Giriş yap

Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar

YouTube›Tarih Obası
Video kaynağı

Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar

85,4bin85,4 bin izleme
Yayın tarihi 23 şub 202423 şub 2024

Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar

YouTube›Tarih Obası
Video kaynağı

Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar

85,4bin85,4 bin izleme
Yayın tarihi 23 şub 202423 şub 2024
{"pages":{"search":{"query":"Izgotovleniye pamyatnikov Ritual-Ik Kyivska vulytsia No:8, Vyshneve, Ukraine","originalQuery":"Izgotovleniye pamyatnikov Ritual-Ik Kyivska vulytsia No:8, Vyshneve, Ukraine","serpid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","parentReqid":"1698386050557064-11621282146987823945-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-91-BAL-5492","serpItems":[{"id":"14328518935460151549-0-0","type":"videoSnippet","props":{"videoId":"14328518935460151549"},"curPage":0}],"filters":{},"serpFooter":{"linksGroups":[{"type":"geo","links":[{"label":"Columbus","title":"Columbus","url":"//yandex.com.tr/tune/geo/","logNode":{"name":"region"},"target":"_self","a11yLabel":"Bölgeniz Columbus","needRetpath":true}]},{"type":"help","links":[{"label":"Bize ulaşın","url":"https://yandex.com.tr/support/video/troubleshooting.html","logNode":{"name":"feedback"},"needRetpath":true},{"label":"Yardım","url":"https://yandex.com.tr/support/video/","logNode":{"name":"help"},"needRetpath":true}]},{"type":"settings","links":[{"label":"Ayarlar","url":"https://yandex.com.tr/tune/search/","target":"_self","logNode":{"name":"settings"},"needRetpath":true}]},{"type":"company","links":[{"label":"Şirket hakkında","url":"//yandex.com.tr/company/","logNode":{"name":"about"},"target":"_blank"},{"label":"Kullanım lisansı","url":"//yandex.com.tr/legal/termsofuse/","logNode":{"name":"license"},"target":"_blank"},{"label":"Gizlilik Politikası","url":"//yandex.com.tr/legal/confidential/","logNode":{"name":"confidential"},"target":"_blank"}],"a11yHidden":true}],"hasExtralinks":true},"currentPage":0,"prevPageToLoad":-1,"nextPageToLoad":1,"isTranslationsFilterEnabled":false,"isTranslationsDistributionEnabled":false,"isTranslationsDistributionOnboardingEnabled":false,"isFeedbackModalVisible":false,"viewerData":{},"prevention":{},"hasNextPage":false,"rightSerpItems":[{"type":"direct","id":"search-list-right","props":{"advRsyaActivateParams":{"pcodeParams":{"blockId":"R-I-8843654-1","renderTo":"search-list-right-0-R-I-8843654-1","pageNumber":0,"grab":"dEl6Z290b3ZsZW5peWUgcGFteWF0bmlrb3YgUml0dWFsLUlrIEt5aXZza2EgdnVseXRzaWEgTm86OCwgVnlzaG5ldmUsIFVrcmFpbmUK","darkTheme":false,"lazyLoad":false,"extParams":{"reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","ui":"desktop","yuid":"2868065811751693059"}}},"isAdult":false,"position":0,"placement":"search-list-right"},"curPage":0}],"quasarData":{"title":""},"isAdultQuery":false,"errorList":[],"layout":"list","retpath":"https%3A%2F%2Fgs.yandex.com.tr%2Fvideo%2Fpreview%2F14328518935460151549%3Ftext%3DIzgotovleniye%2520pamyatnikov%2520Ritual-Ik%2520Kyivska%2520vulytsia%2520No%253A8%252C%2520Vyshneve%252C%2520Ukraine"},"main":{"_isInitial":true,"snippets":[],"serpFooter":{"linksGroups":[]},"isLoggedIn":false}},"internal":{"nonce":"3855053605501386411527","expFlags":{"video_depot_viewer":1,"video_instream_player_yaru_loader":1,"video_skeleton_doc_update":1,"velocity_delay_drawer":1,"video_instream_disable_hosts":"dzen.ru,ok.ru,vk.com,video.mail.ru","video_search_toggle_with_text":1,"video_single_vh_unmute":1,"video_update_d2d_after_clickout":1,"video_viewer_desktop_hide_tabs":1,"velocity_disable_suspense":1,"video_viewer_desktop_smart_layout":1,"dark_theme_desktop":"cookie","video_instream_player_config":{"vmapScenarioId":119,"category":2,"impId":7,"partnerId":2216089},"video_font_yandex_sans":1,"video_adv_new_show_rules":1,"video_resource_loader":1,"video_adv_config_desktop":{"before-player":{"regular":{"default":"R-I-2120168-1"}}},"video_nohost_full_filter_onboarding_enable":1,"video_skeleton_direct_under_player_update":1,"video_instream_player_config_porno":{"vmapScenarioId":119,"category":3,"impId":4,"partnerId":1988486},"video_vh_player_js":0,"video_dzc":1,"video_masthead_ratio":"180,4","video_searchdata_scheme":1,"video_adv_serp_right_fixed_screens":3,"video_single_vh_iframe":1,"velocity_delay_metrika":1,"video_viewer_desktop_visible_header":1,"video_partner_label":1,"video_direct_render_in_viewport":1,"video_skeleton_instream_update":1,"video_resource_loader_load_timeout":6000,"int_tr":1,"video_viewer_catch_sandbox_early_inits":1,"int_newstr_header_tab":1,"mmui_extended_escape_scheme":"searchdata.clips.0.authorname","spok":"id","video_search_grid_direct_repeat":6,"video_direct_config_desktop_search":"search-grid-row:R-I-48058-718:R-I-474674-109,search-grid-head:R-I-2120168-7","init_meta":{"ask-user-purchase-history":1,"use-src-videoquickp":1,"enable-begemot":1,"enable_masthead":1,"use-src-videop":1,"use-src-videoquickp_misspell":1,"enable_blackbox_multisession":1,"begemot-enable-cancelled-misspell-rtmr":1,"enable_video_iron_fetcher":1,"use-related-only":1,"ask-yandex-io-devices":1,"use-images-device-setup":1,"use-src-imagesp":1,"images-apphost-collections-front":1,"enable_aab_apphost":1,"graph-is-video-search":1,"use-src-imagesp_misspell":1,"use-src-imagesultrap":1,"use-video-apphost-pre-templates":1,"use-src-videop_misspell":1,"use-video-apphost-post-templates":1,"use-src-imagesquickp":1,"enable_video_carousels":"1","restrict-max-docs":"1000","use-images-region-setup":1,"use-post-auto2":1,"use-images-settings-setup":1,"use-src-ugc_favorites":1,"video_vitrina_disable":"0","use-images-user-setup":1,"use-video-pre-search-data":1,"begemot-no-suggest-history":1},"video_depot_viewer_masthead_ssr_only":1,"video_skeleton_direct_organic_update":1,"video_blender":1,"video_search_grid_enable":0,"video_depot_viewer_legacy_counters":1,"video_search_grid_direct_start":3,"video_instream_players_yaru_enable":1,"video_adv_new_show_rules_docs_count":1,"beauty_header_futuris_tab":9,"video_redirect_plug":2,"video_disable_serp_dzc":1,"video_direct_pos_id":"R-I-48058-73","dark_theme_desktop_default_pref":"system","video_search_toggle_enable":1,"video_viewer_desktop_blocks":1,"velocity_split_hydration":4,"video_duration_counter_new_format":1,"video_force_grid_on_premordie":1,"video_nohost_full_filter":1,"video_baobab_blockstat":1,"video_thumb_poster_full":1,"video_scrollpages":2,"video_serp_desktop_block_design":1,"video_nohost_youtube_filter":0,"video_direct_pos":5,"video_direct_viewport_margin_desktop":700},"slots":["1110777,0,28;1285166,0,27;284409,0,27;151171,0,65;1230682,0,98;1281084,0,66;287509,0,72;1299586,0,32;1299587,0,82;927534,0,4;1288011,0,62;1311935,0,1"],"isYandexNet":false,"platform":"desktop","isEnLogo":true,"retpath":"https%3A%2F%2Fgs.yandex.com.tr%2Fvideo%2Fpreview%2F14328518935460151549%3Ftext%3DIzgotovleniye%2520pamyatnikov%2520Ritual-Ik%2520Kyivska%2520vulytsia%2520No%253A8%252C%2520Vyshneve%252C%2520Ukraine","mordaUrl":"//yandex.com.tr/","videoSearchUrl":"https://gs.yandex.com.tr/video/search?text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine","settingsUrl":"https://yandex.com.tr/tune/search/","helpUrl":"https://yandex.com.tr/support/video/","legalUrl":"//legal.yandex.com.tr/termsofuse/","feedbackUrl":"https://yandex.com.tr/support/video/troubleshooting.html","basename":"/video","currentPageName":"previewShort","isYandexApp":false,"isYandexAppAndroid":false,"isYandexAppIos":false,"isAnyYaBro":false,"isAndroid":false,"isHamster":false,"serpid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","backUrl":"//ya.ru","url":"https://gs.yandex.com.tr/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1698386050557064-11621282146987823945-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-91-BAL-5492&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine","isIntegrationTest":false,"isEndToEndTest":false,"shouldDropLogs":false,"seo":{"url":"https://gs.yandex.com.tr/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1698386050557064-11621282146987823945-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-91-BAL-5492&text=Izgotovleniye%20pamyatnikov%20Ritual-Ik%20Kyivska%20vulytsia%20No%3A8%2C%20Vyshneve%2C%20Ukraine","title":"Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar","description":"Bu video, “Eski Türklerde Doğum ve Ad Verme Âdetleri” başlıklı #YoğunTarih içeriğinin ilk bölümüdür....","image":"http://avatars.mds.yandex.net/get-vthumb/4890274/8297c2e0b5a3de71cd06b7ea744ff0cb/800x450","imageSecureUrl":"https://avatars.mds.yandex.net/get-vthumb/4890274/8297c2e0b5a3de71cd06b7ea744ff0cb/800x450","video":"https://video-preview.s3.yandex.net/QcLGQwIAAAA.mp4","videoType":"video/mp4","imageWidth":800,"imageHeight":450,"type":"video"},"isEmbedded":false,"isPumpkin":false,"quasarCsrfToken":"y39a104258320d472dd472625d3ffb086","reportFeedbackBaseProps":{"initEmail":"","metaFields":{"userAgent":"Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)","userTestids":"1110777,1285166,284409,151171,1230682,1281084,287509,1299586,1299587,927534,1288011,1311935","queryText":"Izgotovleniye pamyatnikov Ritual-Ik Kyivska vulytsia