Küresel Ticaret ve Sanayideki DönüşümTicaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, Kocaeli Sanayi Odası’nın (KSO) eylül ayı meclis toplantısında yaptığı konuşmada, küresel ticaretin hızla dönüştüğü bir dönemden geçildiğini belirtti.
Tuzcu, dünya ekonomisinde Asya ülkelerinin payının yüzde 40'lara yaklaştığına dikkati çekerek, eskiden sadece nüfusuyla öne çıkan bu ülkelerin artık dünya ticaretini ve sanayisini dönüştürmekle kalmadığını, teknoloji alanında da temel oyuncular haline geldiğini kaydetti.
Yabancı yatırım ve üretim eğilimleri Tuzcu, Türkiye'nin 2002-2024 döneminde çektiği yabancı yatırımın toplamda 280 milyar dolar olduğunu, ancak son yıllarda yıllık ortalamanın 7-8 milyar dolar seviyelerine gerilediğini aktardı.
Tuzcu, serbest ticaret anlaşmalarının 2000'lerin başında çok popüler olduğunu fakat takvimler değiştikçe serbest ticaretin artık daha anakronik bir hal aldığını ifade ederek, ülkelerin kendi pazarını artık daha çok korumaya başladığını kaydetti.
Savunma sanayisi ihracatı, çeşitli şekillerde etkileyebilir:
Ekonomik büyüme: Savunma sanayisi için yapılan harcamalar, teknolojik düzey arttıkça hem kısa hem de uzun vadede ihracat-ithalat dengesinde ihracat yönünde olumlu etki yapar 13. Bu durum, cari açığın azalmasına ve ihracat-ithalat dengesinin ihracat lehine dönmesine katkı sağlar 3.
İstihdam: Savunma sanayisi, özellikle nitelikli iş gücü talebini artırarak yeni istihdam olanakları yaratır 24.
Uluslararası ilişkiler: Savunma sanayisi ihracatı, Türkiye'nin stratejik ortakları ile olan ticaret ilişkilerini güçlendirir ve bölgedeki güvenlik dinamiklerini şekillendirir 24.
Ulusal güvenlik: Savunma sanayisi, ulusal güvenliğin sağlanmasına katkıda bulunur 5.
2024 yılında savunma sanayisi ihracatından 7,1 milyar dolar gelir elde edilmiştir 2. 2025 yılı Nisan ayında ise savunma ve havacılık sanayisinde 539 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir 4.
5 kaynak
Asya ülkelerinin dünya ticaretindeki rolü nedir?
Asya ülkeleri, dünya ticaretindeki rolleriyle küresel ekonomiye önemli katkılarda bulunmaktadır. Asya'nın dünya ticaretindeki bazı önemli rolleri:
Üretim ve İhracat Merkezi: Çin, dünyanın en büyük üretici ve ihracatçı ülkelerinden biridir. Elektronik, tekstil ve otomotiv gibi birçok sektörde lider konumdadır 25.
Teknoloji Yatırımları: Çin ve Güney Kore gibi ülkeler, yapay zeka, 5G ve robot teknolojileri gibi ileri düzey teknolojilere büyük yatırımlar yaparak küresel ticaretteki etkinliğini artırmaktadır 12.
Dijital Ticaret: E-ticaret platformları ve dijital hizmetler, Asya'nın küresel ticaretteki yerini güçlendirmektedir 3.
Lojistik ve Altyapı: Çin'in "Bir Kuşak, Bir Yol" projesi gibi altyapı yatırımları, Asya'daki ticaret yollarını geliştirmekte ve bölgedeki ülkelerle ticareti artırmaktadır 13.
Serbest Ticaret Anlaşmaları: Asya'da birçok serbest ticaret anlaşması ve ekonomik ortaklık kurulmuştur. Örneğin, RCEP gibi anlaşmalar, bölgedeki ticaretin artmasına katkı sağlamaktadır 3.
Bu faktörler, Asya ülkelerinin küresel ticaretteki payını artırmakta ve ekonomik liderliklerini pekiştirmektedir 5.
5 kaynak
Yabancı yatırım trendleri neden değişiyor?
Yabancı yatırım trendlerinin değişmesinin bazı nedenleri:
Jeopolitik gerilimler ve ticari parçalanmalar4. Bu durum, uzun vadeli stratejilerden ziyade kısa vadeli risk yönetimine odaklanılmasına yol açıyor 4.
Sanayi politikaları ve yüksek finansal risk4. Bu faktörler, küresel yatırım haritalarını yeniden çiziyor ve belirsizliği artırıyor 4.
Dijital ekonomiye yönelim4. Bilgi ve iletişim teknolojileri, dijital hizmetler ve yarı iletken sektörlerine yatırımlar artıyor 4.
Gelişmekte olan ülkelerin bazı sektörlerden dışlanması1. Özellikle altyapı, enerji, teknoloji ve istihdam yaratan sektörler sermaye eksikliği yaşıyor 4.
Türkiye'de ekonomik belirsizlikler2. Yüksek enflasyon ve ekonomik belirsizlikler, yatırımcıların Türkiye'ye olan güvenini azaltıyor 2.
Ayrıca, 2025 yılının ilk çeyreğinde Türkiye'ye gelen doğrudan yabancı yatırımların sektörel dağılımında, toptan ve perakende ticaret sektörünün payının artması, yabancı sermayenin uzun vadeli üretim yerine daha kısa vadeli ve ticarete dayalı alanlara yönelme eğiliminde olduğunu gösteriyor 2.
5 kaynak
Küresel ticaretteki dönüşüm nasıl gerçekleşiyor?
Küresel ticaretteki dönüşüm, çeşitli dinamikler ve trendlerle gerçekleşmektedir:
Jeopolitik Etkiler: Tedarik zinciri oluşturma (nearshoring), dost ülkelerle ticaret (friendshoring) ve ekonomik ayrışma (decoupling) gibi kavramlar öne çıkmaktadır 1. ABD, ticaret akışlarını Çin'den Meksika ve Vietnam gibi alternatif ekonomilere yönlendirmektedir 1.
Dijital Dönüşüm: E-ticaretin yükselişi, blockchain ve yapay zeka gibi teknolojilerin ticaret süreçlerinde daha fazla kullanılması, lojistik ve ödeme sistemlerinde dijital çözümlerin artması 24.
Sürdürülebilir Ticaret: Çevre dostu ve sürdürülebilir ticaret uygulamalarının benimsenmesi, karbon salınımı hedeflerine ulaşmak için sıkı düzenlemeler getirilmesi 24.
Yeni Ticaret Anlaşmaları: Dünya çapında serbest ticaret anlaşmalarının ve bölgesel ticaret bloklarının artması 24.
