.com.tr/media/library/2025/09/1758095141295-sicak-eu.jpg"}},"logAttrs":{"id":"374420_0","hasSummarization":true,"urls":["https://hibya.com/arastirma-bu-yaz-avrupada-her-uc-olumden-ikisine-sicaktan-kaynaklanan-olum-neden-oldu-722668","https://www.ntv.com.tr/galeri/dunya/sessiz-katil-avrupada-16-bin-can-aldi,x3hSI7C9S0O530rtb-EAaQ","https://t24.com.tr/haber/avrupa-da-sicaklar-nedeniyle-olumler-uc-kat-artti,1261935","https://www.karar.com/guncel-haberler/insan-kaynakli-kuresel-isinma-avrupada-16-binden-fazla-can-aldi-1992150"],"summarizationTexts":["Araştırma: Bu yaz Avrupada her üç ölümden ikisine sıcaktan kaynaklanan ölüm neden oldu - Hibya Haber Ajansı","Imperial College London tarafından yapılan bir araştırma, sera gazlarının neden olduğu aşırı sıcakların bu yaz Avrupa’da 16 bin 500 kişinin ölümüne yol açtığını açıkladı.","İngiltere merkezli araştırma ekibi, bu yaz aşırı sıcaklar ile kaydedilen ölümler arasındaki bağlantıyı görmek için 854 Avrupa kentinde Haziran-Ağustos döneminde hava sıcaklığının ortalama 2,2 derece arttığı tahmininde bulundu.","Bilim insanları, ölüm oranlarını şehirlerdeki sıcaklık değişimleriyle ilişkilendirerek, iklim değişikliği yaşanmamış olsaydı ortaya çıkabilecek tabloyu modelledi."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Araştırma: Bu yaz Avrupada her üç ölümden ikisine sıcaktan kaynaklanan ölüm neden oldu - Hibya Haber Ajansı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.ntv.com.tr/galeri/dunya/sessiz-katil-avrupada-16-bin-can-aldi,x3hSI7C9S0O530rtb-EAaQ","faviconSources":["https://www.ntv.com.tr","https://t24.com.tr","https://www.karar.com"],"textParts":[{"text":"17 Eylül"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"373310_0","totalSources":40,"url":"/gundem/science/selcuklu-meydan-mezarligi-nda-ortaya-cikarilan-mezar-sayisi-10-bini-asti-3733100","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019951a5a45c8b8f24dae3e27a8708//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://foto.haberler.com/haber/2025/05/26/selcuklu-meydan-mezarligi-nda-ortaya-cikarila-19052808_amp.jpg"}},"logAttrs":{"id":"373310_0","hasSummarization":true,"urls":["https://haberglobal.com.tr/yasam/selcuklu-meydan-mezarliginda-ortaya-cikarilan-mezar-sayisi-10-bini-asti-478937","https://www.haberler.com/kultur-sanat/ahlat-ta-selcuklu-meydan-mezarligi-nda-10-bini-asti-19052808-haberi/","https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/selcuklu-meydan-mezarliginda-ortaya-cikarilan-mezar-sayisi-10-bini-asti-920031.html","https://www.yenisafak.com/foto-galeri/hayat/selcuklu-meydan-mezarliginda-ortaya-cikarilan-mezar-sayisi-10-bini-asti-4749354"],"summarizationTexts":["Selçuklu Meydan Mezarlığı'nda ortaya çıkarılan mezar sayısı 10 bini aştı","Bitlis'in Ahlat ilçesindeki Selçuklu Meydan Mezarlığı'nda yürütülen kazılarla ortaya çıkarılan mezar sayısı 10 bini aştı.","Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Kulaz'ın başkanlığında mezarlıkta yürütülen kazılarda mezarlar gün yüzüne çıkarılıyor.","Bu yıl 3 bin 400 metrekarede kazı, yüzey temizliği, seviye indirme, blokaj, restorasyon, liken temizliği, birleştirme ve yapıştırma işleminin tamamlandığı mezarlıkta, 310 mezar taşı restore edildi, kısmen veya tamamen toprak altında olan 28'i çocuk 63 yeni mezar ortaya çıkarıldı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Selçuklu Meydan Mezarlığı'nda ortaya çıkarılan mezar sayısı 10 bini aştı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.haberler.com/kultur-sanat/ahlat-ta-selcuklu-meydan-mezarligi-nda-10-bini-asti-19052808-haberi/","faviconSources":["https://www.haberler.com","https://www.trthaber.com","https://www.yenisafak.com"],"textParts":[{"text":"16 Eylül"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"373221_0","totalSources":42,"url":"/gundem/science/dunyanin-en-eski-mumyalari-bulundu-dumanla-kurutulmuslar-3732210","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019951f89d63974cfa3925ff1e436e//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://www.indyturk.com/sites/default/files/article/main_image/2025/09/16/1354762-1991840102.jpg"}},"logAttrs":{"id":"373221_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.indyturk.com/node/764897/bi%CC%87li%CC%87m/d%C3%BCnyan%C4%B1n-en-eski-mumyalar%C4%B1-ke%C5%9Ffedildi","https://www.indyturk.com/node/764897/bi%CC%87li%CC%87m/d%C3%BCnyan%C4%B1n-en-eski-mumyalar%C4%B1-ke%C5%9Ffedildi","https://www.timeturk.com/kultur/dunyanin-en-eski-mumyalari-bulundu-dumanla-kurutulmuslar-haber-1820657","https://www.yeniakit.com.tr/haber/dunyanin-en-eski-mumyalari-bulundu-dumanla-kurutulmuslar-1954145.html"],"summarizationTexts":["Dünyanın