No:8, Vyshneve, Ukraine","reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","userRegionName":"","userRegionId":"function() {\n return this._region.id;\n }","yandexuid":"2868065811751693059","uid":"0","isChildAccount":false}},"userTestids":"191768,238743,246500,253288,265553,270072,277807,274239,294077,278842,299121,313103,331010,338398,378416,359879,415420,644350,652605,645301,679708,689693,690449,696466,696473,722746,740796,776165,771230,781521,790415,801982,851450,886706,883477,900639,931367,937268,969063,935488,945314,989988,982463,991363,990185,1015567,1011895,1035320,1033956,1035241,1036046,1087297,1089355,1060131,1099741,1071879,1078818,1077703,1116602,1045814,1131637,1144233,1151726,1152703,1156933,1174275,1173000,1167408,1202006,1194718,1221235,1228280,1239596,1227266,1226860,1279793,1279825,1246754,1277457,1281110,1276447,1289213,1288208,1307480,1299604","regionId":20815,"isYaRu":false,"shouldUnmountSearchPageInViewer":false,"videoGlobalContext":{"platform":"desktop","isPumpkin":false,"language":"tr","user_time":{"epoch":"1751693066","tz":"America/Louisville","to_iso":"2025-07-05T01:24:26-0400","__is_plain":1},"isQuasarEnabled":false,"isHermione":false,"shouldStubImages":true,"enableVideoPreviewInHermione":false,"reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","tld":"com.tr","isEmbedded":false,"shouldDailyClickoutDzenInSerp":false,"shouldDailyClickoutDzenInViewer":true,"shouldDisableWebp":false,"removeLinkPrefix":"/video","shouldUseHighresPreview":true,"shouldCutSnippetTitle":true,"shouldShowPlusBadge":true,"reportFeedbackBaseProps":{"initEmail":"","metaFields":{"userAgent":"Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)","userTestids":"1110777,1285166,284409,151171,1230682,1281084,287509,1299586,1299587,927534,1288011,1311935","queryText":"Izgotovleniye pamyatnikov Ritual-Ik Kyivska vulytsia No:8, Vyshneve, Ukraine","reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","userRegionName":"","userRegionId":"function() {\n return this._region.id;\n }","yandexuid":"2868065811751693059","uid":"0","isChildAccount":false}},"deviceDetect":{"OSFamily":"Unknown","isTV":0,"x64":0,"GoogleToolBarVersion":"","MultiTouch":0,"BrowserBase":"","YandexBarVersion":"","isTablet":0,"YandexBar":0,"hasWebOmni":0,"isTouch":0,"hasYandexCamera":0,"isMobile":0,"DeviceKeyboard":"","device":"desktop","TurboAppPlatformVersion":"","historySupport":0,"BrowserShellVersion":"","DeviceVendor":"","isBrowser":0,"hasFlash":0,"MailRuSputnikVersion":"","isSameSiteSupported":0,"BrowserBaseVersion":"","BrowserVersionRaw":"","hasWebVert":0,"DeviceId":"","error":"","MailRuAgent":0,"ScreenWidth":0,"inAppBrowser":0,"hasHTML5":0,"isEmulator":0,"J2ME":0,"MailRuAgentVersion":"","BrowserEngineVersionRaw":"537.36","isRobot":1,"__is_plain":1,"BrowserEngineVersion":"0537.0036","BrowserName":"Unknown","DeviceModel":"","BrowserEngine":"WebKit","DeviceName":"","OSVersionRaw":"","OSName":"","GoogleToolBar":0,"ScreenSize":"","isTurboApp":0,"MailRuSputnik":0,"YaBuildName":"","isWAP":0,"PreferMobile":0,"DesktopMode":0,"BrowserVersion":"","BitsPerPixel":0,"BrowserShell":"","YaGUI":"","isBeta":0,"OSVersion":"","ScreenHeight":0},"nonce":"3855053605501386411527","disableDoc2DocHostLink":true,"shouldHideChannelLink":true,"enableSlowBufferingAlert":false,"enableSlowBufferingAlertDedup":false,"userConnectionRtt":159,"visibleHeader":true,"hideTabs":true,"animated":false,"isServiceLikeViewer":false,"smartDesktopLayout":true,"isAdvDisabled":false,"shouldShowVideoPlaylistPane":false,"isVideoTranslationSupported":false,"isSummaryDisabled":false,"isPlainHeader":false,"shouldRenderBroSummaryApiContainer":false,"shouldDropLogs":false,"shouldUseBeacon":false,"hasAdBlock":false,"isVerificationMarkDisabled":false,"shouldPlayNonStopForExternal":false,"forceSlowBufferingAlert":false},"shouldShowAdvId":false,"isAdultQuery":false,"classQueryIsPornoWebScore":0.0008613072569,"showSensitive":false,"shouldReplaceHref":false},"user":{"tld":"com.tr","isEuDomain":false,"login":"","passportId":"","isLoggedIn":false,"locationName":"Columbus","isFamily":false,"yandexuid":"2868065811751693059","ugcCsrfToken":"","family":1,"isChild":false},"config":{"skinMode":"system","skin":"light","version":"releases/frontend/video/v1.1622.0#52e8d2b01ed48c280efeeac21795e77ccc6a569d","isGridSupported":false,"advConfig":{"under-player":{"regular":{"default":"R-I-48058-725","mail":"R-A-13411721-6"},"adult":{"default":"R-I-474674-114","mail":"R-A-13426421-6"}},"under-player-lite":{"regular":{"default":"R-I-48058-728"},"adult":{"default":"R-I-474674-103"}},"under-player-old":{"regular":{"default":"R-I-48058-725","mail":"R-A-13411721-6"},"adult":{"default":"R-I-474674-114","mail":"R-A-13426421-6"}},"video-list":{"regular":{"default":"R-I-48058-708","mail":"R-A-13411721-2"},"adult":{"default":"R-I-474674-101","mail":"R-A-13426421-2"}},"search-list":{"regular":{"default":"R-I-48058-715","mail":"R-A-13411721-3"},"adult":{"default":"R-I-474674-108","mail":"R-A-13426421-3"}},"search-grid-row":{"regular":{"default":"R-I-48058-718","mail":"R-A-13411721-4"},"adult":{"default":"R-I-474674-109","mail":"R-A-13426421-4"}},"search-grid-head":{"regular":{"default":"R-I-2120168-7"}},"search-list-right":{"regular":{"default":"R-I-8843654-1"}},"before-player-old":{"regular":{"default":"R-I-2120168-1"}},"before-player":{"regular":{"default":"R-I-2120168-1"}}},"isSkinInitedOnClient":false},"counters":{"params":{"useBeacon":false,"clickHost":"gs.yandex.com.tr/clck","pid":197},"dict":{"viewer":"2921","user":"538","info":"1275","sources":"1500","select":"775","close":"486","open":"842","source":"186","link":"513","click":"882","tech":"690","player":"1242","change":"719","summary":"3410","init":"1309","item":"22","button":"440","shown":"3780","copy":"1276","text":"232","load":"1724","fallback":"2010","channel":"1345","hide":"1656"}},"clips":{"items":{"14328518935460151549":{"videoId":"14328518935460151549","docid":"34-5-3-Z71D522E3BB2AD237","description":"Bu video, “Eski Türklerde Doğum ve Ad Verme Âdetleri” başlıklı #YoğunTarih içeriğinin ilk bölümüdür. Önümüzdeki haftalarda bu seri devam edecek. Bu bölümün içeriği aşağıda.","preview":{"posterSrc":"//avatars.mds.yandex.net/get-vthumb/4890274/8297c2e0b5a3de71cd06b7ea744ff0cb/564x318_1","videoSrc":"https://video-preview.s3.yandex.net/QcLGQwIAAAA.mp4","videoType":"video/mp4"},"target":"_self","position":"0","reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","summary":{"isFull":true,"fullTextUrl":"/video/result?ask_summarization=1&numdoc=1&noreask=1&nomisspell=1&parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=videoid:14328518935460151549","teaser":[{"list":{"type":"unordered","items":["Bu video, bir konuşmacının Türk mitolojisindeki Umay Ana tanrısı hakkında bilimsel bir sunum yaptığı eğitim içeriğidir. Konuşmacı, Abdülkadir İnan, Yaşar Çoruhlu, Doj Nevska gibi tarih araştırmacılarının çalışmalarından yararlanarak konuyu ele almaktadır.","Video, Eski Türk inançlarında Umay Ana'nın konumu, tasvirleri, sembolik anlamları ve Türk mitolojisindeki yeri üzerine kapsamlı bir inceleme sunmaktadır. İçerikte Umay Ana'nın Altay Dağları'ndaki Üç Sümer Dağı ile ilişkisi, çocukların ve hayvan yavrularının koruyucusu olarak görüldüğü, kuş şeklinde tasavvur edildiği ve cenaze törenlerindeki rolü gibi konular ele alınmaktadır.","Videoda ayrıca Orhun yazıtları, Kaşgarlı Mahmut'un Divan-ı Lügat-it-Türk kayıtları, Manas destanı ve Altay'da keşfedilen arkeolojik buluntular gibi kaynaklar üzerinden Umay Ana kültünün tarihsel gelişimi incelenmektedir. Konuşmacı, Türkoloji alanında bilimsel çalışmaların önemini vurgulayarak, Türkçenin cinsiyetsiz bir dil olduğu ve Türklerin doğrudan ifade eden bir kültürde yaşadıkları gibi kültürsel bilgiler de paylaşmaktadır."]},"endTime":8010,"title":"Eski Türk İnançlarında Umay Ana Tanrısı","beginTime":0}],"fullResult":[{"index":0,"title":"Eski Türk İnançlarının Kaydedilmesi","list":{"type":"unordered","items":["Bazı kaynaklar, eski Türk inançlarını bazen bilerek, bazen bilinçdışı kayda geçirmekle birlikte yer yer bazı bilgileri saklamış veya çarpıtmış olabilir.","Abdülkadir İnan, Kaşgarlı Mahmut'un eski inançları kaydederken \"kafasına yatan adeti İslamlaştırıyor, yatmayanı da biraz bozarak, biraz değiştirerek kayda geçiriyor\" şeklinde eleştiriyor.","Kaşgarlı Mahmut, Umay tanrıçasını sadece plasenta olarak tanımlamış ve \"Umay'a tapınsa oğul bulur\" ifadesini kayda geçirmiş, ancak Umay'ın tanrıça olduğunu saklamış."]},"beginTime":0,"endTime":90,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=0&ask_summarization=1"},{"index":1,"title":"Türkçede \"Oğul\" Kavramı","list":{"type":"unordered","items":["Türkçede \"oğul\" kelimesi \"gebe kalmak\" anlamına geliyor ve \"oğlana kalmak\" ifadesi \"gebe kalmak\" anlamına geliyor.","Divan-ı Lügat-it-Türk'te \"oğulcuk\" kelimesi \"kadın rahmi\" anlamında kullanılıyor ve \"o kuşluk bir boya bağlı olan bir adam\" anlamına da geliyor.","Türklerde kan akrabalığı her şeyin önünde ve evlenirken kan bağının en olmadığı kişiyle evlenmek gerekiyordu, bu nedenle Türk erkekleri gelin bulabilmek için kilometrelerce yol kat ederlerdi."]