Lojistik ve Tedarik Zinciri Yenilikleri: Akıllı lojistik sistemleri, otonom taşıma araçları ve daha şeffaf tedarik zinciri yönetimi 24.
Bu trendler, küresel ticaretin daha verimli, sürdürülebilir ve esnek hale gelmesini sağlamaktadır 4.
5 kaynak
Serbest ticaret anlaşmaları neden anakronik hale geldi?
Serbest ticaret anlaşmalarının anakronik hale gelmesinin birkaç nedeni vardır:
Yoğun rekabet baskısı13. Serbest ticaret anlaşması olan ülkeler, daha ucuz veya kaliteli ithal ürünler sunarak yerli firmaların pazar paylarını kaybetmesine neden olabilmektedir 13.
Dış ticaret açığı riski13. İhracat kadar farklı ülkeden ürün alımının da kolaylaşması, ithalat hızını artırarak dış ticaret dengesini olumsuz etkileyebilmektedir 13.
Kamu gelirlerinde azalma13. Gümrük vergilerinin düşmesi, devlet bütçesini etkileyebilmektedir 13.
Hassas sektörlerin zarar görmesi13. Tarım ve stratejik sektörler rekabette zorlanmaktadır 13.
Bürokratik yük13. Menşe kuralları ve belge işlemleri ek maliyet yaratabilmektedir 13.
{"b8zj0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://gs.yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://gs.yandex.com.tr/gundem/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"agenda","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"news","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-news"},"retpath":"https%3A%2F%2Fgs.yandex.com.tr%2Fgundem%2Fbusiness%2Ftuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-3737470%3Flr%3D213%26ncrnd%3D41702","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Gündem içinde","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"news_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://gs.yandex.com.tr/gundem/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"3196173991758816856","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1758816875464447-7649798185594918786-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-145-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"b8zjw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"header"}}}}},"type":"portal","subtype":"header"},"b8zj1":{"state":{"links":[{"id":"gundem","title":"Ana Sayfa","url":"https://yandex.com.tr/gundem","target":"_self"},{"id":"sports","title":"Spor","url":"https://yandex.com.tr/sports/","target":"_self"},{"id":"turkey","title":"Türkiye","url":"https://yandex.com.tr/gundem/turkey","target":"_self"},{"id":"world","title":"Dünya","url":"https://yandex.com.tr/gundem/world","target":"_self"},{"id":"politics","title":"Siyaset","url":"https://yandex.com.tr/gundem/politics","target":"_self"},{"id":"incidents","title":"Günün içinden","url":"https://yandex.com.tr/gundem/incidents","target":"_self"},{"id":"business","title":"İş","url":"https://yandex.com.tr/gundem/business","target":"_self"},{"id":"science","title":"Bilim","url":"https://yandex.com.tr/gundem/science","target":"_self"},{"id":"entertainment","title":"Eğlenceler","url":"https://yandex.com.tr/gundem/entertainment","target":"_self"}],"activeLinkId":"business","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"b8zjw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"newstr","subtype":"header-categories"},"b8zj2":{"state":{"title":"Ticaret Bakan Yardımcısı Tuzcu Kocaeli Sanayi Odası’nda konuştu","titleUrl":"https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","breadcrumbs":[{"text":"Gündem","url":"/gundem/"},{"text":"İş","url":"/gundem/business"}],"isLoggedIn":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"Gundem вертикаль: Сюжеты","title":"Sonuçlarda yanlış olan nedir?","checkBoxLabels":[{"value":"Faydasız, kalitesiz içerik"},{"value":"Medya içeriği hikaye ile uyuşmuyor"},{"value":"Faydasız medya içeriği"},{"value":"Kalitesiz, bilgilendirici özelliği eksik hikaye başlığı"},{"value":"Şok edici, rahatsız edici içerik"},{"value":"Hikayede birden fazla olay konu ediliyor"},{"value":"Siteye erişilemiyor"},{"value":"Hikayede 18+ içerik konu ediliyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"useNativeShare":false,"hasShareButton":true,"badge":{"url":"https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","faviconSources":["https://www.gundematlas.com"],"textParts":[{"text":"gundematlas.com","bold":true},{"text":"16 Eylül"}],"divider":false},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"b8zjw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"page_header"}}}}},"type":"newstr","subtype":"page_header"},"b8zj3":{"state":{"storyId":"373747_0","isLoggedIn":false,"mainStory":{"id":"373747_0","otherSources":0,"totalSources":5,"header":{"url":"https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","text":"Ticaret Bakan Yardımcısı Tuzcu Kocaeli Sanayi Odası’nda konuştu","badge":{"url":"https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","faviconSources":["https://www.gundematlas.com"],"textParts":[{"text":"gundematlas.com","bold":true},{"text":"16 Eylül"}],"divider":false}},"logAttrs":{"id":"373747_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","https://www.haberler.com/ekonomi/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-19054299-haberi/","https://www.haberturk.com/kocaeli-haberleri/39129407-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","https://www.aksiyon.com.tr/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-193190","https://www.canligaste.com/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasi-nda-konustu/712677/"],"summarizationTexts":["Ticaret Bakan Yardımcısı Tuzcu Kocaeli Sanayi Odası’nda konuştu","Küresel Ticaret ve Sanayideki DönüşümTicaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, Kocaeli Sanayi Odası’nın (KSO) eylül ayı meclis toplantısında yaptığı konuşmada, küresel ticaretin hızla dönüştüğü bir dönemden geçildiğini belirtti.","Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, savunma sanayisinin katma değerli ihracata katkı sunduğunu ve ilişkili sektörleri geliştirdiğini söyledi.","Tuzcu, dünya ekonomisinde Asya ülkelerinin payının yüzde 40'lara yaklaştığına dikkati çekerek, eskiden sadece nüfusuyla öne çıkan bu ülkelerin artık dünya ticaretini ve sanayisini dönüştürmekle kalmadığını, teknoloji alanında da temel oyuncular haline geldiğini kaydetti.","Yabancı yatırım ve üretim eğilimleri Tuzcu, Türkiye'nin 2002-2024 döneminde çektiği yabancı yatırımın toplamda 280 milyar dolar olduğunu, ancak son yıllarda yıllık ortalamanın 7-8 milyar dolar seviyelerine gerilediğini aktardı.","Tuzcu, serbest ticaret anlaşmalarının 2000'lerin başında çok popüler olduğunu fakat takvimler değiştikçe serbest ticaretin artık daha anakronik bir hal aldığını ifade ederek, ülkelerin kendi pazarını artık daha çok korumaya başladığını kaydetti."],"newsFreshness":[false,false,false,false,false]},"items":[{"type":"carousel","items":[{"id":"17175930827842371010_2","url":"https://www.sondakika.com/ekonomi/haber-savunma-sanayi-ihracata-katki-sagliyor-19054353/","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a000001995ebf6e824793c68742b9b952b5//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://foto.sondakika.com/haber/2025/05/26/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-2-19054299_amp.jpg"},"badge":{"url":"https://www.sondakika.com/ekonomi/haber-savunma-sanayi-ihracata-katki-sagliyor-19054353/","faviconSources":["https://www.sondakika.