en eski mumyaları keşfedildi","Bilim insanları Çin ve Güneydoğu Asya'da bugüne kadar bulunan en eski mumyaları tespit etti.","Dumanla kurutma tekniği Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden Hsiao-chun Hung liderliğindeki araştırma ekibi, bu kültürlerin ölülerini açık ateş üzerinde haftalarca hatta aylarca tütsüleyerek kuruttuğunu tespit etti.","Araştırmacılar, 11 farklı alandan 4.000 ila 12.000 yıl öncesine ait 54 mezardan 69 kemik örneğini inceledi."],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Dünyanın en eski mumyaları keşfedildi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.indyturk.com/node/764897/bi%CC%87li%CC%87m/d%C3%BCnyan%C4%B1n-en-eski-mumyalar%C4%B1-ke%C5%9Ffedildi","faviconSources":["https://www.indyturk.com","https://www.timeturk.com","https://www.yeniakit.com.tr"],"textParts":[{"text":"16 Eylül"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"374721_0","totalSources":27,"url":"/gundem/science/gunes-giderek-daha-aktif-hale-geliyor-nasa-nedenini-bilmiyor-3747210","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019957458b4294af4b34ffdb1e47e9//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://aksarayhaber68.com/resimler/2025-9/17/75312425456137.webp"}},"logAttrs":{"id":"374721_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberler.com/teknoloji/gunes-dongusu-25-beklentilerin-aksine-guclu-basladi-19057388-haberi/","https://aksarayhaber68.com/haber/nasa-gunes-giderek-daha-aktif-hale-geliyor-107408.html","https://www.haberler.com/teknoloji/gunes-dongusu-25-beklentilerin-aksine-guclu-basladi-19057388-haberi/","https://gazeteoksijen.com/bilim-ve-teknoloji/nasa-gunes-giderek-daha-aktif-hale-geliyor-251813"],"summarizationTexts":["Güneş Döngüsü 25 Beklentilerin Aksine Güçlü Başladı","Güneş Döngüsü 25, NASA ve ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’nin (NOAA) beklentilerinin aksine çok daha güçlü başladı.","NASA ve Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, Güneş Döngüsü 25'in beklentilerinin aksine çok daha güçlü başladığını bildirdi.","Her 11 yılda bir maksimum aktiviteye ulaşıyorBilim insanları, Güneş'in her 11 yılda bir maksimum aktiviteye ulaşıp ardından yeniden minimuma indiğini kaydetti."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Güneş Döngüsü 25 Beklentilerin Aksine Güçlü Başladı","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://aksarayhaber68.com/haber/nasa-gunes-giderek-daha-aktif-hale-geliyor-107408.html","faviconSources":["https://aksarayhaber68.com","https://www.haberler.com","https://gazeteoksijen.com"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":false}],"snippetParams":{"isRetina":false,"posterSizes":{"width":156,"height":100},"titleProps":{"size":"s"}},"title":"Bilim sicak gelişmeler","maxPageNumber":2,"ajaxUrl":"/hikaye/result/get_category_stories?story_category=science","layout":"column","extendFirstItem":false,"disabledAjax":false,"logNode":{"name":"news-top-stories-right","attrs":{"isRoot":true,"isRightColumnStories":true,"category":"science","location":"gundem/science/mersin-de-4-yil-once-gomulen-fin-balinasinin-iskeleti-bilimsel-calisma-icin-cikarilacak-3745860","storiesUrls":["/gundem/science/yapay-zeka-gelecekteki-saglik-risklerini-ongorebiliyor-dis-haberler-3752450","/gundem/science/avrupa-da-sicaklar-nedeniyle-olumler-uc-kat-artti-3744200","/gundem/science/selcuklu-meydan-mezarligi-nda-ortaya-cikarilan-mezar-sayisi-10-bini-asti-3733100","/gundem/science/dunyanin-en-eski-mumyalari-bulundu-dumanla-kurutulmuslar-3732210","/gundem/science/gunes-giderek-daha-aktif-hale-geliyor-nasa-nedenini-bilmiyor-3747210"]}},"nextId":"374575_0","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gb0aw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"additional_news"}}}}},"type":"newstr","subtype":"additional_news"},"gb0a6":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"gb0aw07-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"footer"}}}}},"type":"portal","subtype":"footer"}}