},"beginTime":90,"endTime":194,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=90&ask_summarization=1"},{"index":2,"title":"Türklerde Akraba Evliliği","list":{"type":"unordered","items":["Türklerde akraba evliliği yüzlerce yıl boyunca bir tabu haline gelmiş ve bazı boylar birbiriyle akraba kabul ediliyor, doğrudan kan bağı olsa da olmasa da evlenmeleri yasak.","Kız çocuklarının erkek çocuklarına oranla daha değersiz görülmesinin bir sebebi, kızların bir gün uzak yerlere gelin verilerek asla geri dönmeyecekleri.","Oğlanlar ise hep evde kalıyor, büyük oğlanlar evleniyor ve yakınlarında yaşamaya devam ediyor, küçük oğlanlar babalarının çadırının sahibi oluyor."]},"beginTime":194,"endTime":362,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=194&ask_summarization=1"},{"index":3,"title":"Umay İle İlgili Bir Yazıt","list":{"type":"unordered","items":["1954 yılında Moskova'ya yakın bir yerde, Kiazma Nehri yanında Vladimir şehrinden 3 km mesafede bir bölgede bulunan bir iplik eğirmeye yarayan i üzerinde eski rune harfleri ile yazılmış bir yazı var.","Yazıtta \"Hazırla Umay kadın meşhur ipeği\" ifadesi bulunuyor ve bu ifade Umay ile ipek arasında bir bağlantı olduğunu gösteriyor.","Bu yazıtın anlamı hakkında birçok teori üretilse de kesin bir yorum yapılamıyor."]},"beginTime":362,"endTime":509,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=362&ask_summarization=1"},{"index":4,"title":"Manas Destanı","list":{"type":"unordered","items":["Manas destanı, en eski Türk destanı, dünyanın en uzun destanı ve bugün Kırgızların milli destanı olarak biliniyor.","Destan 840 yılı civarında Kırgızların Yenisey Irmağı ile Minusinsk Bozkırlarında devlet kurdukları yıllarda Uygur Türkleri ve Çinlilerle yaptıkları savaşlarda oluşmaya başlamış.","Manas destanı 13 versiyonu derlenmiş olup, Radlof'un derlediği versiyon 1862-1869 yılları arasında derlenmiş ve oldukça geç bir dönemde, Kırgızlar İslam'ı kabul ettikten sonra derlenmiş."]},"beginTime":509,"endTime":576,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=509&ask_summarization=1"},{"index":5,"title":"Manas Destanında Umay Ana","list":{"type":"unordered","items":["Manas destanında İslam etkisi olduğu için Umay Ana \"Maya\" olarak adlandırılmış ve \"Hüda'nın gönderdiği bir melek\" olarak tanımlanmış.","Destanın bir bölümünde, Manas'ın dünyaya gelmek istemediği, Umay Ana'nın onu ikna etmeye çalıştığı anlatılıyor.","Umay Ana, Manas'a \"Hak emridir, çık\" diyerek ikna etmeye çalışıyor ve zor bir doğum sonucunda Manas dünyaya geliyor."]},"beginTime":576,"endTime":810,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=576&ask_summarization=1"},{"index":6,"title":"Umay Ana'nın Taçlı Görseli","list":{"type":"unordered","items":["Kayanın açılımında üç dilimli taçlı bir figür görülüyor ve bu figürün Umay Ana olduğu net bir şekilde bilinmektedir.","Görüntüde Umay Ana'nın yanında atlar, diz çökmüş kişiler ve bir çocuk figürü bulunuyor.","İzleyiciler arasında bu resmin farklı yorumları oluşmuş: at kurbanı, şamanik kurban verme ritüeli, savaş için yardım isteme gibi."]},"beginTime":813,"endTime":992,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=813&ask_summarization=1"},{"index":7,"title":"Umay Ana'nın Rahibeleri Üzerine Tepkiler","list":{"type":"unordered","items":["Umay Ana'nın rahibeleri olup olmadığı tartışılıyor, diğer kültürlerdeki tanrıçalara benzer şekilde ona özel hizmetkârlar olabilir.","Bazı izleyiciler, Umay Ana'nın kılığına girmiş bir kadın şaman olabileceğini ve onun için gerçekleştirilen bir ritüel olduğunu düşünüyor.","En soldaki figürün bir maske olduğu ve kutsal ritüellerde kullanılan bir maskenin temsil ettiği belirtiliyor."]},"beginTime":992,"endTime":1212,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=992&ask_summarization=1"},{"index":8,"title":"Makaleye Dayalı Yorumlar","list":{"type":"unordered","items":["Bir makaleye göre, resimde iki şaman (bir yetişkin, bir çocuk) ve kafalarında maske olan diz çökmüş kişiler bulunuyor.","Makaleye göre bu bir insan kurbanı ritüeli olabilir ve maskeli diz çökmüş kişiler şamanlar olabilir.","Umay Ana'nın figürü, kendisinin varlık gösterdiği veya onun kılığına girmiş bir başka şaman olduğu anlamına gelebilir."]},"beginTime":1212,"endTime":1394,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1212&ask_summarization=1"},{"index":9,"title":"Diğer Çalışmalar ve Görüntüler","list":{"type":"unordered","items":["Kazakistan'dan toplanmış başka bir kayada da üç dilimli taçlı Umay Ana tasviri bulunuyor.","Yaşar Çoruhlu hocanın arşivinde ve kitabında bu fotoğrafın orijinali mevcut.","Doj Nevska adlı araştırmacının çalışmasına göre, bu sahne atalar kültüne ve bir çocuğun şaman törenine göre gömülmesine isnad edilebilir."]},"beginTime":1394,"endTime":1452,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1394&ask_summarization=1"},{"index":10,"title":"Üç Sümer Dağı ve Umay Ana","list":{"type":"unordered","items":["Altaylar'da bulunan Üç Sümer Dağı (Ruslar tarafından Beluha Dağı olarak bilinen), sonsuz efsaneler ve mitlerle dolu, kutsal bir dağdır.","Üç Sümer Dağı'nın zirveleri, Üç Sümer, Üç Müslü, Bayon gibi isimlerle anılır ve bu dağlar, üç boynuzlu kutsal ana olarak efsanede anılır.","Efsaneden yola çıkarak, Umay Ana'nın bulunduğu yerin Üç Sümer Dağı olduğu düşünülmektedir."]},"beginTime":1464,"endTime":1550,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1464&ask_summarization=1"},{"index":11,"title":"Umay Ana'nın Sembolik Anlamı","list":{"type":"unordered","items":["Üç tepeli Beluha Dağı, şamanların koruyucusu olarak görülür ve Umay Ana'nın sembolü olarak tasvir edilir.","Altaylılar, Umay Ana'nın Üç Sümer Dağında yaşayan, dağın ruhunu temsil eden, kutsal ve yüce bir tanrıça olarak görürler.","Koçakan adı verilen kurban töreninde, Umay Ana'ya \"Pay Ana\" (bozulmuş şekli) olarak seslenilir."]},"beginTime":1550,"endTime":1651,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1550&ask_summarization=1"},{"index":12,"title":"Umay Ana'nın Görsel Temsilciliği","list":{"type":"unordered","items":["Efsanelere göre, zengin giyimli ve süslü başlı kadının şerefine, şaman görünümünde maske takmış adamın şaman doğası yapısının canlandırıldığı düşünülebilir.","Sahnedeki yeri, küpeleri ve giyimiyle Umay Ana figür olarak yer almıştır.","At kurbanı, şaman dualarından kurbanlık atların değerlenmiş ve gem vurulmuş olduğu anlaşılmaktadır."]},"beginTime":1651,"endTime":1693,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1651&ask_summarization=1"},{"index":13,"title":"Umay Ana'nın Tanrıça Rolü","list":{"type":"unordered","items":["Efsane ve çizime bakılarak, Umay'ın bereketin diğer ünlü tanrıçaları gibi evrensel bir ilahi olduğu ve dağın sahibi olarak ortaya çıktığı anlaşılır.","Umay Ana, avcıların, vahşi hayvanların, ev ocağının ve çocukların tanrıçası olarak, savaşların ve savaşçıların koruyucusu rolünde yer almıştır.","Törende insan kurbanı veya at kurbanı olduğu konusunda farklı görüşler vardır."]},"beginTime":1693,"endTime":1759,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1693&ask_summarization=1"},{"index":14,"title":"İskit Çağında Umay Ana","list":{"type":"unordered","items":["Bir sanat tarihçisi, İskitler Çağının büyük ana tanrıça kültürüne ait milattan önce birinci bin yıla ait tasvirlerin Umay kültünün maddi kaynaklarından olduğunu iddia etmektedir.","Türk halkları tarafından sevilerek kullanılan kadın takılarındaki simgeler ve motifler, İskit çağı Avrasya'da ortaya çıkmış, GökTürk döneminde Umay ile ilişkilendirilmiş ve bugün hala kullanılmaktadır.","İskit çağı büyük ana tanrıça kültü, Avrasya coğrafyasında milattan önce birinci bin yılda var olmuş ve çok sayıda maddi kültür örneğinde tebarüz etmiştir."]},"beginTime":1759,"endTime":1847,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1759&ask_summarization=1"},{"index":15,"title":"Umay Ana'nın Görsel İzleri","list":{"type":"unordered","items":["Karadu aşlı kurgandan bulunmuş plakada, yüksek koni biçimli kadın başlığı süsünde, içki içmekte olan Umay Ana ve çevresindeki hizmetkarları veya rahibeleri tasvir edilmiştir.","Üç dilimli tacı olan kadın figürü, adeta şalvar giymiş, bağdaş kurmuş bir halde tasvir edilmiştir.","Kuş figürleri ve kuş tüylerini tasvir eden takılar, Umay Ana'nın kuş biçimli olarak tasavvur edilmesiyle ilişkilendirilmiştir."]},"beginTime":1847,"endTime":1999,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1847&ask_summarization=1"},{"index":16,"title":"Türk Kültürünün Değerlendirilmesi","list":{"type":"unordered","items":["Konuşmacı, Türk kültürünün dünyaya pazarlanamadığını ve bu durumun Türklerin bilgiye karşı tepkilerinden kaynaklandığını belirtmektedir.","Türklerin okumayı, araştırmayı ve bilgileri doğru düzgün dinlemeyi öğrenmemeleri, yeni bilgilere karşı sinirlenmeleri ve hocalarla kavga etmeleri eleştirilmektedir.","Türkolojiyi Türklerin kurmadığını, bunun Macarlar, Almanlar ve Ruslar tarafından kurulduğunu, Türklerin önce birbirlerini yememeyi öğreneceğini belirtmektedir."]