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"5995558831165875252_2","url":"https://www.mavimarmaragazetesi.com/haber/26296370/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019952efdb9c2c2e779e8495a245c5//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://static.daktilo.com/sites/1526/uploads/2025/09/16/aa-20250916-39129542-39129541-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu.webp"},"badge":{"url":"https://www.mavimarmaragazetesi.com/haber/26296370/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","faviconSources":["https://www.mavimarmaragazetesi.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"15337877303912801917_2","url":"https://www.bizimyaka.com/haber/26295286/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000199529b7048e5c8673ddc912a86f4//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://static.daktilo.com/sites/358/uploads/2025/09/16/aa-20250916-39129542-39129541-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu-1758027294.webp"},"badge":{"url":"https://www.bizimyaka.com/haber/26295286/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","faviconSources":["https://www.bizimyaka.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"16074796290070567433_2","url":"https://www.polatlipostasi.com/bakan-kacir-kuresel-pazarlarda-onemli-rekabet-avantajina-sahibiz","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a000001995c5b529da360f58bbc922be663//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://polatlipostasicom.teimg.com/crop/1280x720/polatlipostasi-com/uploads/2025/09/sanayi-istihdam.jpg"},"badge":{"url":"https://www.polatlipostasi.com/bakan-kacir-kuresel-pazarlarda-onemli-rekabet-avantajina-sahibiz","faviconSources":["https://www.polatlipostasi.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"6143900373169511896_2","url":"https://www.aksiyon.com.tr/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-193190","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a0000019952f8ae670d2b042058f78e148d//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn.aksiyon.com.tr/uploads/1280x720/images/202509/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-1200-603117.jpg"},"badge":{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-193190","faviconSources":["https://www.aksiyon.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"8836809295621157469_2","url":"https://www.haberport.com/ekonomi/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-266145h","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019957f92f5edb58c4968f6726dd17//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn.haberport.com/uploads/1280x720/images/202509/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-1200-247623.jpg"},"badge":{"url":"https://www.haberport.com/ekonomi/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-266145h","faviconSources":["https://www.haberport.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"443050929788671412_2","url":"https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019952af7053a1d2d7c1f362d046f9//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://www.gundematlas.com/cropImages/1280x720/uploads/haberler/2025/9/9251-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu.jpg"},"badge":{"url":"https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","faviconSources":["https://www.gundematlas.com"],"textParts":[],"divider":false}}]},{"type":"text","url":"https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","text":{"text":"Küresel Ticaret ve Sanayideki DönüşümTicaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, Kocaeli Sanayi Odası’nın (KSO) eylül ayı meclis toplantısında yaptığı konuşmada, küresel ticaretin hızla dönüştüğü bir dönemden geçildiğini belirtti.","badge":{"url":"https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","textParts":[{"text":"1","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"16 Eylül"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Küresel Ticaret ve Sanayideki DönüşümTicaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, Kocaeli Sanayi Odası’nın (KSO) eylül ayı meclis toplantısında yaptığı konuşmada, küresel ticaretin hızla dönüştüğü bir dönemden geçildiğini belirtti."}}},{"type":"text","id":"5425548945040386877","url":"https://www.haberler.com/ekonomi/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-19054299-haberi/","text":{"text":"Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, savunma sanayisinin katma değerli ihracata katkı sunduğunu ve ilişkili sektörleri geliştirdiğini söyledi.","badge":{"url":"https://www.haberler.com/ekonomi/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-19054299-haberi/","textParts":[{"text":"2","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"16 Eylül"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, savunma sanayisinin katma değerli ihracata katkı sunduğunu ve ilişkili sektörleri geliştirdiğini söyledi."}}},{"type":"text","id":"13057522289087127309","url":"https://www.haberturk.com/kocaeli-haberleri/39129407-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","text":{"text":"Tuzcu, dünya ekonomisinde Asya ülkelerinin payının yüzde 40'lara yaklaştığına dikkati çekerek, eskiden sadece nüfusuyla öne çıkan bu ülkelerin artık dünya ticaretini ve sanayisini dönüştürmekle kalmadığını, teknoloji alanında da temel oyuncular haline geldiğini kaydetti.","badge":{"url":"https://www.haberturk.com/kocaeli-haberleri/39129407-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","textParts":[{"text":"3","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"16 Eylül"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Tuzcu, dünya ekonomisinde Asya ülkelerinin payının yüzde 40'lara yaklaştığına dikkati çekerek, eskiden sadece nüfusuyla öne çıkan bu ülkelerin artık dünya ticaretini ve sanayisini dönüştürmekle kalmadığını, teknoloji alanında da temel oyuncular haline geldiğini kaydetti."