},"beginTime":1999,"endTime":2812,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1999&ask_summarization=1"},{"index":17,"title":"Rusça Öğrenme ve Çeviri Önemi","list":{"type":"unordered","items":["Konuşmacı, Potapo adlı araştırmacının kitabının kapağını göstererek, bu alanın en iyi araştırmacılarından biri olduğunu belirtiyor.","İzleyicilere Rusça öğrenmeleri ve çeviriler yapmaları için çağrıda bulunuyor, çünkü bu alanlarda yazılan birçok şey henüz çevrilmemiş veya eksik çevrilmiş durumda.","İdeolojik yaklaşımlar yerine bilimin namusuna sadık kalınması gerektiğini, Abdulkadir İnan ve Zeki Velidi Togan'ı örnek alması gerektiğini vurguluyor."]},"beginTime":2813,"endTime":2877,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=2813&ask_summarization=1"},{"index":18,"title":"Umay Tanrıçası Hakkında Bilgiler","list":{"type":"unordered","items":["Umay, Altay tanrılar panteonunun bir tanrısıdır ve göçebe hayvan yetiştiricilerinin nesillerini devam ettirmeleriyle yakından ilişkilidir.","Hayvan yetiştiriciliği göçebelerin yaşam kaynağı olduğundan, çocukların doğumu, korunması ve yaşatılması çok önemlidir.","Etnografik verilere göre Altay halkları arasında hamile kadınlar ve çocukların koruyucusu olarak en yaygın olarak bilinen tanrıça Umay'dır."]},"beginTime":2877,"endTime":2933,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=2877&ask_summarization=1"},{"index":19,"title":"Umay Kültünün Değişimi","list":{"type":"unordered","items":["Umay, eski Türk pantheonunda yüksek yere sahip bir tanrıdır, ancak zamanla derecesi düşmüş ve doğa nesnelerinin iyi ruhları seviyesine gelmiştir.","Umay kültü, eski Türk Tengri ve Yer-Su kültürleri gibi değişime uğramış ve aile inancı düzeyine kadar gerilemiştir.","Eski Türklerde Umay, bütün Türk halkını koruyan yüce bir tanrıça sayılmış ve Tengri ile Yer-Su ile birlikte Türk halkına zaferler armağan etmiştir."]},"beginTime":2933,"endTime":3015,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=2933&ask_summarization=1"},{"index":20,"title":"Umay Hakkındaki Birincil Kaynaklar","list":{"type":"unordered","items":["Orhun yazıtlarında Umay Ana, Kül Tigin'in kutu sayesinde erkeklik adını kazandığı, annesinin benzetildiği tanrıça olarak geçmektedir.","Divan-ı Lügati Türk'te Umay karşılığında plasenta ifadesiyle \"Ummayca tapınsa oğul bulur\" (Umaya tapanın çocuğu olur) yazmaktadır.","19. yüzyılda Altaylarda halk ağzından derlenmiş sözlüklerde Umay, çocukların ve hayvan yavrularının koruyucusu olarak geçmekte ve aynı zamanda bir ölüm meleği olarak tasvir edilmektedir."]},"beginTime":3015,"endTime":3062,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3015&ask_summarization=1"},{"index":21,"title":"Umay'ın Efsanelerdeki Yeri","list":{"type":"unordered","items":["Efsanelerde \"Ülgen atamızdan türediğimizde gökten iki kayın ağacı ile birlikte Umay anamız da inmiştir\" denmektedir.","Cenaze yemeklerinde rakı içmeden önce Umay anaya dua edilip onun adına çadırın sol tarafına rakı saçılır ve doğum yapacak kadınlar da çadırın sol tarafına yerleştirilir.","Kırgızların manas destanı'nda Umay tıpkı eskiden olduğu gibi doğumlara yardımcı olmakta, kahraman Manas'ın doğumuna bizzat katılıp ebelik yapmaktadır."]},"beginTime":3062,"endTime":3165,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3062&ask_summarization=1"},{"index":22,"title":"Umay'ı Araştıran Bilim Adamları","list":{"type":"unordered","items":["Verbitski Vasili Verbitski (1827-1890), ilk modern Altay araştırmacısı olup, Altay halklarının dili, dini, tarihi, mitolojisi ve halk inançları konularında 104 çalışma yayınlamıştır.","Verbitski'nin \"Altay-Aladağ Türk Lehçeleri Lugati\" sözlüğünde Umay kelimesi \"çocukların ve hayvan yavrularının koruyucusu, hamisi olan bir ilahi ruh\" olarak tanımlanmaktadır.","Wilhelm Radloff (1837-1915), Alman asıllı Rus Türkolog'dur ve 1859-1871 yılları arasında Altaylarda çalışmış, 1871-1884 yılları arasında Kazan'da çalışmıştır."]},"beginTime":3165,"endTime":3316,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3165&ask_summarization=1"},{"index":23,"title":"Orhun Yazıtları ve Umay","list":{"type":"unordered","items":["Wilhelm Thomsen (1842-1927), Danimarkalı dilbilimcisi olup 16 dil biliyordu ve Orhun yazıtlarını 1893'te çözerek bunların Türkler'e ait olduğunu kanıtlamıştır.","Orhun yazıtlarında Umay ifadesi farklı çözümlemelere göre farklı yerlerde geçmektedir.","Kül Tigin yazıtında \"Umay gibi annem Hatunun kutu sayesinde kardeşim Kül Tigin erkeklik adını elde etti\" ifadesi Umay'ın tanrıça olarak nasıl tasavvur edildiğini göstermektedir."]},"beginTime":3316,"endTime":3558,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3316&ask_summarization=1"},{"index":24,"title":"Tonyukuk Yazısı ve İçeriği","list":{"type":"unordered","items":["Tonyukuk yazısı, ikinci taş B1-B4 arası bir habercinin getirdiği bir savaş haberi içermektedir.","Yazıtta, korkanlar, kaçmak isteyenler ve korkmayanlar arasında bir ayrım yapılmış, yüzbin askerin toplandığı bir yarış ovası anlatılmaktadır.","Bilge Tonyukuk, Altay dağlarını aşarak ve İrtiş ırmağını geçerek geldiklerini, Tanrı Umay ve Kutsal Yersu'nun onlara yardımcı olduğunu belirtmiştir."]},"beginTime":3575,"endTime":3683,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3575&ask_summarization=1"},{"index":25,"title":"Göktürkçe Yazıtında Umay İfadesi","list":{"type":"unordered","items":["Orhun yazıtlarında Tengri, Umay ve Kutsal Yersu ifadeleri yan yana geçmektedir.","Göktürkçe yazıtlarındaki Umay kelimesinin yazılışı, nazarlıktaki bir çizime benzerlik göstermektedir.","Umay, kuş şeklinde tasavvur edilmiştir ve sözlü kültürde kuş formunda ortaya çıkabilmektedir."]},"beginTime":3683,"endTime":3818,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3683&ask_summarization=1"},{"index":26,"title":"Umay ve Ak Ana İlişkisi","list":{"type":"unordered","items":["Umay Ana ve Ak Ana'nın aynı karakter olabileceği düşünülmektedir.","Umay Ana, Ak Süt Gölü'nden aldığı damlalarla yeryüzüne iniyor ve çocukların doğmasını sağlıyor.","Yazılı bir kaynağın olmaması nedeniyle bu ilişkiyi net olarak bilmek mümkün değildir."]},"beginTime":3818,"endTime":3900,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3818&ask_summarization=1"},{"index":27,"title":"Radloff'un Proben Serisi","list":{"type":"unordered","items":["Radloff, 1860-1917 yılları arasında Türk boylarından sözlü kültürden edebi metinler derleyerek Proben serisi oluşturmuştur.","Bu seri, \"Türk Boyları Halk Edebiyatından Örnekler\" adıyla Türkçe'ye çevrilmiştir.","Katanoff adlı araştırmacı, bir ifadeyi yanlış çevirmiş, ardından Abdülkadir İnan hoca bu çeviriyi düzeltmiştir."]},"beginTime":3900,"endTime":4031,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3900&ask_summarization=1"},{"index":28,"title":"Umay Ana ve Şaman Davulu","list":{"type":"unordered","items":["Bir şaman davulunun üzerindeki şekillerin açıklamasında, iki kayın ağacı ve Umay Ana'nın gökten inmesi anlatılmaktadır.","Türklerde Tanrı Ülgen, büyük tanrı olarak kabul edilmekte ve bazı efsanelerde insanlardan sorumlu tutulmaktadır.","Türk halkları, Tanrı Ülgen'e ata diyor ve kendilerinden türediğine inanmaktadırlar."]},"beginTime":4031,"endTime":4159,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4031&ask_summarization=1"},{"index":29,"title":"Umay Ana'nın Gösterimi ve Gelenekler","list":{"type":"unordered","items":["Umay Ana, en eski zamanlardan beri kayın ağacı ile özdeşleştirilmiştir.","Türklerde çadırın sol tarafı en temiz ve dişi taraf olarak kabul edilmiştir.","Cenaze yemeği, Türk kültüründe bin yıllardır devam eden eski bir gelenektir."]},"beginTime":4159,"endTime":4264,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4159&ask_summarization=1"},{"index":30,"title":"Türklerde Cenaze Töreni ve Rakı","list":{"type":"unordered","items":["Cenaze töreninden dönen erkekler için evde et başköşede bir ziyafet veriliyor ve akrabalar, bazen yoksullar toplanıp yemek yiyorlar.","Törende içilen rakı, ekşi sütten yapılmış, kırmızı benzeyen sarhoş edici bir içki olup, Türkçe'de \"rakı\" kelimesi Arapçadan gelmektedir.","Cenazeden dönen erkekler yemeğe başlamadan ve rakıyı içmeden önce çadırın sol tarafına saçı yaparlarmış, bu da rakı ile Umay Ana arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir."]},"beginTime":4270,"endTime":4342,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4270&ask_summarization=1"},{"index":31,"title":"Altıngöl Yazıtı ve Umay Bey","list":{"type":"unordered","items":["1878 yılında bir Rus köylüsü tarafından bulunmuş olan Altıngöl Yazıtı, 1881'de Minusing Müzesi'ne kaldırılmıştır.","Yazıtta \"Umay Bey\" ifadesi geçmekte olup, bazı okumalarda Umay adı bir erkek beyin adı olarak geçmektedir.","Yazıt, Pars Bey veya onun ekibi için dikilmiş bir dikilitaş olabilir ve içeriğinde yiğitlik ve cesaretten tatmin olunamama gibi ifadeler bulunmaktadır."]},"beginTime":4342,"endTime":4521,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4342&ask_summarization=1"},{"index":32,"title":"Türkçenin Cinsiyetsizliği","list":{"type":"unordered","items":["Türkçenin çok cinsiyetsiz bir dil olduğu belirtiliyor; oğul, bay, han, kaan, paşa, ece gibi kelimelerin hem kadınlar hem erkekler için kullanıldığından örnekler bulunmaktadır.","Türkler ana dedikleri dişil tanrıça olarak gördükleri birinin adını bir erkeğe verebilirler veya Umay Bey bir kadın olabilir ve \"bey\" ünvanını almış olabilir.","Türkler kadın ve erkek arasında olağanüstü bir ayrım yapmadıkları, en azından bugün anlaşılan anlamda cinsiyet ayrımı yapmadıkları vurgulanmaktadır."]},"beginTime":4521,"endTime":4720,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4521&ask_summarization=1"},{"index":33,"title":"Divan-ı Lügati't-Türk","list":{"type":"unordered","items":["Divan-ı Lügati't-Türk, 11. yüzyılda Kaşgarlı Mahmut tarafından araplara Türk dillerini tanıtmak için yazılmış bir eserdir.","Bu eserin sadece bir nüshası vardır ve 1915'te tesadüfen Ali Emiri Efendi tarafından bulunmuştur.","Eserin günümüz Türkçe'sine Besi Atalay tarafından 1939'da kazandırıldığı ve bu tür belgelerin ortaya çıkmasıyla tarihin değişebileceği vurgulanmaktadır."]},"beginTime":4720,"endTime":4879,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4720&ask_summarization=1"},{"index":34,"title":"Divan-ı Lügati't-Türk'te Umay","list":{"type":"unordered","items":["Divan-ı Lügati't-Türk'te Umay için \"rahim\" (plasenta) ve \"son eş\" olarak tanımlanmaktadır.","Eserde \"Umay'ı tapınsa oğul bulur\" ifadesi bulunmaktadır ve bu ifadenin anlamı son derece açık olarak değerlendirilmektedir.","Kaşgarlı Mahmut'un son derece inanmış bir Müslüman olduğu, Türk olduğunu fark ettiği ve Türkçeyi önemsemediği ancak Müslümanlaşmamış Türkleri kafir olarak kaydettiği belirtilmektedir."]},"beginTime":4879,"endTime":5013,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4879&ask_summarization=1"}],"linkTemplate":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=%%timestamp%%&ask_summarization=1"},"isAdultDoc":false,"relatedParams":{"text":"Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar","related_orig_text":"Izgotovleniye pamyatnikov Ritual-Ik Kyivska vulytsia No:8, Vyshneve, Ukraine","related_porno":false,"related_short":true,"related_less_3m_off":true,"client":"d2d","no_cnt":1,"related_src":"serp","related":"{\"porno\":false,\"vfp\":1,\"orig_text\":\"Izgotovleniye pamyatnikov Ritual-Ik Kyivska vulytsia No:8, Vyshneve, Ukraine\",\"url\":\"http:\\/\\/www.youtube.com\\/watch?v=5N11KVlAe5g\",\"src\":\"serp\",\"rvb\":\"EhYKFDE0MzI4NTE4OTM1NDYwMTUxNTQ5GhYKFDE0MzI4NTE4OTM1NDYwMTUxNTQ5WhQxNDMyODUxODkzNTQ2MDE1MTU0OWqxDBIBMBgAIkQaMAAKKWhoZ2N1ZGl0eXh5dnF3b2hoVUNJdnlrUUNfOGoyLXUyRDZBX2MxSzl3EgIAESoQwg8PGg8_E8o-ggQkAYAEKyqLARABGniB7gH5_fwFAPL7-wD_A_8B5_QN9v4AAQD49QHzAwP_APr1_Qf9AAAA8wf-9_kAAAD2_AkL9f8BAAQC7gYCAAAADfz8BvsAAAD5-AQH_wEAAP4HAwAC_wAA__sD_wAAAAAIBPz9BAEAAAABAQMBAAAA_OcJ_gAAAAAgAC1xht47OBNACUhOUAIqhAIQABrwAX8bDwKE-xD4Wg3fAOr4CwDs4_AAVAzuAMsb9gDY3wIASQ3sAQv1_AAEAwUA4gDmAL775P7w5_wAJw33AB0P9gABFQ8B8Af-AQv5-v8LEhYA8_32_isQ-wINBAj-Ff8G_yP6AQDaIPP_LAoF_-4B9QHq9wAC3u32ABX4CP_tD_QE_cr7_vfqIAHk9fUAG-kS_v8HCwLaBRQA7tz6_RIR8QPyF_4B-vsWABP5BgcW8QYF__UIBiv5AQf85wsD6t30_tbqEAMX7AH9Dv77-v77-gDjDAv1H9UD-gUxFADs6hEDBtnx9AYIAQQK_fcB6Qr3DyAALSaOOjs4E0AJSGFQAirPBxAAGsAHZtoKv4-Amzxt8Z88qFIDPv1K6zvk1sk75nUEPisnrbtC5_e7BcBIvlgetL3AJNU8tw2TvhtUEzwbtBy9xmumPsiqUjzply281ClPvq0eZrxH3XO8C75_vRJSkryBtUW8Oz1KPEEYLjwYYzs8uEWEvZJlp73LDes8PEx7PLeKz7ymYHA7N-BzPOaTNT1ZGai8lX8NPqKkVr2xVV08SvERvt6nT7xErUQ7z0mfPYWZkbwuqoe7oCWePUj4XjzJtJE6k-mbPUrqCjzN_uW7R-KKPPgnp7wtQ9o7-n0_vRqUHz3GBWQ6fbHXvW5SbD1pp2a8-MwoPfQ7KDwbcqI8JxaYvYsDg7wsqtW75e_ePPUr3TwNrvO7JsMxPjZKDT1CpzE8-YTsPPaVBz2xm4C7kdZ4PZ_CNrwQSeM8HseqvDmvVr1rfnw8BKzVPDOimTz080s8ijyZvRzBfDzgY7A8_q-PPcwq7LxgqIm7lWJHvOmbFD2x6Iy8u9ToPdV5VDycpfc5lqHgvAvssTzcZio8Pc3NO_g7j72omDk8GfDIPRJvuLxr3ie8d8aMumdLUb0HDoM8WTQduzuSpj1ttii8CtvPvCpwFbxPfNK7A6-7PbjCQD3nmx87xzkAvboatLw_eTO8uUqBvNJwKj3s3zO7rokAvYsffj3skXk67AgxvdQMqbwdH0q7eROiPScBA7uQw9y7R3RPPDWF5zv41_q7O8S_vM8EOb1noP85JRftvD_TIT0lNzM7i17bO_zPED0YyFw7DWFru7Y8hTxE3jQ7qvBKu_R-7TuZZKK6XGx_PFPjSjzjc785eatTPJNxbL2qhgM5zoOgvVYSNDzaa2G6r2slvZN9Rrx_pTa6uxqPuhb33z1wBOs4fjM2vaRQlr0ug6O3zDVWvdaL4ztGSgC5Z3yEPLdcorzNVhq4Z0iAvUqQ2zy6oL23goaIPG1zIbxHlNW6eJgXPDRGELwfAkO4q8wKOsurKb0JVcK3KfSwvHrQkj3ROUq3xwojvfMBIb1Nje02xrpdPPCFKb1iRq83YaVCPdICz7w-gJe2Y-g9vWor-jtnaJU4C74hPJMQLzo2QJw4Uqknu9cdZjwezxc4oedgvC9Q0r1SAzI3AxGYvM8KoT3UE8k3LiiyvfPN0byK7pk3n3XtvXOcOz3SlJS4SJZCvSwRw73BzI-4TTckvY27zD2s7g43Mu6sPVwmvr3sakM3RQ7RPZlSDb0Azuq3dKeFPFeX0zzxlVW4l_fCPLp47LvvJ2i4gRFqPC34Ibzka_43IAA4E0AJSG1QASpzEAAaYFX7ACnvCQSwxgH0_gDsObn2sx4w0PH_-CP_y-kQJv0Pw8S3Ff8kDNMCnQAAAAypDikGABZ_ENfK2_0LMNAGDtsccwEKxwa1I93O64LS5DIE6ipBLQAYCLQTDvAG_2lz5yAALUm4EDs4E0AJSG9QAjAJOAFKAGAAaAA,\"}","related_url":"http://www.youtube.com/watch?v=5N11KVlAe5g","parent-reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","related_vfp":1,"relatedVideo":"yes"},"cwidth":1920,"cheight":1080,"cratio":1.77777,"dups":["14328518935460151549"],"episode":0,"season":0,"isEmbedOnly":false,"greenHost":"YouTube","hasTranslation":false,"contentTypeId":null}},"dups":{"14328518935460151549":{"videoId":"14328518935460151549","title":"Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar","cleanTitle":"Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar","host":{"title":"YouTube","href":"http://www.youtube.com/live/5N11KVlAe5g","playerUri":"\u003ciframe src=\"//www.youtube.com/embed/5N11KVlAe5g?enablejsapi=1&wmode=opaque\" frameborder=\"0\" scrolling=\"no\" allowfullscreen=\"1\" allow=\"autoplay; fullscreen; accelerometer; gyroscope; picture-in-picture\" aria-label=\"Video\">\u003c/iframe>","playerId":"youtube","providerName":"youtube.com","sourceHost":"www.youtube.com","name":"youtube.com","secondPart":{"type":"CHANNEL","id":"d3d3LnlvdXR1YmUuY29tO1VDSXZ5a1FDXzhqMi11MkQ2QV9jMUs5dw==","name":"Tarih Obası","isVerified":false,"subscribersCount":0,"url":"/video/search?channelId=d3d3LnlvdXR1YmUuY29tO1VDSXZ5a1FDXzhqMi11MkQ2QV9jMUs5dw%3D%3D&how=tm&text=Tarih+Obas%C4%B1","origUrl":"http://www.youtube.com/@Tarih_Obas%C4%B1","a11yText":"Tarih Obası. "},"faviconUrl":"//favicon.yandex.net/favicon/v2/http%3A%2F%2Fyoutube.com?color=255%2C255%2C255%2C0&size=32&stub=1"},"duration":{"value":8010,"text":"2:13:30","a11yText":"Süre 2 saat 13 dakika 30 saniye"},"views":{"text":"85,4bin","shouldShowInSnippet":true,"a11yText":"85,4 bin izleme"},"date":"23 şub 2024","modifyTime":1708709398000,"isExternal":false,"shouldShowQuasar":false,"player":{"embedUrl":"https://www.youtube.com/embed/5N11KVlAe5g?autoplay=1&enablejsapi=1&wmode=opaque","playerId":"youtube","videoUrl":"http://www.youtube.com/watch?v=5N11KVlAe5g","reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","duration":8010},"parentClipId":"14328518935460151549","href":"/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine","rawHref":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine","isEmbedOnly":false}}},"viewer":{"_isInitial":false,"clips":{"items":{"14328518935460151549":{"videoId":"14328518935460151549","docid":"34-5-3-Z71D522E3BB2AD237","description":"Bu video, “Eski Türklerde Doğum ve Ad Verme Âdetleri” başlıklı #YoğunTarih içeriğinin ilk bölümüdür. Önümüzdeki haftalarda bu seri devam edecek. Bu bölümün içeriği aşağıda.","preview":{"posterSrc":"//avatars.mds.yandex.net/get-vthumb/4890274/8297c2e0b5a3de71cd06b7ea744ff0cb/564x318_1","videoSrc":"https://video-preview.s3.yandex.net/QcLGQwIAAAA.mp4","videoType":"video/mp4"},"target":"_self","position":"0","reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","summary":{"isFull":true,"fullTextUrl":"/video/result?ask_summarization=1&numdoc=1&noreask=1&nomisspell=1&parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=videoid:14328518935460151549","teaser":[{"list":{"type":"unordered","items":["Bu video, bir konuşmacının Türk mitolojisindeki Umay Ana tanrısı hakkında bilimsel bir sunum yaptığı eğitim içeriğidir. Konuşmacı, Abdülkadir İnan, Yaşar Çoruhlu, Doj Nevska gibi tarih araştırmacılarının çalışmalarından yararlanarak konuyu ele almaktadır.","Video, Eski Türk inançlarında Umay Ana'nın konumu, tasvirleri, sembolik anlamları ve Türk mitolojisindeki yeri üzerine kapsamlı bir inceleme sunmaktadır. İçerikte Umay Ana'nın Altay Dağları'ndaki Üç Sümer Dağı ile ilişkisi, çocukların ve hayvan yavrularının koruyucusu olarak görüldüğü, kuş şeklinde tasavvur edildiği ve cenaze törenlerindeki rolü gibi konular ele alınmaktadır.","Videoda ayrıca Orhun yazıtları, Kaşgarlı Mahmut'un Divan-ı Lügat-it-Türk kayıtları, Manas destanı ve Altay'da keşfedilen arkeolojik buluntular gibi kaynaklar üzerinden Umay Ana kültünün tarihsel gelişimi incelenmektedir. Konuşmacı, Türkoloji alanında bilimsel çalışmaların önemini vurgulayarak, Türkçenin cinsiyetsiz bir dil olduğu ve Türklerin doğrudan ifade eden bir kültürde yaşadıkları gibi kültürsel bilgiler de paylaşmaktadır."]},"endTime":8010,"title":"Eski Türk İnançlarında Umay Ana Tanrısı","beginTime":0}],"fullResult":[{"index":0,"title":"Eski Türk İnançlarının Kaydedilmesi","list":{"type":"unordered","items":["Bazı kaynaklar, eski Türk inançlarını bazen bilerek, bazen bilinçdışı kayda geçirmekle birlikte yer yer bazı bilgileri saklamış veya çarpıtmış olabilir.","Abdülkadir İnan, Kaşgarlı Mahmut'un eski inançları kaydederken \"kafasına yatan adeti İslamlaştırıyor, yatmayanı da biraz bozarak, biraz değiştirerek kayda geçiriyor\" şeklinde eleştiriyor.","Kaşgarlı Mahmut, Umay tanrıçasını sadece plasenta olarak tanımlamış ve \"Umay'a tapınsa oğul bulur\" ifadesini kayda geçirmiş, ancak Umay'ın tanrıça olduğunu saklamış."]