}}},{"type":"text","url":"https://www.aksiyon.com.tr/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-193190","text":{"text":"Yabancı yatırım ve üretim eğilimleri Tuzcu, Türkiye'nin 2002-2024 döneminde çektiği yabancı yatırımın toplamda 280 milyar dolar olduğunu, ancak son yıllarda yıllık ortalamanın 7-8 milyar dolar seviyelerine gerilediğini aktardı.","badge":{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-193190","textParts":[{"text":"4","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"16 Eylül"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Yabancı yatırım ve üretim eğilimleri Tuzcu, Türkiye'nin 2002-2024 döneminde çektiği yabancı yatırımın toplamda 280 milyar dolar olduğunu, ancak son yıllarda yıllık ortalamanın 7-8 milyar dolar seviyelerine gerilediğini aktardı."}}},{"type":"text","id":"8474643531640821387","url":"https://www.canligaste.com/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasi-nda-konustu/712677/","text":{"text":"Tuzcu, serbest ticaret anlaşmalarının 2000'lerin başında çok popüler olduğunu fakat takvimler değiştikçe serbest ticaretin artık daha anakronik bir hal aldığını ifade ederek, ülkelerin kendi pazarını artık daha çok korumaya başladığını kaydetti.","badge":{"url":"https://www.canligaste.com/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasi-nda-konustu/712677/","textParts":[{"text":"5","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"16 Eylül"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Tuzcu, serbest ticaret anlaşmalarının 2000'lerin başında çok popüler olduğunu fakat takvimler değiştikçe serbest ticaretin artık daha anakronik bir hal aldığını ifade ederek, ülkelerin kendi pazarını artık daha çok korumaya başladığını kaydetti."}}}]},"sources":[{"url":"https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","displayName":"gundematlas.com"},{"url":"https://www.haberler.com/ekonomi/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-19054299-haberi/","displayName":"haberler.com"},{"url":"https://www.haberturk.com/kocaeli-haberleri/39129407-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","displayName":"haberturk.com"},{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-193190","displayName":"aksiyon.com.tr"},{"url":"https://www.canligaste.com/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasi-nda-konustu/712677/","displayName":"canligaste.com"}],"otherNewsProps":{"layout":"multicolumn","title":"Diğer konular","items":[{"id":"12301703486866580104","url":"https://www.sondakika.com/ekonomi/haber-savunma-sanayi-ihracata-katki-sagliyor-19054353/","target":"_blank","title":{"text":"Savunma Sanayi İhracata Katkı Sağlıyor","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"12301703486866580104","hasSummarization":false,"url":"https://www.sondakika.com/ekonomi/haber-savunma-sanayi-ihracata-katki-sagliyor-19054353/","isFresh":false},"badge":{"url":"https://www.sondakika.com/ekonomi/haber-savunma-sanayi-ihracata-katki-sagliyor-19054353/","faviconSources":["https://www.sondakika.com"],"textParts":[{"text":"sondakika.com","bold":true},{"text":"16 Eylül"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"},{"id":"13057522289087127309","url":"https://www.haberturk.com/kocaeli-haberleri/39129407-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","target":"_blank","title":{"text":"Ticaret Bakan Yardımcısı Tuzcu, Kocaeli Sanayi Odası'nda konuştu: - Kocaeli Haberleri","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"13057522289087127309","hasSummarization":false,"url":"https://www.haberturk.com/kocaeli-haberleri/39129407-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","isFresh":false},"badge":{"url":"https://www.haberturk.com/kocaeli-haberleri/39129407-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","faviconSources":["https://www.haberturk.com"],"textParts":[{"text":"haberturk.com","bold":true},{"text":"16 Eylül"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"}]},"nextId":"15177646956296173959_2","snippetOptions":{"forceOrientation":"vertical","isRetina":false,"titleProps":{"lines":2}},"baseVisibleOtherSources":2,"relatedTopics":[{"id":"1801734490853126984_0","title":"Kocaeli","url":"/gundem/topic/kocaeli-18017344908531269840","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"1801734490853126984_0","url":"gundem/topic/kocaeli-18017344908531269840"}}},{"id":"6135470786794484945_0","title":"Savunma Sanayi","url":"/gundem/topic/savunma-sanayi-61354707867944849450","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"6135470786794484945_0","url":"gundem/topic/savunma-sanayi-61354707867944849450"}}},{"id":"10874129195544081957_0","title":"Sanayi Ve Teknoloji Bakani","url":"/gundem/topic/sanayi-ve-teknoloji-bakani-108741291955440819570","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"10874129195544081957_0","url":"gundem/topic/sanayi-ve-teknoloji-bakani-108741291955440819570"}}},{"id":"13093732478415653542_0","title":"Savunma Sanayi Ihracati","url":"/gundem/topic/savunma-sanayi-ihracati-130937324784156535420","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"13093732478415653542_0","url":"gundem/topic/savunma-sanayi-ihracati-130937324784156535420"}}},{"id":"13536007031915600612_0","title":"Ihracat","url":"/gundem/topic/ihracat-135360070319156006120","logNode":{"name":"story-topic","attrs":{"id":"13536007031915600612_0","url":"gundem/topic/ihracat-135360070319156006120"}}}],"isHermione":false,"socialPosts":[{"url":"https://twitter.com/stargazete/status/1965479112077635629","text":"Yüksek ihracat potansiyeli taşıyor! Türkiye'nin yeni hava savunma sistemi görücüye çıktı ","badge":{"url":"https://twitter.com/stargazete/status/1965479112077635629","faviconSources":["https://twitter.com"],"textParts":[{"text":"x.com","bold":true},{"text":"9 Eylül"}],"divider":false},"author":{"name":"Star Gazetesi 