},"beginTime":0,"endTime":90,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=0&ask_summarization=1"},{"index":1,"title":"Türkçede \"Oğul\" Kavramı","list":{"type":"unordered","items":["Türkçede \"oğul\" kelimesi \"gebe kalmak\" anlamına geliyor ve \"oğlana kalmak\" ifadesi \"gebe kalmak\" anlamına geliyor.","Divan-ı Lügat-it-Türk'te \"oğulcuk\" kelimesi \"kadın rahmi\" anlamında kullanılıyor ve \"o kuşluk bir boya bağlı olan bir adam\" anlamına da geliyor.","Türklerde kan akrabalığı her şeyin önünde ve evlenirken kan bağının en olmadığı kişiyle evlenmek gerekiyordu, bu nedenle Türk erkekleri gelin bulabilmek için kilometrelerce yol kat ederlerdi."]},"beginTime":90,"endTime":194,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=90&ask_summarization=1"},{"index":2,"title":"Türklerde Akraba Evliliği","list":{"type":"unordered","items":["Türklerde akraba evliliği yüzlerce yıl boyunca bir tabu haline gelmiş ve bazı boylar birbiriyle akraba kabul ediliyor, doğrudan kan bağı olsa da olmasa da evlenmeleri yasak.","Kız çocuklarının erkek çocuklarına oranla daha değersiz görülmesinin bir sebebi, kızların bir gün uzak yerlere gelin verilerek asla geri dönmeyecekleri.","Oğlanlar ise hep evde kalıyor, büyük oğlanlar evleniyor ve yakınlarında yaşamaya devam ediyor, küçük oğlanlar babalarının çadırının sahibi oluyor."]},"beginTime":194,"endTime":362,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=194&ask_summarization=1"},{"index":3,"title":"Umay İle İlgili Bir Yazıt","list":{"type":"unordered","items":["1954 yılında Moskova'ya yakın bir yerde, Kiazma Nehri yanında Vladimir şehrinden 3 km mesafede bir bölgede bulunan bir iplik eğirmeye yarayan i üzerinde eski rune harfleri ile yazılmış bir yazı var.","Yazıtta \"Hazırla Umay kadın meşhur ipeği\" ifadesi bulunuyor ve bu ifade Umay ile ipek arasında bir bağlantı olduğunu gösteriyor.","Bu yazıtın anlamı hakkında birçok teori üretilse de kesin bir yorum yapılamıyor."]},"beginTime":362,"endTime":509,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=362&ask_summarization=1"},{"index":4,"title":"Manas Destanı","list":{"type":"unordered","items":["Manas destanı, en eski Türk destanı, dünyanın en uzun destanı ve bugün Kırgızların milli destanı olarak biliniyor.","Destan 840 yılı civarında Kırgızların Yenisey Irmağı ile Minusinsk Bozkırlarında devlet kurdukları yıllarda Uygur Türkleri ve Çinlilerle yaptıkları savaşlarda oluşmaya başlamış.","Manas destanı 13 versiyonu derlenmiş olup, Radlof'un derlediği versiyon 1862-1869 yılları arasında derlenmiş ve oldukça geç bir dönemde, Kırgızlar İslam'ı kabul ettikten sonra derlenmiş."]},"beginTime":509,"endTime":576,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=509&ask_summarization=1"},{"index":5,"title":"Manas Destanında Umay Ana","list":{"type":"unordered","items":["Manas destanında İslam etkisi olduğu için Umay Ana \"Maya\" olarak adlandırılmış ve \"Hüda'nın gönderdiği bir melek\" olarak tanımlanmış.","Destanın bir bölümünde, Manas'ın dünyaya gelmek istemediği, Umay Ana'nın onu ikna etmeye çalıştığı anlatılıyor.","Umay Ana, Manas'a \"Hak emridir, çık\" diyerek ikna etmeye çalışıyor ve zor bir doğum sonucunda Manas dünyaya geliyor."]},"beginTime":576,"endTime":810,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=576&ask_summarization=1"},{"index":6,"title":"Umay Ana'nın Taçlı Görseli","list":{"type":"unordered","items":["Kayanın açılımında üç dilimli taçlı bir figür görülüyor ve bu figürün Umay Ana olduğu net bir şekilde bilinmektedir.","Görüntüde Umay Ana'nın yanında atlar, diz çökmüş kişiler ve bir çocuk figürü bulunuyor.","İzleyiciler arasında bu resmin farklı yorumları oluşmuş: at kurbanı, şamanik kurban verme ritüeli, savaş için yardım isteme gibi."]},"beginTime":813,"endTime":992,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=813&ask_summarization=1"},{"index":7,"title":"Umay Ana'nın Rahibeleri Üzerine Tepkiler","list":{"type":"unordered","items":["Umay Ana'nın rahibeleri olup olmadığı tartışılıyor, diğer kültürlerdeki tanrıçalara benzer şekilde ona özel hizmetkârlar olabilir.","Bazı izleyiciler, Umay Ana'nın kılığına girmiş bir kadın şaman olabileceğini ve onun için gerçekleştirilen bir ritüel olduğunu düşünüyor.","En soldaki figürün bir maske olduğu ve kutsal ritüellerde kullanılan bir maskenin temsil ettiği belirtiliyor."]},"beginTime":992,"endTime":1212,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=992&ask_summarization=1"},{"index":8,"title":"Makaleye Dayalı Yorumlar","list":{"type":"unordered","items":["Bir makaleye göre, resimde iki şaman (bir yetişkin, bir çocuk) ve kafalarında maske olan diz çökmüş kişiler bulunuyor.","Makaleye göre bu bir insan kurbanı ritüeli olabilir ve maskeli diz çökmüş kişiler şamanlar olabilir.","Umay Ana'nın figürü, kendisinin varlık gösterdiği veya onun kılığına girmiş bir başka şaman olduğu anlamına gelebilir."]},"beginTime":1212,"endTime":1394,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1212&ask_summarization=1"},{"index":9,"title":"Diğer Çalışmalar ve Görüntüler","list":{"type":"unordered","items":["Kazakistan'dan toplanmış başka bir kayada da üç dilimli taçlı Umay Ana tasviri bulunuyor.","Yaşar Çoruhlu hocanın arşivinde ve kitabında bu fotoğrafın orijinali mevcut.","Doj Nevska adlı araştırmacının çalışmasına göre, bu sahne atalar kültüne ve bir çocuğun şaman törenine göre gömülmesine isnad edilebilir."]},"beginTime":1394,"endTime":1452,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1394&ask_summarization=1"},{"index":10,"title":"Üç Sümer Dağı ve Umay Ana","list":{"type":"unordered","items":["Altaylar'da bulunan Üç Sümer Dağı (Ruslar tarafından Beluha Dağı olarak bilinen), sonsuz efsaneler ve mitlerle dolu, kutsal bir dağdır.","Üç Sümer Dağı'nın zirveleri, Üç Sümer, Üç Müslü, Bayon gibi isimlerle anılır ve bu dağlar, üç boynuzlu kutsal ana olarak efsanede anılır.","Efsaneden yola çıkarak, Umay Ana'nın bulunduğu yerin Üç Sümer Dağı olduğu düşünülmektedir."]},"beginTime":1464,"endTime":1550,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1464&ask_summarization=1"},{"index":11,"title":"Umay Ana'nın Sembolik Anlamı","list":{"type":"unordered","items":["Üç tepeli Beluha Dağı, şamanların koruyucusu olarak görülür ve Umay Ana'nın sembolü olarak tasvir edilir.","Altaylılar, Umay Ana'nın Üç Sümer Dağında yaşayan, dağın ruhunu temsil eden, kutsal ve yüce bir tanrıça olarak görürler.","Koçakan adı verilen kurban töreninde, Umay Ana'ya \"Pay Ana\" (bozulmuş şekli) olarak seslenilir."]},"beginTime":1550,"endTime":1651,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1550&ask_summarization=1"},{"index":12,"title":"Umay Ana'nın Görsel Temsilciliği","list":{"type":"unordered","items":["Efsanelere göre, zengin giyimli ve süslü başlı kadının şerefine, şaman görünümünde maske takmış adamın şaman doğası yapısının canlandırıldığı düşünülebilir.","Sahnedeki yeri, küpeleri ve giyimiyle Umay Ana figür olarak yer almıştır.","At kurbanı, şaman dualarından kurbanlık atların değerlenmiş ve gem vurulmuş olduğu anlaşılmaktadır."]},"beginTime":1651,"endTime":1693,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1651&ask_summarization=1"},{"index":13,"title":"Umay Ana'nın Tanrıça Rolü","list":{"type":"unordered","items":["Efsane ve çizime bakılarak, Umay'ın bereketin diğer ünlü tanrıçaları gibi evrensel bir ilahi olduğu ve dağın sahibi olarak ortaya çıktığı anlaşılır.","Umay Ana, avcıların, vahşi hayvanların, ev ocağının ve çocukların tanrıçası olarak, savaşların ve savaşçıların koruyucusu rolünde yer almıştır.","Törende insan kurbanı veya at kurbanı olduğu konusunda farklı görüşler vardır."]},"beginTime":1693,"endTime":1759,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1693&ask_summarization=1"},{"index":14,"title":"İskit Çağında Umay Ana","list":{"type":"unordered","items":["Bir sanat tarihçisi, İskitler Çağının büyük ana tanrıça kültürüne ait milattan önce birinci bin yıla ait tasvirlerin Umay kültünün maddi kaynaklarından olduğunu iddia etmektedir.","Türk halkları tarafından sevilerek kullanılan kadın takılarındaki simgeler ve motifler, İskit çağı Avrasya'da ortaya çıkmış, GökTürk döneminde Umay ile ilişkilendirilmiş ve bugün hala kullanılmaktadır.","İskit çağı büyük ana tanrıça kültü, Avrasya coğrafyasında milattan önce birinci bin yılda var olmuş ve çok sayıda maddi kültür örneğinde tebarüz etmiştir."]},"beginTime":1759,"endTime":1847,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1759&ask_summarization=1"},{"index":15,"title":"Umay Ana'nın Görsel İzleri","list":{"type":"unordered","items":["Karadu aşlı kurgandan bulunmuş plakada, yüksek koni biçimli kadın başlığı süsünde, içki içmekte olan Umay Ana ve çevresindeki hizmetkarları veya rahibeleri tasvir edilmiştir.","Üç dilimli tacı olan kadın figürü, adeta şalvar giymiş, bağdaş kurmuş bir halde tasvir edilmiştir.","Kuş figürleri ve kuş tüylerini tasvir eden takılar, Umay Ana'nın kuş biçimli olarak tasavvur edilmesiyle ilişkilendirilmiştir."]},"beginTime":1847,"endTime":1999,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1847&ask_summarization=1"},{"index":16,"title":"Türk Kültürünün Değerlendirilmesi","list":{"type":"unordered","items":["Konuşmacı, Türk kültürünün dünyaya pazarlanamadığını ve bu durumun Türklerin bilgiye karşı tepkilerinden kaynaklandığını belirtmektedir.","Türklerin okumayı, araştırmayı ve bilgileri doğru düzgün dinlemeyi öğrenmemeleri, yeni bilgilere karşı sinirlenmeleri ve hocalarla kavga etmeleri eleştirilmektedir.","Türkolojiyi Türklerin kurmadığını, bunun Macarlar, Almanlar ve Ruslar tarafından kurulduğunu, Türklerin önce birbirlerini yememeyi öğreneceğini belirtmektedir."]},"beginTime":1999,"endTime":2812,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=1999&ask_summarization=1"},{"index":17,"title":"Rusça Öğrenme ve Çeviri Önemi","list":{"type":"unordered","items":["Konuşmacı, Potapo adlı araştırmacının kitabının kapağını göstererek, bu alanın en iyi araştırmacılarından biri olduğunu belirtiyor.","İzleyicilere Rusça öğrenmeleri ve çeviriler yapmaları için çağrıda bulunuyor, çünkü bu alanlarda yazılan birçok şey henüz çevrilmemiş veya eksik çevrilmiş durumda.","İdeolojik yaklaşımlar yerine bilimin namusuna sadık kalınması gerektiğini, Abdulkadir İnan ve Zeki Velidi Togan'ı örnek alması gerektiğini vurguluyor."]},"beginTime":2813,"endTime":2877,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=2813&ask_summarization=1"},{"index":18,"title":"Umay Tanrıçası Hakkında Bilgiler","list":{"type":"unordered","items":["Umay, Altay tanrılar panteonunun bir tanrısıdır ve göçebe hayvan yetiştiricilerinin nesillerini devam ettirmeleriyle yakından ilişkilidir.","Hayvan yetiştiriciliği göçebelerin yaşam kaynağı olduğundan, çocukların doğumu, korunması ve yaşatılması çok önemlidir.","Etnografik verilere göre Altay halkları arasında hamile kadınlar ve çocukların koruyucusu olarak en yaygın olarak bilinen tanrıça Umay'dır."]},"beginTime":2877,"endTime":2933,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=2877&ask_summarization=1"},{"index":19,"title":"Umay Kültünün Değişimi","list":{"type":"unordered","items":["Umay, eski Türk pantheonunda yüksek yere sahip bir tanrıdır, ancak zamanla derecesi düşmüş ve doğa nesnelerinin iyi ruhları seviyesine gelmiştir.","Umay kültü, eski Türk Tengri ve Yer-Su kültürleri gibi değişime uğramış ve aile inancı düzeyine kadar gerilemiştir.","Eski Türklerde Umay, bütün Türk halkını koruyan yüce bir tanrıça sayılmış ve Tengri ile Yer-Su ile birlikte Türk halkına zaferler armağan etmiştir."]},"beginTime":2933,"endTime":3015,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=2933&ask_summarization=1"},{"index":20,"title":"Umay Hakkındaki Birincil Kaynaklar","list":{"type":"unordered","items":["Orhun yazıtlarında Umay Ana, Kül Tigin'in kutu sayesinde erkeklik adını kazandığı, annesinin benzetildiği tanrıça olarak geçmektedir.","Divan-ı Lügati Türk'te Umay karşılığında plasenta ifadesiyle \"Ummayca tapınsa oğul bulur\" (Umaya tapanın çocuğu olur) yazmaktadır.","19. yüzyılda Altaylarda halk ağzından derlenmiş sözlüklerde Umay, çocukların ve hayvan yavrularının koruyucusu olarak geçmekte ve aynı zamanda bir ölüm meleği olarak tasvir edilmektedir."]},"beginTime":3015,"endTime":3062,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3015&ask_summarization=1"},{"index":21,"title":"Umay'ın Efsanelerdeki Yeri","list":{"type":"unordered","items":["Efsanelerde \"Ülgen atamızdan türediğimizde gökten iki kayın ağacı ile birlikte Umay anamız da inmiştir\" denmektedir.","Cenaze yemeklerinde rakı içmeden önce Umay anaya dua edilip onun adına çadırın sol tarafına rakı saçılır ve doğum yapacak kadınlar da çadırın sol tarafına yerleştirilir.","Kırgızların manas destanı'nda Umay tıpkı eskiden olduğu gibi doğumlara yardımcı olmakta, kahraman Manas'ın doğumuna bizzat katılıp ebelik yapmaktadır."]},"beginTime":3062,"endTime":3165,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3062&ask_summarization=1"},{"index":22,"title":"Umay'ı Araştıran Bilim Adamları","list":{"type":"unordered","items":["Verbitski Vasili Verbitski (1827-1890), ilk modern Altay araştırmacısı olup, Altay halklarının dili, dini, tarihi, mitolojisi ve halk inançları konularında 104 çalışma yayınlamıştır.","Verbitski'nin \"Altay-Aladağ Türk Lehçeleri Lugati\" sözlüğünde Umay kelimesi \"çocukların ve hayvan yavrularının koruyucusu, hamisi olan bir ilahi ruh\" olarak tanımlanmaktadır.","Wilhelm Radloff (1837-1915), Alman asıllı Rus Türkolog'dur ve 1859-1871 yılları arasında Altaylarda çalışmış, 1871-1884 yılları arasında Kazan'da çalışmıştır."]},"beginTime":3165,"endTime":3316,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3165&ask_summarization=1"},{"index":23,"title":"Orhun Yazıtları ve Umay","list":{"type":"unordered","items":["Wilhelm Thomsen (1842-1927), Danimarkalı dilbilimcisi olup 16 dil biliyordu ve Orhun yazıtlarını 1893'te çözerek bunların Türkler'e ait olduğunu kanıtlamıştır.","Orhun yazıtlarında Umay ifadesi farklı çözümlemelere göre farklı yerlerde geçmektedir.","Kül Tigin yazıtında \"Umay gibi annem Hatunun kutu sayesinde kardeşim Kül Tigin erkeklik adını elde etti\" ifadesi Umay'ın tanrıça olarak nasıl tasavvur edildiğini göstermektedir."]},"beginTime":3316,"endTime":3558,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3316&ask_summarization=1"},{"index":24,"title":"Tonyukuk Yazısı ve İçeriği","list":{"type":"unordered","items":["Tonyukuk yazısı, ikinci taş B1-B4 arası bir habercinin getirdiği bir savaş haberi içermektedir.","Yazıtta, korkanlar, kaçmak isteyenler ve korkmayanlar arasında bir ayrım yapılmış, yüzbin askerin toplandığı bir yarış ovası anlatılmaktadır.","Bilge Tonyukuk, Altay dağlarını aşarak ve İrtiş ırmağını geçerek geldiklerini, Tanrı Umay ve Kutsal Yersu'nun onlara yardımcı olduğunu belirtmiştir."]},"beginTime":3575,"endTime":3683,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3575&ask_summarization=1"},{"index":25,"title":"Göktürkçe Yazıtında Umay İfadesi","list":{"type":"unordered","items":["Orhun yazıtlarında Tengri, Umay ve Kutsal Yersu ifadeleri yan yana geçmektedir.","Göktürkçe yazıtlarındaki Umay kelimesinin yazılışı, nazarlıktaki bir çizime benzerlik göstermektedir.","Umay, kuş şeklinde tasavvur edilmiştir ve sözlü kültürde kuş formunda ortaya çıkabilmektedir."]},"beginTime":3683,"endTime":3818,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3683&ask_summarization=1"},{"index":26,"title":"Umay ve Ak Ana İlişkisi","list":{"type":"unordered","items":["Umay Ana ve Ak Ana'nın aynı karakter olabileceği düşünülmektedir.","Umay Ana, Ak Süt Gölü'nden aldığı damlalarla yeryüzüne iniyor ve çocukların doğmasını sağlıyor.","Yazılı bir kaynağın olmaması nedeniyle bu ilişkiyi net olarak bilmek mümkün değildir."]},"beginTime":3818,"endTime":3900,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3818&ask_summarization=1"},{"index":27,"title":"Radloff'un Proben Serisi","list":{"type":"unordered","items":["Radloff, 1860-1917 yılları arasında Türk boylarından sözlü kültürden edebi metinler derleyerek Proben serisi oluşturmuştur.","Bu seri, \"Türk Boyları Halk Edebiyatından Örnekler\" adıyla Türkçe'ye çevrilmiştir.","Katanoff adlı araştırmacı, bir ifadeyi yanlış çevirmiş, ardından Abdülkadir İnan hoca bu çeviriyi düzeltmiştir."]},"beginTime":3900,"endTime":4031,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=3900&ask_summarization=1"},{"index":28,"title":"Umay Ana ve Şaman Davulu","list":{"type":"unordered","items":["Bir şaman davulunun üzerindeki şekillerin açıklamasında, iki kayın ağacı ve Umay Ana'nın gökten inmesi anlatılmaktadır.","Türklerde Tanrı Ülgen, büyük tanrı olarak kabul edilmekte ve bazı efsanelerde insanlardan sorumlu tutulmaktadır.","Türk halkları, Tanrı Ülgen'e ata diyor ve kendilerinden türediğine inanmaktadırlar."]},"beginTime":4031,"endTime":4159,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4031&ask_summarization=1"},{"index":29,"title":"Umay Ana'nın Gösterimi ve Gelenekler","list":{"type":"unordered","items":["Umay Ana, en eski zamanlardan beri kayın ağacı ile özdeşleştirilmiştir.","Türklerde çadırın sol tarafı en temiz ve dişi taraf olarak kabul edilmiştir.","Cenaze yemeği, Türk kültüründe bin yıllardır devam eden eski bir gelenektir."]},"beginTime":4159,"endTime":4264,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4159&ask_summarization=1"},{"index":30,"title":"Türklerde Cenaze Töreni ve Rakı","list":{"type":"unordered","items":["Cenaze töreninden dönen erkekler için evde et başköşede bir ziyafet veriliyor ve akrabalar, bazen yoksullar toplanıp yemek yiyorlar.","Törende içilen rakı, ekşi sütten yapılmış, kırmızı benzeyen sarhoş edici bir içki olup, Türkçe'de \"rakı\" kelimesi Arapçadan gelmektedir.","Cenazeden dönen erkekler yemeğe başlamadan ve rakıyı içmeden önce çadırın sol tarafına saçı yaparlarmış, bu da rakı ile Umay Ana arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir."]},"beginTime":4270,"endTime":4342,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4270&ask_summarization=1"},{"index":31,"title":"Altıngöl Yazıtı ve Umay Bey","list":{"type":"unordered","items":["1878 yılında bir Rus köylüsü tarafından bulunmuş olan Altıngöl Yazıtı, 1881'de Minusing Müzesi'ne kaldırılmıştır.","Yazıtta \"Umay Bey\" ifadesi geçmekte olup, bazı okumalarda Umay adı bir erkek beyin adı olarak geçmektedir.","Yazıt, Pars Bey veya onun ekibi için dikilmiş bir dikilitaş olabilir ve içeriğinde yiğitlik ve cesaretten tatmin olunamama gibi ifadeler bulunmaktadır."]