🇹🇷","username":"@stargazete","url":"https://twitter.com/stargazete","avatar":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a000001997b552ad73c01b1c3013730330d//orig"},"id":"10812398258078417127","logNode":{"name":"news-social-post","attrs":{"type":"twitter","id":"10812398258078417127","url":"https://twitter.com/stargazete/status/1965479112077635629","authorUrl":"https://twitter.com/stargazete"}}}],"disabledAjax":false,"logAttrs":{"isRoot":true,"isStory":true,"id":"373747_0","hasVideo":false,"hasSearchVideoLink":false,"hasSearchBroadcastLink":false,"hasSearchSeriesLink":false,"hasTwitterPosts":true,"hasSummarization":true,"hasRelatedTopics":true,"location":"gundem/business/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-3737470","newsUrls":["https://www.gundematlas.com/yerel/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu/5574","https://www.haberler.com/ekonomi/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-19054299-haberi/","https://www.haberturk.com/kocaeli-haberleri/39129407-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu","https://www.aksiyon.com.tr/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-193190","https://www.canligaste.com/ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasi-nda-konustu/712677/","https://www.sondakika.com/ekonomi/haber-savunma-sanayi-ihracata-katki-sagliyor-19054353/","https://www.haberturk.com/kocaeli-haberleri/39129407-ticaret-bakan-yardimcisi-tuzcu-kocaeli-sanayi-odasinda-konustu"],"videoUrls":[],"topicUrls":["/gundem/topic/kocaeli-18017344908531269840","/gundem/topic/savunma-sanayi-61354707867944849450","/gundem/topic/sanayi-ve-teknoloji-bakani-108741291955440819570","/gundem/topic/savunma-sanayi-ihracati-130937324784156535420","/gundem/topic/ihracat-135360070319156006120"]},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"b8zjw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"story_summarization"}}}}},"type":"newstr","subtype":"story_summarization"},"b8zj4":{"state":{"answers":[{"id":0,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://dergipark.org.tr/tr/pub/guvenlikstrtj/issue/53742/719977?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.bbc.com/turkce/articles/cy8nv87klpko?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.researchgate.net/publication/340656665_Savunma_Sanayinin_Gelisiminin_Ihracat-Ithalat_Dengesi_Uzerindeki_Etkileri?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.medyadurum.com/savunma-sanayii-ihracati-nisanda-yeni-zirveye-ulasti/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.olayabak.com/savunma-sanayii-ihracati-2025te-rekor-kiriyor/?size=16&stub=1"],"title":"Savunma sanayisi ihracatı nasıl etkiliyor?","markdown":"**Savunma sanayisi ihracatı, çeşitli şekillerde etkileyebilir:**\n\n* **Ekonomik büyüme**: Savunma sanayisi için yapılan harcamalar, teknolojik düzey arttıkça hem kısa hem de uzun vadede ihracat-ithalat dengesinde ihracat yönünde olumlu etki yapar [```1```](https://dergipark.org.tr/tr/pub/guvenlikstrtj/issue/53742/719977)[```3```](https://www.researchgate.net/publication/340656665_Savunma_Sanayinin_Gelisiminin_Ihracat-Ithalat_Dengesi_Uzerindeki_Etkileri). Bu durum, cari açığın azalmasına ve ihracat-ithalat dengesinin ihracat lehine dönmesine katkı sağlar [```3```](https://www.researchgate.net/publication/340656665_Savunma_Sanayinin_Gelisiminin_Ihracat-Ithalat_Dengesi_Uzerindeki_Etkileri).\n* **İstihdam**: Savunma sanayisi, özellikle nitelikli iş gücü talebini artırarak yeni istihdam olanakları yaratır [```2```](https://www.bbc.com/turkce/articles/cy8nv87klpko)[```4```](https://www.medyadurum.com/savunma-sanayii-ihracati-nisanda-yeni-zirveye-ulasti/).\n* **Uluslararası ilişkiler**: Savunma sanayisi ihracatı, Türkiye'nin stratejik ortakları ile olan ticaret ilişkilerini güçlendirir ve bölgedeki güvenlik dinamiklerini şekillendirir [```2```](https://www.bbc.com/turkce/articles/cy8nv87klpko)[```4```](https://www.medyadurum.com/savunma-sanayii-ihracati-nisanda-yeni-zirveye-ulasti/).\n* **Ulusal güvenlik**: Savunma sanayisi, ulusal güvenliğin sağlanmasına katkıda bulunur [```5```](https://www.olayabak.com/savunma-sanayii-ihracati-2025te-rekor-kiriyor/).\n\n2024 yılında savunma sanayisi ihracatından 7,1 milyar dolar gelir elde edilmiştir [```2```](https://www.bbc.com/turkce/articles/cy8nv87klpko). 2025 yılı Nisan ayında ise savunma ve havacılık sanayisinde 539 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir [```4```](https://www.medyadurum.com/savunma-sanayii-ihracati-nisanda-yeni-zirveye-ulasti/)."},{"id":1,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://finanskulup.org.tr/fintek/3440/asyanin-yukselisi-dunyanin-en-dinamik-ekonomisinden-dersler/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://e5globaltrade.com/blog/asyanin-yukselisi-cin-ve-hindistan-kuresel-ticarette-liderligi-nasil-ele-geciriyor?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ulakanadolu.com.tr/yazi/asya-dis-ticaret-yapisi-1349?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://dergipark.org.tr/tr/pub/anemon/issue/86836/1421671?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.hazirhaber.com/asyanin-yukselen-ekonomileri-ve-kuresel-ticaretteki-rolleri/?size=16&stub=1"],"title":"Asya ülkelerinin dünya ticaretindeki rolü nedir?","markdown":"Asya ülkeleri, dünya ticaretindeki rolleriyle küresel ekonomiye önemli katkılarda bulunmaktadır. **Asya'nın dünya ticaretindeki bazı önemli rolleri**:\n\n* **Üretim ve İhracat Merkezi**: Çin, dünyanın en büyük üretici ve ihracatçı ülkelerinden biridir. Elektronik, tekstil ve otomotiv gibi birçok sektörde lider konumdadır [```2```](https://e5globaltrade.com/blog/asyanin-yukselisi-cin-ve-hindistan-kuresel-ticarette-liderligi-nasil-ele-geciriyor)[```5```](https://www.hazirhaber.com/asyanin-yukselen-ekonomileri-ve-kuresel-ticaretteki-rolleri/).\n* **Teknoloji Yatırımları**: Çin ve Güney Kore gibi ülkeler, yapay zeka, 5G ve robot teknolojileri gibi ileri düzey teknolojilere büyük yatırımlar yaparak küresel ticaretteki etkinliğini artırmaktadır [```1```](https://finanskulup.org.tr/fintek/3440/asyanin-yukselisi-dunyanin-en-dinamik-ekonomisinden-dersler/)[```2```](https://e5globaltrade.com/blog/asyanin-yukselisi-cin-ve-hindistan-kuresel-ticarette-liderligi-nasil-ele-geciriyor).\n* **Dijital Ticaret**: E-ticaret platformları ve dijital hizmetler, Asya'nın küresel ticaretteki yerini güçlendirmektedir [```3```](https://ulakanadolu.com.tr/yazi/asya-dis-ticaret-yapisi-1349).\n* **Lojistik ve Altyapı**: Çin'in \"Bir Kuşak, Bir Yol\" projesi gibi altyapı yatırımları, Asya'daki ticaret yollarını geliştirmekte ve bölgedeki ülkelerle ticareti artırmaktadır [```1```](https://finanskulup.org.tr/fintek/3440/asyanin-yukselisi-dunyanin-en-dinamik-ekonomisinden-dersler/)[```3```](https://ulakanadolu.com.tr/yazi/asya-dis-ticaret-yapisi-1349).\n* **Serbest Ticaret Anlaşmaları**: Asya'da birçok serbest ticaret anlaşması ve ekonomik ortaklık kurulmuştur. Örneğin, RCEP gibi anlaşmalar, bölgedeki ticaretin artmasına katkı sağlamaktadır [```3```](https://ulakanadolu.com.tr/yazi/asya-dis-ticaret-yapisi-1349).\n\nBu faktörler, Asya ülkelerinin küresel ticaretteki payını artırmakta ve ekonomik liderliklerini pekiştirmektedir [```5```](https://www.hazirhaber.com/asyanin-yukselen-ekonomileri-ve-kuresel-ticaretteki-rolleri/)."},{"id":2,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ticaret.gov.tr/blog/sektor-haberleri/degisen-yatirim-kaliplari-5-temel-dogrudan-yabanci-yatirim-egilimi-ve-bunlarin-kalkinma-uzerindeki-etkileri?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dokuzeylul.com/yatirimin-rotasi-degisiyor-ticaret-one-cikti-sanayi-kan-kaybetti?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.getmidas.com/midasin-kulaklari/yatirim-trendleri-raporu-p-91798?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cnbce.com/piyasalar/kuresel-sermaye-akisi-yon-degistiriyor-dogrudan-yabanci-yatirimlar-ust-uste-ikinci-yil-geriledi-h14065?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.linkedin.com/pulse/2025-y%C4%B1l%C4%B1nda-y%C3%BCkselen-yat%C4%B1r%C4%B1m-trendleri-ve-f%C4%B1rsatlar-bvportfoy-8cmpf?size=16&stub=1"],"title":"Yabancı yatırım trendleri neden değişiyor?","markdown":"Yabancı yatırım trendlerinin değişmesinin bazı nedenleri:\n\n* **Jeopolitik gerilimler ve ticari parçalanmalar** [```4```](https://www.cnbce.com/piyasalar/kuresel-sermaye-akisi-yon-degistiriyor-dogrudan-yabanci-yatirimlar-ust-uste-ikinci-yil-geriledi-h14065). Bu durum, uzun vadeli stratejilerden ziyade kısa vadeli risk yönetimine odaklanılmasına yol açıyor [```4```](https://www.cnbce.com/piyasalar/kuresel-sermaye-akisi-yon-degistiriyor-dogrudan-yabanci-yatirimlar-ust-uste-ikinci-yil-geriledi-h14065).\n* **Sanayi politikaları ve yüksek finansal risk** [```4```](https://www.cnbce.com/piyasalar/kuresel-sermaye-akisi-yon-degistiriyor-dogrudan-yabanci-yatirimlar-ust-uste-ikinci-yil-geriledi-h14065). Bu faktörler, küresel yatırım haritalarını yeniden çiziyor ve belirsizliği artırıyor [```4```](https://www.cnbce.com/piyasalar/kuresel-sermaye-akisi-yon-degistiriyor-dogrudan-yabanci-yatirimlar-ust-uste-ikinci-yil-geriledi-h14065).\n* **Dijital ekonomiye yönelim** [```4```](https://www.cnbce.com/piyasalar/kuresel-sermaye-akisi-yon-degistiriyor-dogrudan-yabanci-yatirimlar-ust-uste-ikinci-yil-geriledi-h14065). Bilgi ve iletişim teknolojileri, dijital hizmetler ve yarı iletken sektörlerine yatırımlar artıyor [```4```](https://www.cnbce.com/piyasalar/kuresel-sermaye-akisi-yon-degistiriyor-dogrudan-yabanci-yatirimlar-ust-uste-ikinci-yil-geriledi-h14065).\n* **Gelişmekte olan ülkelerin bazı sektörlerden dışlanması** [```1```](https://ticaret.gov.tr/blog/sektor-haberleri/degisen-yatirim-kaliplari-5-temel-dogrudan-yabanci-yatirim-egilimi-ve-bunlarin-kalkinma-uzerindeki-etkileri). Özellikle altyapı, enerji, teknoloji ve istihdam yaratan sektörler sermaye eksikliği yaşıyor [```4```](https://www.cnbce.com/piyasalar/kuresel-sermaye-akisi-yon-degistiriyor-dogrudan-yabanci-yatirimlar-ust-uste-ikinci-yil-geriledi-h14065).\n* **Türkiye'de ekonomik belirsizlikler** [```2```](https://www.dokuzeylul.com/yatirimin-rotasi-degisiyor-ticaret-one-cikti-sanayi-kan-kaybetti). Yüksek enflasyon ve ekonomik belirsizlikler, yatırımcıların Türkiye'ye olan güvenini azaltıyor [```2```](https://www.dokuzeylul.com/yatirimin-rotasi-degisiyor-ticaret-one-cikti-sanayi-kan-kaybetti).\n\nAyrıca, 2025 yılının ilk çeyreğinde Türkiye'ye gelen doğrudan yabancı yatırımların sektörel dağılımında, toptan ve perakende ticaret sektörünün payının artması, yabancı sermayenin uzun vadeli üretim yerine daha kısa vadeli ve ticarete dayalı alanlara yönelme eğiliminde olduğunu gösteriyor [```2```](https://www.dokuzeylul.com/yatirimin-rotasi-degisiyor-ticaret-one-cikti-sanayi-kan-kaybetti)."},{"id":3,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://immib.org.tr/tr/kuresel-ticarette-guncel-durum?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://artmglobal.com/haber/2025-dis-ticaret-trendleri-kuresel-ticaretin-yeni-yonleri?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2025/08/Dis-Ticarette-Yeni-Yaklasimlar-Calisma-Grubu-Raporu_01082025.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tim.org.tr/files/downloads/Strateji_Raporlari/Ihracat2025Raporu.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.burganforeigntrade.com.tr/dis-ticarette-dijitallesme-5003/kuresel-ticarette-dijitallesme?size=16&stub=1"],"title":"Küresel ticaretteki dönüşüm nasıl gerçekleşiyor?","markdown":"Küresel ticaretteki dönüşüm, çeşitli dinamikler ve trendlerle gerçekleşmektedir:\n\n* **Jeopolitik Etkiler**: Tedarik zinciri oluşturma (nearshoring), dost ülkelerle ticaret (friendshoring) ve ekonomik ayrışma (decoupling) gibi kavramlar öne çıkmaktadır [```1```](https://immib.org.tr/tr/kuresel-ticarette-guncel-durum). ABD, ticaret akışlarını Çin'den Meksika ve Vietnam gibi alternatif ekonomilere yönlendirmektedir [```1```](https://immib.org.tr/tr/kuresel-ticarette-guncel-durum).\n* **Dijital Dönüşüm**: E-ticaretin yükselişi, blockchain ve yapay zeka gibi teknolojilerin ticaret süreçlerinde daha fazla kullanılması, lojistik ve ödeme sistemlerinde dijital çözümlerin artması [```2```](https://artmglobal.com/haber/2025-dis-ticaret-trendleri-kuresel-ticaretin-yeni-yonleri)[```4```](https://tim.org.tr/files/downloads/Strateji_Raporlari/Ihracat2025Raporu.pdf).\n* **Sürdürülebilir Ticaret**: Çevre dostu ve sürdürülebilir ticaret uygulamalarının benimsenmesi, karbon salınımı hedeflerine ulaşmak için sıkı düzenlemeler getirilmesi [```2```](https://artmglobal.com/haber/2025-dis-ticaret-trendleri-kuresel-ticaretin-yeni-yonleri)[```4```](https://tim.org.tr/files/downloads/Strateji_Raporlari/Ihracat2025Raporu.pdf).\n* **Yeni Ticaret Anlaşmaları**: Dünya çapında serbest ticaret anlaşmalarının ve bölgesel ticaret bloklarının artması [```2```](https://artmglobal.com/haber/2025-dis-ticaret-trendleri-kuresel-ticaretin-yeni-yonleri)[```4```](https://tim.org.tr/files/downloads/Strateji_Raporlari/Ihracat2025Raporu.pdf).\n* **Lojistik ve Tedarik Zinciri Yenilikleri**: Akıllı lojistik sistemleri, otonom taşıma araçları ve daha şeffaf tedarik zinciri yönetimi [```2```](https://artmglobal.com/haber/2025-dis-ticaret-trendleri-kuresel-ticaretin-yeni-yonleri)[```4```](https://tim.org.tr/files/downloads/Strateji_Raporlari/Ihracat2025Raporu.pdf).\n\nBu trendler, küresel ticaretin daha verimli, sürdürülebilir ve esnek hale gelmesini sağlamaktadır [```4```](https://tim.org.tr/files/downloads/Strateji_Raporlari/Ihracat2025Raporu.pdf)."},{"id":4,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ticaret.edu.tr/uploads/dosyalar/921/AVRUPA%20B%98RL%98%A6%98%20SERBEST%20T%98CARET%20ANLA%9EMALARININ%20T%9ARK%98YE%20%9AZER%98NE%20YANSIMALARI.