},"beginTime":4342,"endTime":4521,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4342&ask_summarization=1"},{"index":32,"title":"Türkçenin Cinsiyetsizliği","list":{"type":"unordered","items":["Türkçenin çok cinsiyetsiz bir dil olduğu belirtiliyor; oğul, bay, han, kaan, paşa, ece gibi kelimelerin hem kadınlar hem erkekler için kullanıldığından örnekler bulunmaktadır.","Türkler ana dedikleri dişil tanrıça olarak gördükleri birinin adını bir erkeğe verebilirler veya Umay Bey bir kadın olabilir ve \"bey\" ünvanını almış olabilir.","Türkler kadın ve erkek arasında olağanüstü bir ayrım yapmadıkları, en azından bugün anlaşılan anlamda cinsiyet ayrımı yapmadıkları vurgulanmaktadır."]},"beginTime":4521,"endTime":4720,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4521&ask_summarization=1"},{"index":33,"title":"Divan-ı Lügati't-Türk","list":{"type":"unordered","items":["Divan-ı Lügati't-Türk, 11. yüzyılda Kaşgarlı Mahmut tarafından araplara Türk dillerini tanıtmak için yazılmış bir eserdir.","Bu eserin sadece bir nüshası vardır ve 1915'te tesadüfen Ali Emiri Efendi tarafından bulunmuştur.","Eserin günümüz Türkçe'sine Besi Atalay tarafından 1939'da kazandırıldığı ve bu tür belgelerin ortaya çıkmasıyla tarihin değişebileceği vurgulanmaktadır."]},"beginTime":4720,"endTime":4879,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4720&ask_summarization=1"},{"index":34,"title":"Divan-ı Lügati't-Türk'te Umay","list":{"type":"unordered","items":["Divan-ı Lügati't-Türk'te Umay için \"rahim\" (plasenta) ve \"son eş\" olarak tanımlanmaktadır.","Eserde \"Umay'ı tapınsa oğul bulur\" ifadesi bulunmaktadır ve bu ifadenin anlamı son derece açık olarak değerlendirilmektedir.","Kaşgarlı Mahmut'un son derece inanmış bir Müslüman olduğu, Türk olduğunu fark ettiği ve Türkçeyi önemsemediği ancak Müslümanlaşmamış Türkleri kafir olarak kaydettiği belirtilmektedir."]},"beginTime":4879,"endTime":5013,"href":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=4879&ask_summarization=1"}],"linkTemplate":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine&t=%%timestamp%%&ask_summarization=1"},"isAdultDoc":false,"relatedParams":{"text":"Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar","related_orig_text":"Izgotovleniye pamyatnikov Ritual-Ik Kyivska vulytsia No:8, Vyshneve, Ukraine","related_porno":false,"related_short":true,"related_less_3m_off":true,"client":"d2d","no_cnt":1,"related_src":"serp","related":"{\"porno\":false,\"vfp\":1,\"orig_text\":\"Izgotovleniye pamyatnikov Ritual-Ik Kyivska vulytsia No:8, Vyshneve, Ukraine\",\"url\":\"http:\\/\\/www.youtube.com\\/watch?v=5N11KVlAe5g\",\"src\":\"serp\",\"rvb\":\"EhYKFDE0MzI4NTE4OTM1NDYwMTUxNTQ5GhYKFDE0MzI4NTE4OTM1NDYwMTUxNTQ5WhQxNDMyODUxODkzNTQ2MDE1MTU0OWqxDBIBMBgAIkQaMAAKKWhoZ2N1ZGl0eXh5dnF3b2hoVUNJdnlrUUNfOGoyLXUyRDZBX2MxSzl3EgIAESoQwg8PGg8_E8o-ggQkAYAEKyqLARABGniB7gH5_fwFAPL7-wD_A_8B5_QN9v4AAQD49QHzAwP_APr1_Qf9AAAA8wf-9_kAAAD2_AkL9f8BAAQC7gYCAAAADfz8BvsAAAD5-AQH_wEAAP4HAwAC_wAA__sD_wAAAAAIBPz9BAEAAAABAQMBAAAA_OcJ_gAAAAAgAC1xht47OBNACUhOUAIqhAIQABrwAX8bDwKE-xD4Wg3fAOr4CwDs4_AAVAzuAMsb9gDY3wIASQ3sAQv1_AAEAwUA4gDmAL775P7w5_wAJw33AB0P9gABFQ8B8Af-AQv5-v8LEhYA8_32_isQ-wINBAj-Ff8G_yP6AQDaIPP_LAoF_-4B9QHq9wAC3u32ABX4CP_tD_QE_cr7_vfqIAHk9fUAG-kS_v8HCwLaBRQA7tz6_RIR8QPyF_4B-vsWABP5BgcW8QYF__UIBiv5AQf85wsD6t30_tbqEAMX7AH9Dv77-v77-gDjDAv1H9UD-gUxFADs6hEDBtnx9AYIAQQK_fcB6Qr3DyAALSaOOjs4E0AJSGFQAirPBxAAGsAHZtoKv4-Amzxt8Z88qFIDPv1K6zvk1sk75nUEPisnrbtC5_e7BcBIvlgetL3AJNU8tw2TvhtUEzwbtBy9xmumPsiqUjzply281ClPvq0eZrxH3XO8C75_vRJSkryBtUW8Oz1KPEEYLjwYYzs8uEWEvZJlp73LDes8PEx7PLeKz7ymYHA7N-BzPOaTNT1ZGai8lX8NPqKkVr2xVV08SvERvt6nT7xErUQ7z0mfPYWZkbwuqoe7oCWePUj4XjzJtJE6k-mbPUrqCjzN_uW7R-KKPPgnp7wtQ9o7-n0_vRqUHz3GBWQ6fbHXvW5SbD1pp2a8-MwoPfQ7KDwbcqI8JxaYvYsDg7wsqtW75e_ePPUr3TwNrvO7JsMxPjZKDT1CpzE8-YTsPPaVBz2xm4C7kdZ4PZ_CNrwQSeM8HseqvDmvVr1rfnw8BKzVPDOimTz080s8ijyZvRzBfDzgY7A8_q-PPcwq7LxgqIm7lWJHvOmbFD2x6Iy8u9ToPdV5VDycpfc5lqHgvAvssTzcZio8Pc3NO_g7j72omDk8GfDIPRJvuLxr3ie8d8aMumdLUb0HDoM8WTQduzuSpj1ttii8CtvPvCpwFbxPfNK7A6-7PbjCQD3nmx87xzkAvboatLw_eTO8uUqBvNJwKj3s3zO7rokAvYsffj3skXk67AgxvdQMqbwdH0q7eROiPScBA7uQw9y7R3RPPDWF5zv41_q7O8S_vM8EOb1noP85JRftvD_TIT0lNzM7i17bO_zPED0YyFw7DWFru7Y8hTxE3jQ7qvBKu_R-7TuZZKK6XGx_PFPjSjzjc785eatTPJNxbL2qhgM5zoOgvVYSNDzaa2G6r2slvZN9Rrx_pTa6uxqPuhb33z1wBOs4fjM2vaRQlr0ug6O3zDVWvdaL4ztGSgC5Z3yEPLdcorzNVhq4Z0iAvUqQ2zy6oL23goaIPG1zIbxHlNW6eJgXPDRGELwfAkO4q8wKOsurKb0JVcK3KfSwvHrQkj3ROUq3xwojvfMBIb1Nje02xrpdPPCFKb1iRq83YaVCPdICz7w-gJe2Y-g9vWor-jtnaJU4C74hPJMQLzo2QJw4Uqknu9cdZjwezxc4oedgvC9Q0r1SAzI3AxGYvM8KoT3UE8k3LiiyvfPN0byK7pk3n3XtvXOcOz3SlJS4SJZCvSwRw73BzI-4TTckvY27zD2s7g43Mu6sPVwmvr3sakM3RQ7RPZlSDb0Azuq3dKeFPFeX0zzxlVW4l_fCPLp47LvvJ2i4gRFqPC34Ibzka_43IAA4E0AJSG1QASpzEAAaYFX7ACnvCQSwxgH0_gDsObn2sx4w0PH_-CP_y-kQJv0Pw8S3Ff8kDNMCnQAAAAypDikGABZ_ENfK2_0LMNAGDtsccwEKxwa1I93O64LS5DIE6ipBLQAYCLQTDvAG_2lz5yAALUm4EDs4E0AJSG9QAjAJOAFKAGAAaAA,\"}","related_url":"http://www.youtube.com/watch?v=5N11KVlAe5g","parent-reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","related_vfp":1,"relatedVideo":"yes"},"cwidth":1920,"cheight":1080,"cratio":1.77777,"dups":["14328518935460151549"],"episode":0,"season":0,"isEmbedOnly":false,"greenHost":"YouTube","hasTranslation":false,"contentTypeId":null}},"dups":{"14328518935460151549":{"videoId":"14328518935460151549","title":"Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar","cleanTitle":"Tanrıça Umay Ana: Kaynaklar","host":{"title":"YouTube","href":"http://www.youtube.com/live/5N11KVlAe5g","playerUri":"\u003ciframe src=\"//www.youtube.com/embed/5N11KVlAe5g?enablejsapi=1&wmode=opaque\" frameborder=\"0\" scrolling=\"no\" allowfullscreen=\"1\" allow=\"autoplay; fullscreen; accelerometer; gyroscope; picture-in-picture\" aria-label=\"Video\">\u003c/iframe>","playerId":"youtube","providerName":"youtube.com","sourceHost":"www.youtube.com","name":"youtube.com","secondPart":{"type":"CHANNEL","id":"d3d3LnlvdXR1YmUuY29tO1VDSXZ5a1FDXzhqMi11MkQ2QV9jMUs5dw==","name":"Tarih Obası","isVerified":false,"subscribersCount":0,"url":"/video/search?channelId=d3d3LnlvdXR1YmUuY29tO1VDSXZ5a1FDXzhqMi11MkQ2QV9jMUs5dw%3D%3D&how=tm&text=Tarih+Obas%C4%B1","origUrl":"http://www.youtube.com/@Tarih_Obas%C4%B1","a11yText":"Tarih Obası. "},"faviconUrl":"//favicon.yandex.net/favicon/v2/http%3A%2F%2Fyoutube.com?color=255%2C255%2C255%2C0&size=32&stub=1"},"duration":{"value":8010,"text":"2:13:30","a11yText":"Süre 2 saat 13 dakika 30 saniye"},"views":{"text":"85,4bin","shouldShowInSnippet":true,"a11yText":"85,4 bin izleme"},"date":"23 şub 2024","modifyTime":1708709398000,"isExternal":false,"shouldShowQuasar":false,"player":{"embedUrl":"https://www.youtube.com/embed/5N11KVlAe5g?autoplay=1&enablejsapi=1&wmode=opaque","playerId":"youtube","videoUrl":"http://www.youtube.com/watch?v=5N11KVlAe5g","reqid":"1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL","duration":8010},"parentClipId":"14328518935460151549","href":"/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine","rawHref":"/video/preview/14328518935460151549?parent-reqid=1751693066166446-3855053605501386411-uzk5vigo2xkc7xvt-BAL&text=Izgotovleniye+pamyatnikov+Ritual-Ik+Kyivska+vulytsia+No%3A8%2C+Vyshneve%2C+Ukraine","isEmbedOnly":false}},"loadingStatus":"None"},"internal":{"videoId":"14328518935460151549","sandboxEventPrefix":"sandbox:","sandboxVersion":"0x37b97f62901","isHermione":false,"isEmbedded":false,"from":"yavideo","service":"ya-video","hbPeriod":30,"rknWarnHosts":[""],"table":"video_tech","nonce":"3855053605501386411527","errorList":[],"isAdultAdv":false,"isImportantCommonAdv":false,"shouldShowAdvId":false,"advConfig":{"under-player":{"regular":{"default":"R-I-48058-725","mail":"R-A-13411721-6"},"adult":{"default":"R-I-474674-114","mail":"R-A-13426421-6"}},"under-player-lite":{"regular":{"default":"R-I-48058-728"},"adult":{"default":"R-I-474674-103"}},"under-player-old":{"regular":{"default":"R-I-48058-725","mail":"R-A-13411721-6"},"adult":{"default":"R-I-474674-114","mail":"R-A-13426421-6"}},"video-list":{"regular":{"default":"R-I-48058-708","mail":"R-A-13411721-2"},"adult":{"default":"R-I-474674-101","mail":"R-A-13426421-2"}},"search-list":{"regular":{"default":"R-I-48058-715","mail":"R-A-13411721-3"},"adult":{"default":"R-I-474674-108","mail":"R-A-13426421-3"}},"search-grid-row":{"regular":{"default":"R-I-48058-718","mail":"R-A-13411721-4"},"adult":{"default":"R-I-474674-109","mail":"R-A-13426421-4"}},"search-grid-head":{"regular":{"default":"R-I-2120168-7"}},"search-list-right":{"regular":{"default":"R-I-8843654-1"}},"before-player-old":{"regular":{"default":"R-I-2120168-1"}},"before-player":{"regular":{"default":"R-I-2120168-1"}}},"shouldValidateSandbox":false,"isSSROnlyMastheadEnabled":true,"query":"Izgotovleniye pamyatnikov Ritual-Ik Kyivska vulytsia No:8, Vyshneve, Ukraine","queryUriEscaped":"Izgotovleniye%20pamyatnikov%20Ritual-Ik%20Kyivska%20vulytsia%20No%3A8%2C%20Vyshneve%2C%20Ukraine","filterMode":1,"isUserChild":false},"playbackQueue":{"currentIndex":0,"items":[{"type":"VIDEO","videoId":"14328518935460151549","source":"serp","selectEvent":"click"}]},"related":{"items":[],"pages":[],"loadingStatus":"None","nextPageNum":0,"ncrnd":0},"playlist":{"items":{}}}}