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ticaret.gov.tr/dis-iliskiler/serbest-ticaret-anlasmalari?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.mikro.com.tr/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir/?size=16&stub=1"],"title":"Serbest ticaret anlaşmaları neden anakronik hale geldi?","markdown":"Serbest ticaret anlaşmalarının anakronik hale gelmesinin birkaç nedeni vardır:\n\n* **Yoğun rekabet baskısı** [```1```](https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607)[```3```](https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir). Serbest ticaret anlaşması olan ülkeler, daha ucuz veya kaliteli ithal ürünler sunarak yerli firmaların pazar paylarını kaybetmesine neden olabilmektedir [```1```](https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607)[```3```](https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir).\n* **Dış ticaret açığı riski** [```1```](https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607)[```3```](https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir). İhracat kadar farklı ülkeden ürün alımının da kolaylaşması, ithalat hızını artırarak dış ticaret dengesini olumsuz etkileyebilmektedir [```1```](https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607)[```3```](https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir).\n* **Kamu gelirlerinde azalma** [```1```](https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607)[```3```](https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir). Gümrük vergilerinin düşmesi, devlet bütçesini etkileyebilmektedir [```1```](https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607)[```3```](https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir).\n* **Hassas sektörlerin zarar görmesi** [```1```](https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607)[```3```](https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir). Tarım ve stratejik sektörler rekabette zorlanmaktadır [```1```](https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607)[```3```](https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir).\n* **Bürokratik yük** [```1```](https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607)[```3```](https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir). Menşe kuralları ve belge işlemleri ek maliyet yaratabilmektedir [```1```](https://www.eleman.net/is-rehberi/pratik-bilgiler/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-h14607)[```3```](https://ikas-landing.vercel.app/tr/blog/serbest-ticaret-anlasmasi-nedir-nasil-ve-neden-yapilir)."}],"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://gs.yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1758816875464447-7649798185594918786-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-145-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"logNode":{"name":"news-yazeka","attrs":{"isRoot":true,"isRelatedQueries":true}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"b8zjw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"related_queries"}}}}},"type":"newstr","subtype":"related_queries"},"b8zj5":{"state":{"snippets":[{"id":"384231_0","totalSources":56,"url":"/gundem/business/aselsan-bist-te-ilk-1-trilyon-tl-piyasa-degerine-ulasan-sirket-3842310","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a00000199808a2a520dd203b44d3899f7e5//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.bolgegundem.com.tr/news/1141544.jpg"}},"logAttrs":{"id":"384231_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.sabah.com.tr/ekonomi/aselsan-bist-100-endeksinde-piyasa-degeri-1-trilyon-lirayi-asan-ilk-sirket-oldu-7431545","https://www.bolgegundem.com.tr/son-dakika-aselsan-borsa-istanbulda-rekor-kirdi-1-trilyon-lirayi-asan-ilk-sirket-3194660h.htm","https://www.aksiyon.com.tr/aselsan-bist-100-de-piyasa-degeri-1-trilyon-lirayi-asan-ilk-sirket-oldu-197528","https://www.canligaste.com/aselsan-bist-100-endeksinde-piyasa-degeri-1-trilyon-lirayi-asan-ilk-sirket-oldu/717261/"],"summarizationTexts":["ASELSAN, BIST 100 endeksinde piyasa değeri 1 trilyon lirayı aşan ilk şirket oldu","ASELSAN, Borsa İstanbul'da endekslere dahil şirketler arasında piyasa değeri 1 trilyon lirayı aşan ilk şirket oldu.","Piyasa ortamı ve kısa dönem tetikleyiciler BIST 100 endeksindeki yükseliş, küresel risklerdeki azalma ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın faiz indirimi yönündeki beklentilerle paralel ilerledi.","ASELSAN'ın hisse fiyatı yıla 72,50 liradan başladı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"ASELSAN, BIST 100 endeksinde piyasa değeri 1 trilyon lirayı aşan ilk şirket oldu","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.bolgegundem.com.tr/son-dakika-aselsan-borsa-istanbulda-rekor-kirdi-1-trilyon-lirayi-asan-ilk-sirket-3194660h.htm","faviconSources":["https://www.bolgegundem.com.tr","https://www.aksiyon.com.tr","https://www.canligaste.com"],"textParts":[{"text":"5 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"382428_0","totalSources":74,"url":"/gundem/business/altin-icin-carpici-yilsonu-tahmini-3824280","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019975656f64a8183cd03c6ebf1190//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://i.tgrthaber.com/images/2025/9/23/altin-icin-carpici-yilsonu-tahmini-dunyaca-unlu-banka-ve-ekonomistler-rakam-verdi-3250874.jpg"}},"logAttrs":{"id":"382428_0","hasSummarization":true,"urls":["https://paratic.com/jpmorgan-dimon-altin-fiyatlari-balon-bolgesine-giriyor/","https://paratic.com/jpmorgan-dimon-altin-fiyatlari-balon-bolgesine-giriyor/","https://www.tgrthaber.com/ekonomi/altin-icin-carpici-yilsonu-tahmini-dunyaca-unlu-banka-ve-ekonomistler-rakam-verdi-3250874","https://www.haberturk.com/ozel-icerikler/abdurrahman-yildirim-1018/3824716-altin-nereye"],"summarizationTexts":["JPMorgan/Dimon: Altın fiyatları balon bölgesine giriyor","Altın fiyatlarında ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimine yönelik beklentileri ile rekor yolculuğuna devam ediyor.","Deutsche Bank analistleri pazartesi günü yayınladıkları notta, altın fiyatlarının 2025 yılı sonuna kadar 4.000 doların üzerine çıkabileceğini, bunun da yıllık getirisinin %50'nin üzerinde olabileceğini öngördü.","Yıl içinde iki indirim daha yapılabileceğinin sinyali ve ABD hazine faizlerindeki düşüş, yeni rekorların önünü açtı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"JPMorgan/Dimon: Altın fiyatları balon bölgesine giriyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://paratic.com/jpmorgan-dimon-altin-fiyatlari-balon-bolgesine-giriyor/","faviconSources":["https://paratic.com","https://www.tgrthaber.com","https://www.haberturk.com"],"textParts":[{"text":"23 Eylül"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"383845_0","totalSources":36,"url":"/gundem/business/masak-a-anlik-takip-ve-hesap-dondurma-yetkisi-geliyor-3838450","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a000001998018ca8f3bdd77f5c5ba4eed89//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://static.daktilo.com/sites/535/uploads/2025/09/25/masak-a-yeni-yetkiler-banka-hesaplarina-anlik-takip-geliyor.jpg"}},"logAttrs":{"id":"383845_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.birgun.net/haber/masak-a-yeni-yetkiler-banka-hesaplarina-anlik-takip-geliyor-656223","https://www.ozgurkocaeli.com.tr/haber/26396579/banka-hesaplarina-anlik-takip-geliyor","https://www.yenisafak.com/gundem/masaka-aninda-mudahale-yetkisi-4751991","https://www.kamudanhaber.net/masaka-anlik-takip-ve-hesap-dondurma-yetkisi-geliyor"],"summarizationTexts":["MASAK'a yeni yetkiler: Banka hesaplarına anlık takip geliyor","Mali Suçları Araştırma Kurulu'na (MASAK), banka hesaplarında anlık izleme ve dondurma yetkisi verilecek.","Kaynağı belirsiz kalan, kişi ya da kurumun maddi gücünün üstünde olduğu görülen tüm hesap hareketliliklerinde anlık izleme sistemi devreye sokulacak.","Yeni sistem sayesinde bankalar ve finans kuruluşları üzerinden yapılan olağandışı işlemler saniyeler içinde tespit edilerek mali denetime alınacak."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"MASAK'a yeni yetkiler: Banka hesaplarına anlık takip geliyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.ozgurkocaeli.com.tr/haber/26396579/banka-hesaplarina-anlik-takip-geliyor","faviconSources":["https://www.ozgurkocaeli.com.tr","https://www.yenisafak.com","https://www.kamudanhaber.net"],"textParts":[{"text":"7 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"383671_0","totalSources":46,"url":"/gundem/business/ab-de-yeni-otomobil-satislari-agustosta-yillik-bazda-yuzde-5-3-artti-3836710","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/18894684/2a000001997f834479c51df24492154fe50e//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://icdn.ensonhaber.com/resimler/diger/kok/2025/09/25/68d4da55b31df991.jpg"}},"logAttrs":{"id":"383671_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberler.com/ekonomi/ab-de-yeni-otomobil-satislari-agustos-ta-yuzde-5-3-artis-gosterdi-19084215-haberi/","https://www.nefes.com.tr/byd-teslayi-solladi-65434","https://www.haberler.com/ekonomi/ab-de-yeni-otomobil-satislari-agustos-ta-yuzde-5-3-artis-gosterdi-19084215-haberi/","https://www.ensonhaber.com/ekonomi/abde-yeni-otomobil-piyasasi-canlandi"],"summarizationTexts":["AB'de Yeni Otomobil Satışları Ağustos'ta Yüzde 5,3 Artış Gösterdi","Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA), AB ülkelerinin ağustos ayına ilişkin yeni otomobil tescil verilerini açıkladı.","Birlik üyesi ülkelerde satılan yeni otomobillerin yüzde 33,9'unun hibrit, yüzde 26,3'ünün benzinli, yüzde 17,8'inin elektrikli, yüzde 10,4'ünün fişli (Plug-In) hibrit, yüzde 8,8'inin dizel ve yüzde 2,8'inin diğer yakıt türlerini kullanıldığı belirlendi.","Elektrikli otomobil satışları, ağustosta yıllık bazda yüzde 30,2 artarak 120 bin 797’ye ulaştı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"AB'de Yeni Otomobil Satışları Ağustos'ta Yüzde 5,3 Artış Gösterdi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.nefes.com.tr/byd-teslayi-solladi-65434","faviconSources":["https://www.nefes.com.tr","https://www.haberler.com","https://www.ensonhaber.com"],"textParts":[{"text":"10 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"383437_0","totalSources":90,"url":"/gundem/business/esnafa-erken-emeklilik-mujdesi-3834370","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/17968138/2a000001997d790ed8d29c2d54866cb3735a//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://cdn.kisadalga.net/news/115932.jpg"}},"logAttrs":{"id":"383437_0","hasSummarization":true,"urls":["https://kisadalga.net/haber/ekonomi/esnafa-erken-emeklilik-geliyor-prim-gunu-dusurulecek-133083","https://kisadalga.net/haber/ekonomi/esnafa-erken-emeklilik-geliyor-prim-gunu-dusurulecek-133083","https://www.noktagazetesi.com.tr/turkiye-gundemi/esnafa-erken-emeklilik-yolda-344815","https://www.ulusal.com.tr/ekonomi/esnafa-erken-emeklilik-mujdesi-son-aciklamalar-bag-kur-7200-prim-gun-sayisi-ne-zaman-cikacak-yasalasacak-15085352"],"summarizationTexts":["Esnafa erken emeklilik geliyor: Prim günü düşürülecek","Yapılacak düzenlemeyle esnaf için emeklilik prim gün sayısı 9 bin günden 7 bin 200’e düşecek.","Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, düzenleme için Hazine ve Maliye Bakanlığı ile çalışmalara başlanacağını bildirdi.","2026’nın ilk yarısında yapılacak düzenleme ile Bağ-Kur’lular ile SSK’lıların primleri eşitlenecek."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Esnafa erken emeklilik geliyor: Prim günü düşürülecek","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://kisadalga.net/haber/ekonomi/esnafa-erken-emeklilik-geliyor-prim-gunu-dusurulecek-133083","faviconSources":["https://kisadalga.net","https://www.noktagazetesi.com.tr","https://www.ulusal.com.tr"],"textParts":[{"text":"19 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false}],"snippetParams":{"isRetina":false,"posterSizes":{"width":156,"height":100},"titleProps":{"size":"s"}},"title":"İş sicak gelişmeler","maxPageNumber":2,"ajaxUrl":"/hikaye/result/get_category_stories?story_category=business","layout":"column","extendFirstItem":false,"disabledAjax":false,"logNode":{"name":"news-top-stories-right","attrs":{"isRoot":true,"isRightColumnStories":true,"category":"business","location":"gundem/business/tuzcu-savunma-sanayisi-katma-degerli-ihracati-ve-iliskili-sektorleri-guclendirdi-3737470","storiesUrls":["/gundem/business/aselsan-bist-te-ilk-1-trilyon-tl-piyasa-degerine-ulasan-sirket-3842310","/gundem/business/altin-icin-carpici-yilsonu-tahmini-3824280","/gundem/business/masak-a-anlik-takip-ve-hesap-dondurma-yetkisi-geliyor-3838450","/gundem/business/ab-de-yeni-otomobil-satislari-agustosta-yillik-bazda-yuzde-5-3-artti-3836710","/gundem/business/esnafa-erken-emeklilik-mujdesi-3834370"]}},"nextId":"384383_0","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"b8zjw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"additional_news"}}}}},"type":"newstr","subtype":"additional_news"},"b8zj6":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"b8zjw07-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"footer"}}}}},"type":"portal","subtype":"footer"}}